พระราชพิธีบรมราชาภิเษก

คำเกี่ยวกับพระราชพิธีบรมราชาภิเษก : ราชาภิเษก

ราชาภิเษก

ราชาภิเษก มาจากคำว่า ราช (รา-ชะ) กับอภิเษก หมายถึงพระราชพิธีในการสถาปนาขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์

ตำราราชาภิเษกที่มีมาแต่โบราณกล่าวไว้ว่า ราชาภิเษกมีลักษณะ 5 ประการ คือ 1.มงคลอินทราภิเษก (มง-คน-อิน-ทรา-พิ-เสก) 2.มงคลโภคาภิเษก (มง-คน-โพ-คา-พิ-เสก) 3.มงคลปราบดาภิเษก 4.มงคลราชาภิเษก และ 5.มงคลอุภิเษก (มง-คน-อุ-พิ-เสก) เรียกว่า ปัญจราชาภิเษก (ปัน-จะ-รา-ชา-พิ-เสก)

ในประเทศไทยเราคำที่ได้ยินเสมอ ๆ คือ ราชาภิเษกและปราบดาภิเษก เช่น ในพระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา มีข้อความเล่าถึงแผ่นดินพระเจ้าท้ายสระ ตอนหนึ่งว่า “มีพระราชโองการตรัสสั่งพระมหาราชครูพระครูบุริโสดมพรหมพฤฒาจารย์ (บุ-ริ-โส-ดม-พฺรม-พฺรึด-ทา-จาน) ให้จัดแจงการพระราชพิธีราชาภิเษกเฉลิมพระราชมณเฑียร” และเล่าถึงแผ่นดินสมเด็จพระเจ้าบรมโกศ ตอนหนึ่งว่า “ถึงวันศุภวารดิถีพิชัยมงคลมหามหุติฤกษ์ (สุบ-พะ-วา-ระ-ดิ-ถี-พิ-ไช-มะ-หา-มะ-หุ-ติ-เริก) จึงกระทำการพิธีปราบดาภิเษก”

 

ที่มาข้อมูล : สำนักงานราชบัณฑิตยสภา