บันทึกประวัติศาสตร์ พระราชพิธีบรมราชาภิเษก 2562

พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 ได้ประกอบการพระราชพิธีขึ้นอย่างยิ่งใหญ่สมพระเกียรติ เป็นไปตามขัตติยราชประเพณีที่ปฏิบัติสืบทอดมาอย่างยาวนาน

พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พุทธศักราช 2562 นี้ เป็นพระราชพิธีมหามงคลครั้งยิ่งใหญ่ที่สุดในรอบหลายทศวรรษ นับตั้งแต่พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 เมื่อพุทธศักราช 2493

เนื่องในโอกาสมหามงคลนี้ “ประชาชาติธุรกิจ” จึงร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการบันทึกเหตุการณ์ประวัติศาสตร์พระราชพิธีบรมราชาภิเษก เมื่อวันที่ 4-6 พฤษภาคมที่ผ่านมา

 

สรงมุรธาภิเษก เป็นกษัตริย์โดยสมบูรณ์ตามขัตติยราชประเพณี

วันที่ 4 พฤษภาคม 2562 เวลา 10.26 น. สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงสรงมุรธาภิเษกจากสหัสธารา

ณ ขณะที่สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงสรงมุรธาภิเษกจากสหัสธารานั้น ถือว่าเป็นวินาทีที่เปลี่ยนพระราชสถานะเป็น พระมหากษัตริย์โดยสมบูรณ์ตามขัตติยราชประเพณี

 

ทรงรับน้ำอภิเษก ทรงรับการถวายพระสุพรรณบัฏ เครื่องราชกกุธภัณฑ์ เครื่องขัตติยราชวราภรณ์ เครื่องขัตติยราชูปโภค และพระแสง

หลังจากทรงสรงมุรธาภิเษกแล้ว พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ประทับเหนือพระที่นั่งอัฐทิศอุทุมพรราชอาสน์ภายใต้พระบวรเศวตฉัตร ทรงรับการถวายน้ำอภิเษกจากผู้ถวายน้ำอภิเษกทั้ง 8 ทิศ

จากนั้นพระมหาราชครูพิธีศรีวิสุทธิคุณ ประธานพระครูพราหมณ์น้อมเกล้าฯ ถวายพระนพปฎลมหาเศวตฉัตร แล้วถวายพระสุพรรณบัฏ ซึ่งจารึกพระปรมาภิไธยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวว่า พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ มหิศรภูมิพลราชวรางกูรกิติสิริสมบูรณอดุลยเดช สยามินทราธิเบศรราชวโรดม บรมนาถบพิตร พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว

ตามด้วยการถวายเครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์ ขัตติยราชวราภรณ์ เครื่องขัตติยราชูปโภค และพระแสง ตามลำดับ

 

พระปฐมบรมราชโองการ

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระปฐมบรมราชโองการว่า “เราจะสืบสาน รักษา และต่อยอด และครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งอาณาราษฎรตลอดไป”

 

สถาปนาพระราชินี

จากนั้นทรงโปรดเกล้าฯให้สถาปนาพระราชินีสุทิดา เฉลิมพระเกียรติยศเป็น สมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชินี

 

เสด็จออกมหาสมาคม

วันที่ 4 พฤษภาคม 2562 ช่วงบ่าย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จออกมหาสมาคมรับการถวายพระพรชัยมงคล ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัยมไหยศูรยพิมาน ในการนี้สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (พระนามาภิไธยเดิม) กราบบังคมทูลพระกรุณาถวายพระพรชัยมงคลแทนพระบรมวงศานุวงศ์

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชดำรัสตอบมหาสมาคม ทรงขอบใจในคำอำนวยพร

 

ประกาศเป็นพุทธศาสนูปถัมภก ถวายราชสักการะพระบรมราชบุพการี

หลังจากเสด็จออกมหาสมาคมแล้ว พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จฯโดยขบวนราบใหญ่ไปยังวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ทรงประกาศพระองค์เป็นพุทธศาสนูปถัมภก แล้วถวายราชสักการะพระบรมราชบุพการี 22 พระองค์

 

เฉลิมพระราชมณเฑียร

วันที่ 4 พฤษภาคม 2562 เวลา 20.00 น. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เสด็จฯประกอบพระราชพิธีเฉลิมพระราชมณเฑียร ณ หมู่พระมหามณเฑียร และทรงประทับแรมที่พระที่นั่งอัมรินทรวินิจฉัย 1 คืน เป็นอันเสร็จการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกในวันพระฤกษ์พระราชพิธีบรมราชาภิเษก

 

พระราชพิธีเฉลิมพระปรมาภิไธย พระนามาภิไธย และสถาปนาพระฐานันดรศักดิ์พระบรมวงศ์

วันที่ 5 พฤษภาคม 2562 ในช่วงเช้า พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้อาลักษณ์อ่านกระแสพระบรมราชโองการเฉลิมพระปรมาภิไธย พระนามาภิไธย และสถาปนาพระฐานันดรศักดิ์พระบรมวงศ์ ตามลำดับ ดังนี้

ประกาศพระบรมราชโองการเฉลิมพระปรมาภิไธย พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร เป็น พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศรมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร

ประกาศพระบรมราชโองการเฉลิมพระนามาภิไธย สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ 9 เป็น สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง

ประกาศพระบรมราชโองการเฉลิมพระนามาภิไธย สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เป็น สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร มหาวชิราลงกรณวรราชภักดี สิริกิจจารินีพีรยพัฒน รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี

ประกาศพระบรมราชโองการเฉลิมพระนามสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี เป็น สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี

ประกาศพระบรมราชโองการเฉลิมพระนามพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ เป็น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ

ประกาศพระบรมราชโองการเฉลิมพระนามพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา เป็น สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี

ประกาศพระบรมราชโองการเฉลิมพระนามพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าสิริวัณณวรีนารีรัตน์ เป็น สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา

ประกาศพระบรมราชโองการเฉลิมพระนามพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าทีปังกรรัศมีโชติ เป็น สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมาร

ประกาศพระบรมราชโองการเฉลิมพระนามพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าสิริภาจุฑาภรณ์ เป็น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสิริภาจุฑาภรณ์

ประกาศพระบรมราชโองการเฉลิมพระนามพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าอาทิตยาทรกิติคุณ เป็น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาทิตยาทรกิติคุณ

 

เสด็จพระราชดำเนินเลียบพระนคร โดยขบวนพยุหยาตราทางสถลมารค

(Photo by MANAN VATSYAYANA / AFP

วันที่ 5 พฤษภาคม 2562 ช่วงเย็น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินเลียบพระนครโดยขบวนพยุหยาตราทางสถลมารคไปยังวัดบวรนิเวศวิหาร วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม และวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม เพื่อทรงนมัสการพระพุทธปฏิมาประธาน และพระบรมราชสรีรางคาร

Manan VATSYAYANA / AFP

ทั้งนี้ การเสด็จพระราชดำเนินเลียบพระนครโดยขบวนพยุหยาตราทางสถลมารคนั้นว่างเว้นมานาน 56 ปี นับตั้งแต่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 เสด็จพระราชดำเนินเลียบพระนครโดยขบวนพยุหยาตราทางสถลมารค เนื่องในโอกาสพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษาครบ 3 รอบ เมื่อปี พ.ศ. 2506

 

เสด็จออกสีหบัญชร

วันที่ 6 พฤษภาคม 2562 ช่วงเย็น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ประชาชน คณะบุคคล คณะทูตานุทูต กงสุล ผู้แทนองค์การระหว่างประเทศ เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทถวายพระพรชัยมงคล

เวลา 16.58 น. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เสด็จออกสีหบัญชร พระที่นั่งสุทไธสวรรย์ปราสาท ประชาชนที่มาเฝ้าฯถวายพระพรชัยมงคลอย่างเนืองแน่น พร้อมใจกันเปล่งเสียง “ทรงพระเจริญ” ดังกึกก้อง

เป็นอันเสร็จสิ้นพิธีบรมราชาภิเษก อันเป็นพระราชพิธีสำคัญที่จะบันทึกในประวัติศาสตร์ชาติไทยไปอีกชั่วกาลนาน