ที่มาของภาพ, Getty Images
บริษัทโมเดอร์นา ระบุว่าได้ยื่นเรื่องต่อศาลทั้งในสหรัฐฯ และเยอรมนี ฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายทางการเงินโดยไม่ระบุจำนวนกับบริษัทไฟเซอร์ และไบออนเทคซึ่งเป็นบริษัทพันธมิตร ฐานละเมิดสิทธิบัตรเกี่ยวกับการพัฒนาวัคซีนโควิด-19 ชนิดแรก
โมเดอร์นา ซึ่งเป็นบริษัทเทคโนโลยีชีวภาพและเวชภัณฑ์ในสหรัฐฯ อ้างว่าถูกลอกเลียนเทคโนโลยีเอ็มอาร์เอ็นเอที่บริษัทได้พัฒนาขึ้นตั้งแต่ก่อนเกิดการระบาดของโรคโควิด-19
ด้านบริษัทไฟเซอร์ ระบุว่า “แปลกใจ” ที่บริษัทโมเดอร์นายื่นเรื่องฟ้องศาล และจะสู้คดีแก้ข้อกล่าวหาอย่างเต็มที่
ในแถลงการณ์ของบริษัทโมเดอร์นาระบุว่า บริษัทไฟเซอร์/ไบออนเทค ลอกเลียนองค์ประกอบสำคัญสองอย่างซึ่งเป็นทรัพย์สินทางปัญญาของบริษัท
อย่างแรกเกี่ยวข้องกับการลอกเลียน “กระบวนการเปลี่ยนแปลงทางเคมี” ซึ่งโมเดอร์นากล่าวว่าคณะนักวิทยาศาสตร์ของบริษัทเป็นคนแรกที่แสดงให้เห็นถึงกระบวนการเปลี่ยนแปลงทางเคมีดังกล่าวในการทดลองกับคนในปี 2015 ซึ่งแสดงให้เห็นว่าวัคซีนสามารถ “หลีกเลี่ยงการกระตุ้นและการตอบสนองที่ไม่พึงประสงค์ของระบบภูมิคุ้มกันได้”
องค์ประกอบที่สองเกี่ยวข้องกับวิธีที่วัคซีนทั้งสองชนิดจัดการกับโปรตีนส่วนหนามที่อยู่บริเวณผิวนอกของไวรัส
“เราฟ้องร้องก็เพื่อปกป้องนวัตกรรมที่เป็นฐานของเทคโนโลยีเอ็มอาร์เอ็นเอที่เราคิดค้น ลงทุนนับพันล้านดอลลาร์เพื่อทำให้เกิดขึ้น และจดสิทธิบัตรในช่วงทศวรรษก่อนที่จะเกิดการระบาดของโรคโควิด-19” นายสเตฟาน บองเซล ประธานเจ้าหน้าที่บริหารโมเดอร์นาระบุ
วัคซีนเอ็มอาร์เอ็นเอคืออะไร
โมเดอร์นา ซึ่งเป็นบริษัทที่ก่อตั้งขึ้นในปี 2010 เป็นผู้พัฒนาเทคโนโลยีเอ็มอาร์เอ็นเอรายแรก ๆ และใช้ในเชิงพาณิชย์เป็นครั้งแรกในการผลิตวัคซีนโควิด ซึ่งใช้โมเลกุลของรหัสพันธุกรรมที่เรียกว่า “แมสเซนเจอร์ อาร์เอ็นเอ” หรืออาร์เอ็นเอผู้ส่งสาร ซึ่งสามารถนำชุดคำสั่งบางอย่างเข้าไปในเซลล์ร่างกาย แล้วกำหนดให้หน่วยพันธุกรรมหรือยีนผลิตโปรตีนต่าง ๆ ออกมาได้ เพื่อทำให้เกิดการตอบสนองของภูมิคุ้มกันที่จะต่อสู้กับเชื้อไวรัสที่เข้าสู่ร่างกาย
ในช่วงที่เกิดการระบาดของโรคโควิดใหม่ ๆ โมเดอร์นากล่าวว่าจะไม่บังคับใช้สิทธิบัตร เพื่อเปิดโอกาสให้บริษัทเวชภัณฑ์รายอื่น ๆ พัฒนาวัคซีนของตัวเองได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศที่มีรายได้ต่ำหรือปานกลาง
ที่มาของภาพ, Getty Images
ในเดือน มี.ค. 2022 โมเดอร์นาระบุว่าบริษัทคู่แข่งอย่างไฟเซอร์และไบออนเทคจะต้องเคารพสิทธิในทรัพย์สินทางปัญญาในประเทศที่มีรายได้สูงบางประเทศ แม้ว่าบริษัทจะไม่เรียกร้องค่าเสียหายต่อการกระทำใด ๆ ที่เกิดขึ้นก่อนหน้านั้น
ทั้งนี้ การโต้แย้งในเรื่องสิทธิบัตรมักจะเกิดขึ้นเมื่อมีการคิดค้นเทคโนโลยีใหม่ ๆ และทั้งไฟเซอร์/ไบออนเทค และโมเดอร์นา ต่างเผชิญคดีความอื่น ๆ ซึ่งเกี่ยวเนื่องกับเทคโนโลยีเอ็มอาร์เอ็นเออยู่แล้ว
โมเดอร์นาเองกำลังมีข้อโต้แย้งกับสถาบันสาธารณสุขแห่งชาติของสหรัฐฯ ในเรื่องการให้เครดิตในสิทธิบัตรหลักซึ่งเกี่ยวเนื่องกับเทคโนโลยีเอ็มอาร์เอ็นเอ
และเมื่อเดือน ก.ค. บริษัทเทคโนโลยีชีวภาพของเยอรมนี CureVac ได้ยื่นฟ้องไบออนเทค โดยอ้างว่าไบออนเทคละเมิดสิทธิบัตรซึ่งเกี่ยวเนื่องกับการประยุกต์ใช้โมเลกุลเอ็มอาร์เอ็นเอบางชนิด และเรียกร้อง “ค่าชดเชยที่เป็นธรรม”
ในแถลงการณ์ของบริษัทไฟเซอร์ระบุว่าบริษัทยังไม่ได้ศึกษารายละเอียดข้อร้องเรียนของโมเดอร์นา แต่รู้สึก “แปลกใจ” เพราะวัคซีนของบริษัทพัฒนาขึ้นโดยใช้เทคโนโลยีเอ็มอาร์เอ็นเอซึ่งเป็นกรรมสิทธิ์ของบริษัท
โฆษกของไฟเซอร์กล่วว่า “เราเชื่อมั่นในทรัพย์สินทางปัญญาของเราที่เกื้อหนุนการผลิตวัคซีนของไฟเซอร์/ไบออนเทค และจะสู้คดีและข้อกล่าวหาอย่างเต็มที่”
…..
ข่าว บีบีซี ไทย ที่เผยแพร่ในเว็บไซต์ ประชาชาติธุรกิจ เป็นความร่วมมือของสององค์กรข่าว
