รู้จัก “อามาเซีย” มหาทวีปใหม่ของโลกในอนาคต

ผลการศึกษาของทีมนักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัยเคอร์ทินแห่งออสเตรเลีย ชี้ว่าในช่วงเวลาราว 280 ล้านปีนับจากนี้มหาสมุทรแปซิฟิกจะหายไป และจะมีแผ่นดินใหญ่เพียงผืนเดียวก่อตัวขึ้นบนโลก โดยมีทะเลทรายที่กว้างใหญ่และแห้งแล้งสุดขั้วอยู่ตรงใจกลาง 

ผืนแผ่นดินใหญ่ดังกล่าวเรียกว่า “มหาทวีป” (supercontinent) ซึ่งได้เคยเกิดขึ้นมาแล้วในอดีต อย่างเช่นมหาทวีปแพนเจีย (Pangaea) เมื่อ 200-300 ล้านปีก่อน อย่างไรก็ตามผลวิจัยล่าสุดชี้ว่า มหาทวีปในแบบที่เรียกว่า “อามาเซีย” (Amasia) คือสภาพภูมิศาสตร์ของโลกอนาคตที่มีความเป็นไปได้ว่าจะเกิดขึ้นอีกครั้งมากที่สุด

แผนที่จำลองรูปทรงและตำแหน่งของมหาทวีปอามาเซีย ซึ่งจะเกิดขึ้นใน 280 ล้านปีข้างหน้า

ที่มาของภาพ, CURTIN UNIVERSITY

รายงานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสาร National Science Review ระบุว่า ผลวิเคราะห์ข้อมูลโครงสร้างและแนวโน้มการเคลื่อนตัวของแผ่นเปลือกโลกในปัจจุบันด้วยแบบจำลองคอมพิวเตอร์ บ่งชี้ถึงสภาพการณ์ในอนาคตที่ทวีปอเมริกาฝั่งตะวันตก จะเคลื่อนเข้ามาเชื่อมต่อกับทวีปเอเชียที่เคลื่อนมาทางตะวันออกมากขึ้น ทำให้มหาสมุทรแปซิฟิกค่อย ๆ ถูกปิดล้อม จนหายไปโดยสิ้นเชิง เหลือเพียงมหาทวีปใหม่และผืนน้ำที่เป็นมหาสมุทรเพียงแห่งเดียวของโลกล้อมรอบ

ปัจจุบันมหาสมุทรแอตแลนติกกำลังขยายตัวในอัตราที่พอกับการหดตัวของมหาสมุทรแปซิฟิก ซึ่งปรากฏการณ์นี้เป็นผลมาจากความแข็งแกร่งของแผ่นเปลือกโลกใต้มหาสมุทรลดลงมาก เพราะว่าชั้นเนื้อโลก (mantle) เย็นตัว จนทำให้แผ่นเปลือกโลกที่ก่อตัวอยู่ด้านบนบางลงและอ่อนแอกว่าเดิม

ในอดีตโลกเคยมีมหาทวีปแพนเจีย เมื่อราว 200-300 ล้านปีก่อน

ที่มาของภาพ, Getty Images

ผลที่ได้ก็คือทวีปต่าง ๆ เคลื่อนเข้ามารวมตัวกัน ในลักษณะที่เรียกว่ามหาทวีปอามาเซีย โดยแต่ละทวีปในปัจจุบันจะเคลื่อนตัวขึ้นไปทางเหนือ เช่นทวีปออสเตรเลียจะเคลื่อนขึ้นไปชนและรวมตัวกับประเทศอินโดนีเซีย ตรงบริเวณมหาสมุทรแปซิฟิกตอนใต้ในปัจจุบัน ส่วนทวีปแอนตาร์กติกาที่อยู่ใต้สุดนั้น อาจเคลื่อนขึ้นมาจนถึงแถบประเทศนิวซีแลนด์

อย่างไรก็ตาม ทีมผู้วิจัยคาดการณ์ว่าทวีปขนาดใหญ่ที่มีอยู่บนโลกในทุกวันนี้ จะไม่เคลื่อนตัวขึ้นไปทางทิศเหนือมากนัก โดยจะไม่ทำให้เกิดมหาทวีปตรงขั้วโลกเหนือ ซึ่งน่ากลัวว่าจะกลายเป็นผืนน้ำแข็งยักษ์ที่ครอบโลกทั้งใบจนหนาวจัด

ศาสตราจารย์ ลี่ เจิ้งเซียง ผู้นำทีมวิจัยของมหาวิทยาลัยเคอร์ทินกล่าวว่า “ในทางตรงกันข้าม ผลการศึกษาของเราบ่งชี้ว่าจะเกิดทะเลทรายกว้างใหญ่ขึ้นตรงใจกลางมหาทวีปอามาเซีย”

“นั่นเป็นเพราะระดับน้ำทะเลในอนาคตจะลดต่ำลงกว่าปัจจุบันมาก ทำให้พื้นที่ตรงใจกลางแผ่นดินใหญ่ที่ห่างไกลมหาสมุทรแห้งแล้ง ทั้งมีความแตกต่างของอุณหภูมิระหว่างวันสูงมาก จนอากาศมีทั้งร้อนจัดและหนาวจัดในช่วงเวลาอันสั้น ซึ่งไม่เอื้อต่อการดำรงอยู่ของสิ่งมีชีวิตเท่าใดนัก” ศ. ลี่ กล่าว

….

ข่าว บีบีซี ไทย ที่เผยแพร่ในเว็บไซต์ ประชาชาติธุรกิจ เป็นความร่วมมือของสององค์กรข่าว