- ลูกแม่ค้าขายผัก-พ่อขับแท็กซี่ สู่เก้าอี้ “ปลัดพลังงาน” บทพิสูจน์ชีวิต “ดร.ประเสริฐ สินสุขประเสริฐ”
- เงื่อนไขปุ๋ยลดราคาเฟส 2 สูตรไหน-พืชชนิดใดบ้าง
- นักท่องเที่ยวเข้าต่ำแสน หวั่นโลว์ซีซั่นทรุดหนัก ททท.ชี้กระทบสั้นยอดบุ๊กกิ้งแอร์ไลน์แน่น
รอยแยกในห้องนอนของเมสุต มัตตาลิโบกลู ชาวตุรกีในเมืองอิสตันบูล กว้างมากจนสามารถใส่กุญแจรถยนต์ได้
เมื่อเขาก็หมุนกุญแจ เศษปูนพลาสเตอร์ชิ้นใหญ่ก็หลุดลออกมาจากผนังลงมากระแทกพื้น
สิ่งที่เกิดขึ้นนี้เป็นเหตุผลที่ทำให้เขาและครอบครัวกำลังจะย้ายออกจากแฟลตแห่งนี้ที่อาศัยอยู่มานานกว่า 15 ปี หลังจากอาคารไม่ผ่านการทดสอบด้านความปลอดภัยจากเหตุแผ่นดินไหว และยังมีโอกาสสูงที่แรงสั่นสะเทือนจะทำให้ทั้งตึกนี้พังถล่มราบกับพื้น
- เออร์ซิน เมืองที่รอดจากเหตุแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ที่ตุรกี
- สี่เท้าแห่งความหวัง บทบาทสุนัขกู้ภัย “โอกาสสุดท้าย” ค้นหาเหยื่อแผ่นดินไหว
- รอยเลื่อนเปลือกโลกคืออะไร ทำไมทำให้แผ่นดินไหวตุรกีรุนแรงกว่าปกติ
- ทำแผนที่รอยเลื่อนเปลือกโลกจากอวกาศ หลังเกิดแผ่นดินไหวในตุรกี
แผ่นดินไหวสองครั้งใหญ่ทางตอนใต้ของประเทศ ซึ่งคร่าชีวิตคนไปเกือบ 5 หมื่นราย กลายเป็นวาระเร่งด่วนสำหรับเมืองใหญ่แห่งนี้ที่มีประชากรที่อาศัยอยู่มากถึง 15 ล้านคนของตุรกี เนื่องจากตั้งอยู่บนแนวรอยเลื่อนอนาโตเลียเหนือ ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญคาดการณ์ว่า ก่อนปี 2030 จะเกิดแผ่นดินไหวครั้งใหญ่จากรอยเลื่อนแห่งนี้
ในจำนวนอาคารในเมืองนี้ราว 70% สร้างขึ้นก่อนแก้ไขกฎหมายเกี่ยวกับการก่อสร้างอาคาร โดยเพิ่มความเข้มงวดมาตรฐานการก่อสร้างฉบับเดิมเมื่อปี 1999 ซึ่งพิจารณาแล้วว่าหากยังยึดมาตรฐานเดิมจะมีแนวโน้มไม่ปลอดภัย และเมื่อราว 3 เดือนก่อน มีรายงานฉบับหนึ่ง ระบุว่า แผ่นดินไหวครั้งหนึ่งสามารถคร่าชีวิตผู้คนไปได้สูงถึง 9 หมื่นรายเลยทีเดียว จึงทำให้ต้องทำงานแข่งกับเวลาเพื่อให้เมืองเตรียมรับมือได้ทัน
เมสุต รู้เป็นอย่างดีถึงมหันตภัยที่ร้ายแรงจากแผ่นดินไหว เพราะเขาเพิ่งกลับจากเมืองคาห์รามันมาราส ศูนย์กลางแผ่นดินไหวทางตอนใต้ของตุรกี ซึ่งเขาสูญเสียบรรดาญาติ ๆ ที่นั่น
“มันเกิดขึ้นเวลา 4.17 น. เมื่อญาติคนหนึ่งโทรมาและพวกเราก็ต้องตื่นขึ้นกับเสียงกรีดร้อง” เมสุตเล่าพร้อมกับสะอื้นไห้ ก่อนที่เขาจะหันหลังไปทำสติสักครู่แล้วบรรยายต่อว่า “มันเป็นสถานการณ์ที่โหดร้าย พวกเราไม่สามารถเข้าถึง (เมืองคาห์รามันมาราส) ได้ 3 วันเพราะติดหิมะ เมื่อเราถึงก็เห็นแต่ซากปรักหักพังของอาคาร ผมเองไม่บรรยายได้เลย ผมหวังว่า พระเจ้าจะไม่ทำให้ใครต้องมาเผชิญกับเรื่องนี้อีก”
เมื่อเขาเดินทางกลับมายังเมืองอิสตันบูล ทางการได้ตัดไฟฟ้าและน้ำปะปาที่แฟลตแล้ว
“ผมขอร้องให้เขาจ่ายไฟฟ้าและจ่ายน้ำปะปาอีกครั้ง เราถึงจะสามารถย้ายออกได้ เขาจึงยอมและให้เวลาผมอีกสองวัน”
“เทศบาลได้ส่งหนังสือเตือนเรื่องนี้แล้ว แต่สถานการณ์ก็ยังไม่คลี่คลายเพราะบรรดาเพื่อนบ้านยังคงปฏิเสธที่จะย้ายออก พวกเรารู้ว่าระบบสาธารณูปโภคกำลังจะถูกตัดไป และพร้อมที่จะย้าย แต่ทันใดนั้นก็เกิดแผ่นดินไหว ความโกลาหลก็เลยเกิดขึ้น”
นับตั้งแต่แผ่นดินไหวทางตอนใต้ของตุรกี มีการส่งใบสมัครมากกว่า 1 แสนฉบับขอให้เทศบาลเมืองอิสตันบูลตรวจสอบด้านความปลอดภัยของอาคาร ขณะรายชื่อผู้รอคิวอาจจะต้องใช้เวลายาวนานถึง 3-4 เดือน และยังคงมีจำนวนมากขึ้นด้วย
ไมว่าจะเป็นผู้เช่าและเจ้าของที่สามารถสมัครเพื่อรับการตรวจสอบได้ แต่บางรายยังไม่สามารถทำได้เนื่องจากปัญหาด้านการเงิน เงินชดเชยที่ผู้พร้อมที่จะย้ายออกจากตึกที่ไม่ผ่านมาตรฐานการตรวจสอบยังน้อย แต่ถึงตอนนี้ยังไม่มีจำนวนอาคารที่ระบุว่ายังไม่ผ่านมาตรฐานการตรวจสอบดังกล่าวอย่างเป็นทางการ
ด้านนายกเทศมนตรีเมืองอิสตันบูลให้สัญญาว่าจะจัดฝึกอบรมเจ้าหน้าที่กู้ภัยให้มากขึ้น เตรียมจัดหาที่พักพิงชั่วคราวสำหรับประชาชนให้ได้ราว 4.5 ล้านคน หากเกิดเหตุแผ่นดินไหวขึ้น แต่หลายคนก็กังวลว่ายังไม่เพียงพอ
หากเดินสำรวจตามถนนในเมืองอิสตันบูลจะสามารถอธิบายถึงเหตุผลได้ว่า มีอาคารจำนวนมากที่มีการออกแบบที่ไม่เอื้อต่อการรับแรงสั่นสะเทือนที่เกิดจากแผ่นดินไหวได้และสามารถพังถล่มลงมาได้
ดร. เคอร์ตูลัส อตาเซเวอร์ วิศวกรด้านโครงสร้างและแผ่นดินไหว กับผู้สื่อข่าวบีบีซีพบกันที่พื้นที่โล่งแห่งหนึ่งที่เต็มไปด้วยหิน สถานที่แห่งนี้เคยถูกใช้เป็นรากฐานของอาคารแห่งหนึ่ง เมื่อแผ่นดินไหวขนาด 5.8 เกิดขึ้นที่เมืองอิสตันบูลเมื่อปี 2019 ได้สร้างความเสียหายอย่างมากและทำให้อาคารแห่งนี้พังถล่มลงมา หากพิจารณาถนนตลอดทั้งสาย อาคารที่รายรอบจำนวนมาพบปัญหาแบบเดียวกัน
เขาบอกว่าคุณภาพคอนกรีตที่ดีคือสิ่งที่สำคัญ งานด้านสถาปัตยกรรมก็ยิ่งสำคัญ
หากจะอธิบายแบบง่ายคือ แต่ละส่วนของอาคารที่นี่มักก่อสร้างชั้นล่างอ่อนแอ รองรับน้ำหนักของชั้นบน ๆ ไม่ได้ เมื่อเกิดแผ่นดินไหว ส่วนกันสาดที่ต่อเติมออกมาทำให้ส่วนของอาคารยื่นออกมากว้างกว่าฐานรองรับน้ำหนัก ขณะที่ชั้นที่ออกแบบมาอย่างไม่แข็งแรง เช่น การออกแบบให้ชั้นล่างมีความสูงกว่าชั้นบน ๆ ส่วนการใช้เสาเหล่านั้นก็มีความยาวไม่สัมพันธ์กับเส้นผ่านศูนย์กลาง
วิศวกรรายนี้ระบุว่า อาคารเหล่านั้นสามารถสร้างออกมาได้สำเร็จและปลอดภัย ก็ต่อเมื่อผ่านการคิดและวางแผนมาอย่างดี แต่สำหรับอาคารเก่า ๆ นับว่า หายาก
เรามาถึงใต้ชายคาของบ้านยาเสมิน สุไลมาโนกลู จึงถามเธอว่ามีความกังวลอะไรหรือไม่ เธอตอบขณะจับมือกับลูกสาวและมองไปยังด้านหน้าของอาคารว่า “ฉันรู้สึกไม่ปลอดภัยแล้ว ณ ที่แห่งนี้”
“อาคารที่พักของเราสั่นไหวอย่างมากในระหว่างเกิดแผ่นดินไหวเมื่อปี 2019 มีเสาที่อยู่อีกฟากถนนก็แตกร้าว ฉันรู้สึกนอนไม่หลับนับตั้งแต่ได้ยินเสียงแตกครั้งนั้น ยิ่งเหตุแผ่นดินไหวครั้งล่าสุดยิ่งทำให้พวกเรารู้สึกหวาดกลัว ที่นอนหลับไม่สนิทเพราะว่าแผ่นดินไหวอาจจะเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อ และฉันคิดว่า เราเสี่ยง เพราะยังอยู่ในตึกเก่า”
นอกจากมาตรการการตรวจสอบความปลอดภัยของตึก การเตรียมความพร้อมรับมือหากเกิดเหตุแล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการพัฒนาระบบเตือนภัยล่วงหน้าด้วยสายไฟเบอร์ออฟติกขนาดยาว 50 กิโลเมตร แต่สำหรับเมืองที่มีขนาดใหญ่มาก ก็เป็นเรื่องยากที่จะทราบว่าจะหาจุดใดเป็นจุดหลบภัย แม้ว่าจะทราบล่วงหน้าจะเกิดเหตุแผ่นดิน
อย่างไรก็ตาม แผ่นดินไหวและอาฟเตอร์ช็อกที่เกิดขึ้นชั่วข้ามคืน ได้กลายเป็นประเด็นสำคัญที่ไม่เพียงสั่นสะเทือนวิกฤตเศรษฐกิจของตุรกี แต่มันยังส่งผลกระทบไปยังฟากการเมืองด้วยเช่นกัน โดยเฉพาะในการเลือกตั้งที่กำลังจะมีขึ้น ความพึงพอใจของชาวตุรกีต่อการจัดการผลกระทบจากแผ่นดินไหวครั้งนี้ก็จะกลายเป็นแรงสั่นสะเทือนทางการเมืองของรัฐบาลด้วย
หมายเหตุ : ข่าว บีบีซีไทย ที่เผยแพร่ในเว็บไซต์ประชาชาติธุรกิจ เป็นความร่วมมือของสององค์กรข่าว
