คุยกับหมอพิณ

ก่อนตรวจภายใน ต้องเตรียมตัว (และเตรียมใจ) อย่างไร ?

เตรียมตัวก่อนตรวจภายใน

สวัสดีค่ะ ข่าวเร็ว ๆ นี้ที่ออกมา เรื่องหมอสูติทำอนาจารคนไข้ ตอนนี้เรายังไม่ทราบข้อเท็จจริง แต่ที่หมอหวั่น ๆ ก็คงเป็นเรื่องของ “กลัวคนไข้ไม่ยอมมาตรวจภายใน ไม่ยอมมาตรวจมะเร็งปากมดลูก” กันนั่นเองค่ะ นั่นก็เพราะโรคมะเร็งปากมดลูกเป็นภัยเงียบ กว่าจะแสดงอาการออกมา โรคก็พัฒนาไปไกลแล้ว

การตรวจอย่างสม่ำเสมอจะสามารถทำให้เราจับโรคได้ ตั้งแต่โรคอยู่ในระยะต้นนั่นเองค่ะ นอกจากโรคมะเร็งปากมดลูกแล้ว ยังมีโรคทางสตรี ทางนรีเวช อีกมากมายที่ต้องตรวจ และติดตามการรักษาโดยการตรวจภายใน คงไม่ดีแน่ ถ้าเราไม่ไปตรวจกันนะคะ

ดังนั้น วันนี้เราจะมาคุยกันเกี่ยวกับ “การเตรียมตัว เตรียมใจ ในการไปตรวจภายใน” ว่า เราควรเตรียมตัวอย่างไรเตรียมใจว่าจะไปพบกับอะไรบ้างนะคะ

เตรียมประวัติ สิ่งที่คุณหมอมักจะถาม นั่นก็คือ

1. ประวัติประจำเดือน มาล่าสุดเมื่อไหร่ มากี่วัน มามากมาน้อย ถ้าคนไข้จดสม่ำเสมอ ไม่ว่าจะลงปฏิทิน หรือโทรศัพท์ จะดีมาก ๆ เลยค่ะ

2. ประวัติการมีเพศสัมพันธ์ การคุมกำเนิด

3. ประวัติการตั้งครรภ์ การแท้งบุตร

4. อาการอื่น ๆ เช่น ตกขาว ปวดท้องน้อย ปวดประจำเดือน ปวดขณะมีเพศสัมพันธ์

เตรียมตัวก่อนตรวจภายใน

ถ้าจะให้ดี ควรจะไปตรวจในช่วงที่ไม่มีประจำเดือนค่ะ แต่ถ้ามีเลือดออกทางช่องคลอดทุกวัน ไม่หยุดซักที มาตรวจได้เลยนะคะ ไม่ต้องรอเลือดหยุดค่ะ

เตรียมใจสำหรับการตรวจภายใน

วันนี้ หมอจะมาเล่าขั้นตอนคร่าว ๆ นะคะ ว่าจะตรวจภายใน เราต้องเจออะไรบ้าง

ก่อนตรวจภายใน หากเราปวดปัสสาวะ คุณหมอจะให้เราไปปัสสาวะก่อนค่ะ หลังจากนั้น จะต้องเปลี่ยนเครื่องแต่งกาย แล้วแต่สถานที่เลยค่ะ บางที่จะเป็นผ้าถุง บางที่จะเป็นกางเกงมีรูเปิด บางที่จะเป็นเสื้อคลุม แต่ไม่ว่าจะเครื่องแต่งกายอย่างไร “อย่าลืมถอดกางเกงในนะคะ”

คนไข้บางคนไปโกนขนก่อนมาตรวจด้วย ไม่จำเป็นนะคะ บางคนไปสวนล้างช่องคลอดมาด้วย นั่นยิ่งไม่ควรใหญ่เลยค่ะ

หลังจากเปลี่ยนเครื่องแต่งกาย คุณหมอจะให้เราขึ้นขาหยั่ง นอนลง เอาพาดขา 2 ข้างในที่วางขา เพื่อให้อ้าขาออกค่ะ ท่านี้มันจะไม่สบายตัวเท่าไหร่ พยายามอย่าเกร็ง ทำตัวให้สบายดีที่สุดค่ะ คุณหมออาจจะให้เขยิบตัวลงมา เพื่อตรวจได้สะดวกขึ้นด้วยค่ะ

การตรวจภายในจะแบ่งออกเป็น 2 ส่วนใหญ่ ๆ นั่นก็คือ การใส่อุปกรณ์คล้ายปากเป็ด ที่เรียกว่า speculum กับการใช้นิ้วตรวจภายในช่องคลอด ในส่วนของการใส่อุปกรณ์ปากเป็ด คุณหมอจะค่อย ๆ ใส่เข้าไปในช่องคลอด เมื่อได้ตำแหน่ง คุณหมอจะกางอุปกรณ์ออกเพื่อดูผนังช่องคลอด ดูปากมดลูก และหากตรวจมะเร็งปากมดลูก คุณหมอก็จะเอาอุปกรณ์เข้าไปเก็บเซลล์ปากมดลูกในขั้นตอนนี้ค่ะ

หลังจากนั้น คุณหมอจะเอาอุปกรณ์ออก แล้วก็จะมาถึงการใส่นิ้วตรวจ คุณหมอจะใส่ถุงมือ มือหนึ่งจะใส่นิ้วเข้าไปในช่องคลอด อีกมือหนึ่งจะกดที่หน้าท้องของเรา เพื่อคลำอวัยวะภายในค่ะ

นอกจากการตรวจภายในแล้ว หากคุณหมอต้องการตรวจเพิ่มเติม อาจทำการตรวจอัลตราซาวนด์ร่วมด้วยนะคะ การอัลตราซาวนด์จะมีทางหน้าท้อง ทางช่องคลอด หรือทางทวารค่ะ

ส่วนใหญ่หากผู้ป่วยเคยมีเพศสัมพันธ์แล้ว หรือเคยตรวจทางช่องคลอดมาแล้ว หมอจะนิยมตรวจอัลตราซาวนด์ทางช่องคลอดมากกว่าค่ะ เนื่องจากสามารถมองเห็นรายละเอียดได้ชัดเจนกว่าทางหน้าท้อง ลักษณะของหัวอัลตราซาวนด์ทางช่องคลอด จะมีลักษณะเป็นแท่งเรียวยาวค่ะ เวลาจะตรวจต้องสวมถุงยางอนามัยครอบลงไปเสมอค่ะ

วันนี้ คุณผู้อ่านคงจินตนาการคร่าว ๆ เกี่ยวกับการตรวจภายในแล้วนะคะ ไม่น่ากลัวอย่างที่คิด และตรวจดีกว่าไม่ตรวจแน่นอนค่ะ สวัสดีค่ะ