ทาสยุคใหม่ คืออะไร ทำไมมีถึง 50 ล้านคนทั่วโลก

องค์การแรงงานระหว่างประเทศ (International Labour Organisation–ILO) ของสหประชาชาติ ระบุว่าทุก ๆ 150 คน ของประชากรโลก จะต้องมี 1 คน ที่ตกอยู่ในสถานการณ์ทาสยุคใหม่

ILO ระบุว่า มีคนได้รับผลกระทบทั้งหมด 50 ล้านคน เพิ่มขึ้นจาก 40 ล้านคนเมื่อ 4 ปีก่อน

เด็ก ๆ ในบังกลาเทศ ได้รับค่าจ้างต่ำเพื่อเก็บของในกองขยะในบังกลาเทศ
Getty Images เด็ก ๆ ในบังกลาเทศ ได้รับค่าจ้างต่ำเพื่อเก็บของในกองขยะในบังกลาเทศ

“ทาสยุคใหม่” คืออะไร

ทาสยุคใหม่เป็นคำที่มีความหมายครอบคุลมถึงการเอารัดเอาเปรียบผู้คนด้วยการกระทำต่าง ๆ รวมถึง :

  • การบังคับใช้แรงงาน – งานใด ๆ ที่ผู้คนถูกบังคับให้ทำโดยไม่เต็มใจ
  • ทาสหนี้ – เมื่อคนถูกบังคับให้ทำงานเพื่อชำระหนี้ให้หมด
  • ทาสโดยสายเลือด – การที่คนเกิดมาเป็นทาสและได้รับการปฏิบัติเหมือนกับเป็นทรัพย์สินอย่างหนึ่ง
  • บังคับแต่งงาน – เมื่อคนแต่งงานโดยไม่เต็มใจและไม่สามารถหย่าได้
  • ทาสรับใช้ในบ้าน – นี่ไม่ใช่ทาสเสมอไป แต่คนรับใช้ในบ้านอาจจะเผชิญกับการล่วงละเมิดและการเอารัดเอาเปรียบในบ้านโดยไม่มีใครรู้

ILO ระบุว่า มีคนทั่วโลกราว 49.6 ล้านคนกำลังเผชิญกับสถานการณ์การเป็นทาสยุคใหม่ หรือประมาณทุก 1 ใน 150 คน

“มันคือการเอารัดเอาเปรียบคนที่เปราะบาง โดยทั่วไปเพื่อผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจ” ดร.มอนตี ดัตตา รองศาสตราจารย์ด้านรัฐศาสตร์ที่มหาวิทยาลัยริชมอนด์ (University of Richmond) ในสหรัฐฯ และนักเคลื่อนไหวต่อต้านการเป็นทาส กล่าว

“ประกอบกับการข่มขู่ ไม่ว่าจะเป็นทางร่างกายหรือจิตใจ”

มีคนถูกบังคับใช้แรงงานมากแค่ไหน

ILO ระบุว่า มีคน 27.6 ล้านคน เผชิญกับการถูกบังคับใช้แรงงาน

โดยเฉพาะแรงงานอพยพเสี่ยงที่จะตกอยู่ในสถานการณ์นี้

พวกเขาคือคนที่มาจากประเทศยากจนซึ่งถูกเลือกให้ไปทำงานในต่างประเทศในอุตสาหกรรมต่าง ๆ อย่าง การก่อสร้าง, การเกษตร, การผลิตสิ่งทอ และงานบ้าน จากนั้นก็ถูกบังคับให้ทำงานเหล่านั้น ไม่สามารถเดินทางกลับบ้านได้

คนตัดอ้อยในบาเฮีย ทางตะวันออกเฉียงเหนือของบราซิล เผชิญกับสภาพการทำงานที่ทรหดที่สุดแห่งหนึ่งในโลก

Getty Images
คนตัดอ้อยในบาเฮีย ทางตะวันออกเฉียงเหนือของบราซิล เผชิญกับสภาพการทำงานที่ทรหดที่สุดแห่งหนึ่งในโลก

ยวน เฟรเซอร์ จากองค์การยุติธรรมนานาชาติ สหราชอาณาจักร (International Justice Mission UK) กล่าวว่า “เราคิดว่า มีคนในโลก 4,000 ล้านคน ที่ไม่ได้รับการคุ้มครองตามกฎหมาย”

“ผู้คนติดอยู่ในการบังคับใช้แรงงานและการถูกลักลอบค้ามนุษย์ มีการปล่อยให้นายจ้างเอารัดเอาเปรียบพวกเขาโดยไม่ได้รับการลงโทษ”

ดร.ดัตตา กล่าวว่า บางที อินเดีย อาจจะเป็นประเทศที่มีการบังคับใช้แรงงานเลวร้ายที่สุด

“สิ่งที่น่ากังวลมากที่นั่นคือการใช้แรงงานที่ถูกบังคับตามที่ต่าง ๆ อย่างเตาเผาอิฐ และการใช้แรงงานเด็ก” เขากล่าว

คาดว่ามีผู้หญิงและเด็กทั่วโลก 4.9 ล้านคน ถูกบังคับให้ทำงานทางเพศ

“ความบอบช้ำทางใจจากทาสประเภทนี้บางทีอาจจะเลวร้ายกว่าความบอบช้ำทางใจจากการต่อสู้ในสงคราม” ดร.ดัตตา กล่าว

“และยังมีตราบาปติดมาด้วย ดังนั้น จึงเป็นเรื่องยากสำหรับผู้รอดชีวิตที่จะพูดถึงมัน อาจจะใช้เวลาหลายปีกว่าที่ผู้รอดชีวิตจะฟื้นตัวจากความเสียหายทั้งทางร่างกายและจิตใจ”

มีคนถูกบังคับให้แต่งงานมากแค่ไหน

ILO ระบุว่า ผู้คนทั่วโลกราว 22 ล้านคนตกอยู่ในสถานการณ์การถูกบังคับให้แต่งงาน

ในจำนวนนี้ 2 ใน 3 อยู่ในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก

ดร.ดัตตา กล่าวว่า โดยเฉพาะอินเดียและประเทศรอบข้างอย่างปากีสถาน ขึ้นชื่อเรื่องการบังคับผู้หญิงอายุต่ำกว่า 18 ปีให้แต่งงาน

อย่างไรก็ตาม ตัวเลขของ ILO บ่งชี้ว่า การบังคับแต่งงานเกิดขึ้นอย่างแพร่หลายที่สุดในประเทศแถบอ่าวเปอร์เซีย โดยใน 1,000 คน มีคน 4.8 คน ในภูมิภาคนี้ถูกบังคับให้แต่งงาน

ใครทำให้เกิดทาสยุคใหม่

นายจ้างเอกชนมีส่วนรับผิดชอบต่อการบังคับใช้แรงงาน 86% ของทั้งหมดในโลก (รวมถึงการบังคับทำงานด้านเพศ)

ILO ประเมินว่า บรรดานายจ้างทำกำไรจากการบังคับใช้แรงงานทั่วโลก 150,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 5.2 ล้านล้านบาท)

โดย ILO ระบุว่า เงิน 51,800 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 1.8 ล้านล้านบาท) ในจำนวนนี้ เป็นเงินที่นายจ้างในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกทำกำไรได้จากการบังคับใช้แรงงาน 15.1 ล้านคน

ส่วนกำไรที่ทำได้ 46,900 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 1.6 ล้านล้านบาท) มาจากบรรดาชาติพัฒนาแล้วในสหภาพยุโรป

ค่ายที่พักสำหรับแรงงานอพยพในประเทศแถบอ่าวเปอร์เซียมักจะมีความแออัด
Getty Images ค่ายที่พักสำหรับแรงงานอพยพในประเทศแถบอ่าวเปอร์เซียมักจะมีความแออัด

อย่างไรก็ตาม ILO ระบุว่า ภูมิภาคที่มีทาสยุคใหม่มากกว่าที่อื่นในโลกเมื่อคิดเป็นสัดส่วนต่อจำนวนประชากรคือ บรรดาชาติในอ่าวเปอร์เซีย โดยมีคนถูกบังคับใช้แรงงาน 5.3 คนในทุก ๆ 1,000 คน

ยวน เฟรเซอร์ จากองค์การยุติธรรมนานาชาติ สหราชอาณาจักร กล่าวว่า จำนวนคนที่ตกอยู่ในสถานการณ์บังคับใช้แรงงานกำลังเพิ่มขึ้น เพราะการระบาดใหญ่ของโรคโควิด-19

“เพราะโควิด คนจำนวนมากติดอยู่ในต่างประเทศ หรือตกงาน พวกเขาต้องการเงินอย่างมาก ดังนั้นจึงเสี่ยงต่อการตกเป็นเหยื่อของผู้ลักลอบค้ามนุษย์” เขากล่าว

“นี่คือช่วงเวลาที่เหมาะกับการเพิ่มขึ้นของทาสอย่างยิ่ง”

…………..

ข่าว บีบีซี ไทย ที่เผยแพร่ในเว็บไซต์ ประชาชาติธุรกิจ เป็นความร่วมมือของสององค์กรข่าว