เทศกาลไหว้ขนมบัวลอยของชาวจีน 2565 ตรงกับวันไหน ที่มา ความเชื่อ

วันที่ 19 ธันวาคม 2565 - 13:56 น.

ทำความรู้จักเทศกาลไหว้ขนมบัวลอย ประเพณีสำคัญของชาวจีนที่ปฏิบัติมายาวนาน แต่ละปีตรงกับวันไหน มีความเชื่ออย่างไรบ้าง ?

วันที่ 19 ธันวาคม 2565 ผู้สื่อข่าวรายงานว่าในช่วงปลายปีจะมีเทศกาลสำคัญอีกหนึ่งเทศกาลของชาวจีนเกิดขึ้นนั่นคือ “เทศกาลไหว้ขนมบัวลอย” ซึ่งจะเกิดขึ้นในเดือน 11 ตามปฏิทินจีน แต่ไม่ได้กำหนดวันตายตัว ถ้าหากยึดตามปฏิทินทางสุริยคติสากลจะตรงกับวันที่ 21 หรือ 22 ธันวาคมของทุกปี

ซึ่งในปี 2565 นี้ตรงกับวันที่ 22 ธันวาคม “ประชาชาติธุรกิจ” ชวนทำความรู้จักเทศกาลไหว้ขนมบัวลอยมีที่มาที่ไป ความหมายและความเชื่ออย่างไรบ้าง

ที่มาและความหมาย

สำหรับที่มาของประเพณีดังกล่าว อย่างที่ทราบกันดีว่า ตั้งแต่อดีต ชาวจีนได้เดินทางเข้ามาทำการค้าขาย อีกทั้งยังได้มีการตั้งรกรากอยู่ในประเทศไทย จนมีลูกหลานเชื้อสายจีนจำนวนมาก ซึ่งการเข้ามาของชาวจีนนั้น ได้มีการนำเอาเทศกาลสำคัญเข้ามาปฏิบัติมากมาย เช่น เทศกาลกินเจ ตรุษจีน สารทจีน

รวมถึงเทศกาลวันขนมบัวลอย ซึ่งหลายคนอาจจะยังไม่คุ้นเคยกับเทศกาลนี้มากนัก โดยที่ชาวจีนจะเรียกเทศกาลนี้ว่าเทศกาลตังโจ่ย หรือตังจี๋ หรือตงเจี่ย (ตามสำเนียงแต้จิ๋ว) หรือตั่งเจะ (ตามสำเนียงฮกเกี้ยน)

แต่ถ้าเรียกง่าย ๆ คือวันฤดูหนาว มีความหมายถึงวันเหมายัน คือ เป็นวันเปลี่ยนเทศกาลเป็นฤดูหนาว มีลักษณะเป็นวันที่พระอาทิตย์จะส่องแสงสั้นที่สุด หรือวันที่เป็นจุดสูงสุดในฤดูหนาว

โดยเทศกาลไหว้ขนมบัวลอย ถือเป็นเทศกาลสุดท้ายของชาวไทยเชื้อสายจีนในรอบหนึ่งปีปฏิทิน ซึ่งในเทศกาลนี้จะมีการทำขนมบัวลอยจีน หรือขนมอี๋ มาไหว้ฟ้าดิน หรือเจ้าที่ คนจีนที่ออกไปทำงานนอกบ้านหรือไปทำงานต่างถิ่น จะเดินทางกลับบ้านมาพบปะญาติที่บ้าน จะมีบรรยากาศการรวมญาติเล็ก ๆ คล้ายรวมญาติในวันตรุษจีน แต่ละครอบครัวก็จะทำขนมบัวลอยมาไหว้เจ้าก่อนนำไปรับประทานแก้หนาวกัน

ลักษณะของขนมบัวลอย-ขนมอี๋ ต่างกันอย่างไร

สำหรับขนมบัวลอย หรือขนมอี๋ ที่ใช้ในการไหว้ จะทำจากแป้งข้าวเหนียวนวดกับน้ำต้มสุกจนเข้าที่และปั้นเป็นเม็ดกลม ๆ เล็ก ๆ นิยมผสมสีชมพูและสีขาว เมื่อปั้นเสร็จแล้วจึงนำลงไปต้มในน้ำเดือด คล้ายกับการทำบัวลอยน้ำกะทิของคนไทย แต่ขนมอี๋จะใช้น้ำตาลทรายขาวหรือน้ำตาลทรายแดงแทนกะทิ ที่สำคัญจะต้องมีขนมอี๋ลูกใหญ่ที่เรียกว่า อีโบ้ ใส่ลงไปในถ้วยขนมอี๋ที่จะไหว้ถ้วยละ 1 ลูกด้วย

ความเชื่อ

ทั้งนี้ การใช้ขนมบัวลอย หรือขนมอี๋ ไหว้ เนื่องจากเป็นขนมมงคล ก็เพื่อขอบคุณเทพเจ้า ฟ้าดิน ที่ได้ช่วยให้การดำรงชีวิตของสมาชิกทุกคนในครอบครัวสามารถดำรงมาได้อย่างราบรื่นตลอดปีที่ผ่านมา และเพื่อขอให้ช่วยคุ้มครองในปีต่อไป ซึ่งลักษณะกลมของขนมบัวลอย และขนมอี๋ นั้นจะสื่อความหมายถึงความกลมเกลียวของคนในครอบครัว

ส่วนสีแดงและสีชมพูจะสื่อความหมายถึง ความโชคดี นอกจากนี้ ขนมอี๋ ยังถือเป็นขนมมงคลของชาวไทยเชื้อสายจีน ที่นิยมทำขึ้นในงานแต่งงานอีกด้วย