สัมภาษณ์แบบ จิตสัมผัส

คอลัมน์ เอชอาร์คอร์เนอร์

โดย ธำรงศักดิ์ คงคาสวัสดิ์ http://tamrongsakk.blogspot.com

หลายองค์กรแต่งตั้งหัวหน้างานหรือผู้บริหารมาเป็นกรรมการสัมภาษณ์ โดยแนวคิดที่ว่าคนที่เป็นหัวหน้า ควรจะมีโอกาสสัมภาษณ์คนที่จะเป็นว่าที่ลูกน้องในอนาคต เพื่อดูตัว และพูดคุยกันเสียก่อน ซึ่งจะมีผู้สมัครงานมาให้สัมภาษณ์หลาย ๆ คน เพื่อให้ผู้บริหารหรือว่าที่หัวหน้าได้คัดเลือก

แต่จากประสบการณ์ของผม มักจะพบว่าผู้จัดการ หรือหัวหน้างานที่ได้รับมอบหมายให้มาเป็นกรรมการสัมภาษณ์นั้นมักจะไม่ได้เตรียมตัวอะไรมาก่อนเข้าห้องสัมภาษณ์เลย หรือเรียกเป็นศัพท์เทคนิคว่า “Unstructured Interview”

แต่ผมมักจะเรียกตามประสาของผมว่าเป็นวิธีการสัมภาษณ์แบบ “จิตสัมผัส”

เพราะกรรมการสัมภาษณ์จะเข้ามาในห้องสัมภาษณ์ จะไม่ได้เตรียมตัวอะไรมาล่วงหน้าเลย แม้แต่การอ่านใบสมัครงานของคนที่ตัวเองจะต้องมาสัมภาษณ์ และก็จะมาสัมภาษณ์แบบไม่ได้เตรียมคำถามมาไว้ล่วงหน้า จึงมักสัมภาษณ์แบบเปะปะ คิดตั้งคำถามไปเรื่อย ๆ เหมือนการพูดคุยพบปะทั่ว ๆ ไป

แน่นอนว่าคำถามต่าง ๆ ที่ใช้กับผู้สมัครงานแต่ละคนในตำแหน่งงานเดียวกัน ก็ไม่เหมือนกัน แล้วแต่วันไหนองค์ไหนจะลงประทับทรงหัวหน้างานให้ถามอะไรก็ว่ากันไปตามนั้น

พูดง่าย ๆ ว่าถ้ามีผู้สมัครงานในตำแหน่งงานนี้สัก 5 คน กรรมการสัมภาษณ์จะถามไปคนละอย่างไม่ซ้ำคำถามกันก็ว่าได้

แล้วอย่างนี้จะเอาหลักเกณฑ์อะไรมาตัดสินใจล่ะครับว่าผู้สมัครคนไหนมีคุณสมบัติเหมาะตรงกับงานในตำแหน่งนั้นมากที่สุด ?

คงไม่แคล้วใช้ “สมองซีกขวา” หรือใช้ความรู้สึกหรือสัญชาตญาณ หรือใช้ลางสังหรณ์หรือหนักกว่านั้นคือใช้ “อคติ” ในการตัดสินใจคัดเลือกคนน่ะสิครับ แล้วองค์กรจะได้คนที่เหมาะสมมาทำงานด้วยหรือไม่ท่านก็คงจะเดาคำตอบได้นะครับ

มีคำพูดหนึ่งที่ว่า “คำตอบที่ถูกต้อง…ย่อมมาจากคำถามที่ถูกต้อง” ดังนั้น หากผู้สัมภาษณ์ยังไม่รู้จักตั้งคำถามให้ดี แล้วจะหวังว่าเราจะได้คำตอบจากผู้สมัครเพื่อคัดเลือกคนที่เหมาะสมนั้นย่อมเป็นไปได้ยากด้วยใช่ไหมครับ ?

แต่ถ้าหากกรรมการสัมภาษณ์เตรียมคำถามมาก่อนเข้าห้องสัมภาษณ์ และใช้คำถามเดียวกันนั้นกับผู้สมัครงานทุกคน (ในตำแหน่งงานเดียวกัน) โดยคำถามนั้นตั้งขึ้นตามสมรรถนะความสามารถ หรือ Competency ในตำแหน่งนั้น ๆ ขึ้นมา ผมสมมุติว่าตำแหน่งงานพนักงานขายเราต้องการความสามารถเรื่องทักษะการขาย เราก็จะต้องเตรียมคำถามในเรื่องทักษะการขาย เช่น

“คุณมีการเตรียมตัวก่อนการไปพบลูกค้าอย่างไรบ้าง ?”

“เมื่อลูกค้าปฏิเสธไม่ให้คุณเข้าพบ…คุณมีวิธีอย่างไรบ้างที่จะทำให้ลูกค้ายอมพบคุณจนได้ ?”

ในแต่ละคำถาม ท่านควรจะต้องมี “เป้าหมาย” ให้ชัดเจนว่าถ้าผู้สมัคร

ตอบมาแบบไหนจะไม่ได้คะแนนเลย เพราะแสดงว่าไม่รู้ หรือไม่มีประสบการณ์ในเรื่องนั้นจริง หรือตอบแบบไหนจะได้ 1 คะแนน 2 คะแนน และเมื่อรวมกันทุกข้อคำถามแล้ว ผู้สมัครคนไหนได้คะแนนรวมสูงสุด คนนั้นก็น่าจะเป็นคนที่เหมาะสมกับตำแหน่งงานนั้นมากที่สุด แล้วท่านก็ใช้คำถามนี้แหละกับผู้สมัครงานในตำแหน่งพนักงานขายทุกคนเหมือนกัน

แบบนี้แหละครับที่เป็นหลักของการสัมภาษณ์แบบที่เรียกว่า “Structured Interview”

หรือสัมภาษณ์แบบจิตสัมผัสนั่นเอง