Sustainability

ลดเงินเดือน ลูกจ้างชั่วคราวได้ไหม ?

คอลัมน์ เอชอาร์คอร์เนอร์
โดย ธำรงศักดิ์ คงคาสวัสดิ์ http://tamrongsakk.blogspot.com

วันนี้ผมมีเรื่องน่าสนใจมาแลกเปลี่ยนกับท่านอีกแล้วครับ

เรื่องของเรื่องคือ บริษัท PQR เป็นธุรกิจโรงแรมทำสัญญาจ้างพนักงานชั่วคราวมาตั้งแต่ปี 2553 โดยจ้างเข้ามาทำงานเกี่ยวกับการจัดโปรโมชั่นในการขายห้องพัก ซึ่งมีลักษณะงานเหมือนกับพนักงานประจำทั่วไปที่ทำหน้าที่ทำนองเดียวกัน สัญญาจ้างที่ทำก็เป็นแบบปีต่อปี อัตราเงินเดือนเดือนละ 20,000 บาท

ในสัญญาระบุว่า บริษัทจะพิจารณาการต่อสัญญาจากผลงานในปีที่ผ่านมา ถ้าปีที่ผ่านมามีผลงานที่น่าพอใจ บริษัทจะต่อสัญญาจ้างไปอีก 1 ปี แต่บริษัทสงวนสิทธิไว้ว่า ถ้าผลการปฏิบัติงานในปีที่ผ่านมาไม่เป็นที่น่าพอใจ บริษัทก็จะไม่ต่อสัญญา โดยบริษัทไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยใด ๆ ให้กับพนักงาน

พนักงานคนดังกล่าวก็ทำงาน และได้ต่อสัญญามาจนถึงปัจจุบัน

ปัญหามาเกิดตรงที่ว่าในตอนนี้ บริษัทมีปัญหาทางด้านการเงิน จึงขอให้พนักงานชั่วคราวลดเงินเดือนลงจากเดิม โดยอ้างว่าถ้าไม่ได้รับความร่วมมือ บริษัทก็อาจจะต้องปิดบริษัท

บริษัทก็เลยทำสัญญาออกมาฉบับหนึ่งมีใจความทำนองที่ว่า พนักงานยินดีที่จะลดเงินเดือนลง แล้วให้พนักงานเซ็นชื่อในสัญญาดังกล่าว

คำถามคือ ?

1.บริษัทสามารถลดเงินเดือนพนักงานชั่วคราวได้หรือไม่ และ 2.ถ้าพนักงานไม่เซ็นสัญญาลดเงินเดือนตัวเองจะได้ไหม ?

เอาล่ะครับ…ท่านที่เคยอ่านเรื่องทำนองนี้ที่ผมเคยแชร์ไปแล้วจะตอบได้ไหมครับ ?

คำตอบคือ

1.บริษัทจะลดเงินเดือนพนักงาน (ไม่ว่าจะเป็นพนักงานประจำหรือชั่วคราว) ได้ครับ ถ้า….(มีคำว่า “ถ้า”) พนักงานคนนั้น ๆ เซ็นยินยอมให้บริษัทลดเงินเดือนของตัวเองลง แต่ถ้าพนักงานไม่เซ็นยินยอม อยู่ดี ๆ บริษัทจะมาลดเงินเดือนลงไม่ได้ครับ เพราะผิดกฎหมายแรงงาน

2.คำถามว่า “แล้วไม่เซ็นสัญญาลดเงินเดือนของตัวเองจะได้ไหม” ก็ต้องกลับไปดูข้อ 1 แล้วล่ะครับว่า เราอยากจะลดเงินเดือนตัวของเราหรือไม่ล่ะ ถ้าไม่อยากให้เงินเดือนของเราลดลง ก็อย่าไปเซ็น แต่ถ้าเซ็นก็แปลว่าเรายอมที่จะลดเงินเดือนของเราลงไปเอง จะไปโทษใครล่ะครับ ดังนั้น ก่อนจะเซ็นอะไรก็ต้องคิดให้ดี ๆ ว่าควรจะเซ็นดีหรือไม่ ทุกอย่างอยู่ที่ตัวเรานั่นเองครับ

จากเรื่องนี้ ผมเชื่อว่าท่านที่เคยอ่านเรื่องทำนองนี้ไปแล้ว จะต้องมีความเห็นเพิ่มเติมอีกดังนี้ คือ

1.แม้บริษัท PQR จะอ้างว่า สัญญาจ้างแบบปีต่อปีเป็นสัญญาจ้างแบบ “สัญญาจ้างที่มีระยะเวลา” คือ มีระยะเวลาเริ่มต้น และสิ้นสุดการจ้างที่ชัดเจนในสัญญาก็ตาม แต่สัญญาจ้างที่มีลักษณะข้างต้นนี้ เมื่อไปถึงศาลแรงงานก็เชื่อได้เลยว่า ศาลท่านจะต้องวินิจฉัยว่า เป็น “สัญญาจ้างแบบไม่มีระยะเวลา” ซึ่งหมายถึง เป็นสัญญาจ้างลูกจ้างประจำนั่นเอง

เพราะสัญญาทำนองนี้เป็นสัญญาที่ศาลท่านเคยพิพากษาว่า นายจ้างเจตนาจะหลีกเลี่ยงการจ่ายค่าชดเชยตามอายุงานให้กับลูกจ้างเมื่อนายจ้างต้องการเลิกจ้างลูกจ้างน่ะสิครับ

2.จากผลที่ผมอธิบายตามข้อ 1 ดังนั้น แม้บริษัทจะอ้างว่า พนักงานที่จ้างเป็น “ลูกจ้างชั่วคราว” ก็จริง แต่ในทางกฎหมายแรงงานถือว่าเป็น “ลูกจ้าง” (หรือจะเรียกภาษาคนทำงานว่า ลูกจ้างประจำ หรือพนักงานประจำ ก็ได้ครับ) แล้ว โดยจะนับอายุงานตั้งแต่วันเข้าทำงานวันแรกมาจนถึงปัจจุบัน

กรณีข้างต้น พนักงานคนนี้มีสภาพเป็นพนักงานประจำมาตั้งแต่วันเริ่มงานในปี 2553 แล้วแหละครับ ซึ่งจะต้องได้สิทธิประโยชน์ และสวัสดิการเหมือนพนักงานประจำอื่น ๆ อีกด้วย

3.ในกรณีนี้ ถ้าหากพนักงานคนนี้ไม่ยอมเซ็นชื่อลดเงินเดือนตัวเองลง และบริษัทจะเลิกจ้าง บริษัทก็จะต้องจ่ายค่าชดเชยตามอายุงานตามมาตรา 118 ของกฎหมายแรงงาน (ไปดูในกฎหมายแรงงานนะครับว่า ทำงานมากี่ปี นายจ้างต้องจ่ายค่าชดเชยเท่าไหร่) รวมถึงต้องจ่ายค่าบอกกล่าวล่วงหน้าให้กับพนักงานคนนี้อีกด้วย จะมาโมเมไม่จ่ายค่าชดเชยโดยอ้างว่าเป็นพนักงานชั่วคราวไม่ได้ ซึ่งค่าชดเชยนี้จะคำนวณจากค่าจ้างอัตราสุดท้ายคูณจำนวนวันตามอายุงานตามมาตรา 118

ดังนั้น สมมุติว่าถ้าท่านไปเซ็นยินยอมลดเงินเดือนตัวเองลงในวันนี้ แล้วอีก 3 เดือนข้างหน้า บริษัทหาเหตุเลิกจ้าง บริษัทจะจ่ายค่าชดเชยโดยคิดฐานค่าจ้างจากเงินเดือนใหม่ที่ลดลงไปจากเดิม ซึ่งลูกจ้างก็จะเสียประโยชน์เพราะจะได้ค่าชดเชยลดลงครับ ดังนั้น จึงต้องคิดให้ดี ๆ ในเรื่องนี้

ผมพูดมาถึงตรงนี้ก็คงขึ้นอยู่กับเจ้าของคำถามนี้แล้วว่า “ตกลงท่านจะเซ็นยินยอมลดเงินเดือนตัวเองดีหรือไม่” ล่ะครับ