คอลัมน์เอชอาร์ คอร์เนอร์ ธำรงศักดิ์ คงคาสวัสดิ์ https://tamrongsakk.blogspot.com
เป็นเรื่องแปลกแต่จริงที่ยังมีบริษัทบางแห่งอาจจะรู้หรือไม่รู้กฎหมายแรงงานที่ยังทำอะไรแปลก ๆ ที่ค่อนจะไปทางเอาเปรียบพนักงานอยู่นะครับ ซึ่งผมก็จะรับทราบเรื่องเหล่านี้จะมีผู้เข้าอบรมบ้าง หรือจากกระทู้บนโลกออนไลน์บ้าง แต่ก็ดีครับจะได้มีเรื่องมาเล่าสู่กันฟังเพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจที่ตรงกัน
วันนี้ก็เห็นคำถามว่า “ได้งานที่บริษัทแห่งหนึ่งเขาจะให้ทำสัญญาจ้าง 2 ฉบับ คือ ฉบับแรก เป็นสัญญาจ้างทดลองงาน โดยมีวันเดือนปีที่เริ่มต้นและสิ้นสุดสัญญาชัดเจน ถ้าหากไม่ผ่านทดลองงานก็ถือว่าสัญญาสิ้นสุด โดยบริษัทไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยใด ๆ แต่ถ้ามีผลงานดีก็จะให้เซ็นสัญญาจ้างอีก 1 ฉบับ โดยจะเริ่มนับอายุงานตั้งแต่ฉบับนี้เป็นต้นไป (ฉบับแรกยังไม่นับอายุงานให้) คำถามคือบริษัททำแบบนี้ได้ไหม ?”
- ประกาศแล้ว! พระราชกฤษฎีกาเงินช่วยค่าครองชีพผู้รับเบี้ยหวัดบำนาญ รับ 11,000 บาทต่อเดือน
- บังคับใช้แล้ว! หลักเกณฑ์การดำเนินงาน 30 บาทรักษาทุกที่ ด้วยบัตรประชาชนใบเดียว
- อะไรทำให้ “ทองคำ” แพง สงคราม หรือการเก็งกำไร ?
คำตอบคือ
1.ในกฎหมายแรงงานไม่มีการกำหนดว่าจะต้องให้มีการทดลองงานนะครับ การทดลองงานเป็นเรื่องที่นายจ้างกับลูกจ้างมาตกลงกันเอง
แต่ที่กำหนดไม่ให้เกิน 119 วันก็เพราะถ้าพนักงานทดลองงานทำงานไม่ดี หรือมีปัญหาใด ๆ ระหว่างการทดลองงานแล้วบริษัทอยากจะเลิกจ้าง (คือไม่ให้ผ่านทดลองงานนั่นแหละ) แต่พนักงานไม่ยอมเขียนใบลาออก บริษัทจะได้ไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยตามมาตรา 118 ของกฎหมายแรงงาน (นายจ้างจะต้องจ่ายค่าชดเชยสำหรับลูกจ้างที่มีอายุงานครบ 120 วัน ไม่เกิน 1 ปี เป็นค่าจ้างอัตราสุดท้าย 30 วัน พูดแบบชาวบ้านคือต้องจ่ายค่าชดเชย 1 เดือน) แค่นั้นแหละ
แต่ถ้าพนักงานเขียนใบลาออกบริษัทก็ไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยนะครับเพราะถือว่าพนักงานสมัครใจลาออกเอง
2.กรณีที่บริษัทแจ้งเลิกจ้างเพราะไม่ผ่านทดลองงาน แม้ว่าพนักงานทดลองงานอายุงานยังไม่ครบ 120 วัน ซึ่งบริษัทไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยก็ตาม แต่บริษัทยังต้องจ่าย “ค่าบอกกล่าวล่วงหน้า” หรือ “ค่าตกใจ” ภาษาคนทำงานอีกด้วยนะครับ
ซึ่งค่าตกใจนี้มีอัตราจ่าย 1-2 เดือน (กรณีที่บริษัทจ่ายค่าจ้างเดือนละ 1 ครั้ง) ถ้าบอก ณ วันจ่ายค่าจ้างพอดีก็จ่าย 1 เดือน แต่ถ้าบอกหลังวันจ่ายค่าจ้างไป 1 วันก็ต้องจ่าย 2 เดือน เรื่องนี้ให้ไป search คำว่า “ค่าบอกกล่าวล่วงหน้าจ่ายอย่างไรให้ถูกต้อง” ในกูเกิลดูนะครับผมเคยเขียนอธิบายเอาไว้แล้ว
3.การทำสัญญาทดลองงานที่มีระยะเวลาของบริษัทนี้ จะถือว่าเป็นสัญญาจ้างแบบมีระยะเวลาหรือสัญญาจ้างพนักงานประจำตามปกติแหละครับ เพราะตามมาตรา 17 ของกฎหมายแรงงานระบุชัดเจนว่า “…ให้ถือว่าสัญญาจ้างทดลองงานเป็นสัญญาจ้างที่ไม่มีกำหนดระยะเวลาด้วย…”
ดังนั้น ถ้าบริษัทจะอ้างว่าถ้าพนักงานไม่ผ่านทดลองงานบริษัทก็มีสิทธิเลิกจ้างได้โดยถือว่าเป็นไปตามสัญญานี้ เช่น บริษัททำสัญญาทดลองงานตั้งแต่ 1 ม.ค.-28 มิ.ย. 63 (180 วัน) เมื่อถึงวันที่ 28 มิ.ย. 63 บริษัทแจ้งพนักงานว่าผลงานไม่ดีไม่ผ่านทดลองงานให้ถือว่าสัญญาจ้างสิ้นสุดไปตามระยะเวลา โดยบริษัทจะไม่จ่ายค่าชดเชยและค่าบอกกล่าวล่วงหน้าใด ๆ โดยอ้างสัญญาจ้างทดลองงานฉบับนี้ ก็บอกได้ว่าบริษัททำผิดกฎหมายแรงงาน ซึ่งถ้าพนักงานไปฟ้องศาลแรงงานบริษัทก็แพ้คดีร้อยเปอร์เซ็นต์ครับ
4.จากที่บอกมาข้างต้นจึงสรุปได้ว่าบริษัทที่ทำสัญญาจ้าง 2 ฉบับแบบนี้ไม่ควรทำและอย่าหาทำเลยครับ เพราะถึงทำไปก็ไม่มีประโยชน์ใช้บังคับอะไรไม่ได้ แถมถ้ายังทำและฝืนใช้ไปก็ผิดกฎหมายแรงงาน ซึ่งผมว่าเสียเวลาเปล่า สู้เอาเวลาไปทำเรื่องอื่นที่เป็นมรรคเป็นผลดีกับบริษัทจะดีกว่า
ส่วนในฟากของผู้สมัครงาน ถ้าใครไปสมัครงานที่ไหนแล้วเจอการให้เซ็นสัญญาจ้าง 2 ฉบับแบบนี้ ผมก็ฝากให้คิดดูให้ดีว่าเราอยากจะทำงานกับบริษัทที่มีผู้บริหารส่อเจตนาเอาเปรียบพนักงาน และมีเจตนาที่จะฝ่าฝืนกฎหมายแรงงานแบบนี้อยู่ไหมล่ะครับ เพราะถ้าเริ่มต้นก็คิดจะเอาเปรียบกันอย่างงี้ แล้วต่อไปจะไม่คิดเล็กคิดน้อยคอยเอาเปรียบพนักงานอย่างเราในเรื่องอื่น ๆ อีกหรือเปล่าครับ หาที่ใหม่ที่เขามีจริยธรรมทางธุรกิจมากกว่านี้จะดีไหม ถ้ายังฝืนจะทำงานกับนายจ้างแบบนี้เราจะมีโอกาสเติบโตก้าวหน้าไปกับบริษัทแบบนี้ไหม
ฝากไว้ให้คิดดูนะครับ
