The Big Listen แก้โรคซึมเศร้า-ช่วยสังคมไทย

ข้อมูลกรมสุขภาพจิตระบุว่า อัตราการฆ่าตัวตายล่าสุดของคนไทย ปี 2559 อยู่ที่ 6.35 ต่อประชากร 100,000 คน หรือค่าเฉลี่ยอยู่ที่เดือนละ 340 คน หรือทุก ๆ 2 ชั่วโมงมีคนไทยฆ่าตัวตายสำเร็จ 1 คน และมากกว่าร้อยละ 60-90 ของผู้ที่ฆ่าตัวตายมีความเกี่ยวข้องกับภาวะซึมเศร้า

จากสถิติดังกล่าวส่งผลให้ “สะมาริตันส์” องค์กรระหว่างประเทศที่เข้าใจภาวะซึมเศร้าเป็นอย่างดี และให้บริการเป็นเพื่อนพูดคุยทางโทรศัพท์เพื่อป้องกันการฆ่าตัวตายมาโดยตลอด ตระหนักว่าถึงเวลาแล้วที่ต้องขยายความรู้เกี่ยวกับโรคนี้ไปสู่สังคมวงกว้างขึ้นอย่างจริงจัง โดยล่าสุดได้แซงชัวรี่ สปา ประเทศไทย มาร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการช่วยเหลือสังคมผ่านแคมเปญที่ชื่อว่า “The Big Listen”

“พ.ต.หญิง ดร.พนมพร พุ่มจันทร์” ผู้อำนวยการสมาคมสะมาริตันส์แห่งประเทศไทย กล่าวว่า สะมาริตันส์ก่อตั้งขึ้นครั้งแรกในประเทศอังกฤษเมื่อปี 2496 ปัจจุบันมีศูนย์อยู่ทั่วโลกมากกว่า 400 แห่ง ใน 39 ประเทศ มีสำนักงานใหญ่อยู่ที่กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ โดยใช้ชื่อว่า Befrienders International (B.I.) และเปิดสาขาในไทยเมื่อปี 2521 โดยมีสำนักงานอยู่ที่กรุงเทพฯและ จ.เชียงใหม่

“การทำงานของสมาคมสะมาริตันส์อาศัยความร่วมแรงร่วมใจของอาสาสมัครที่มองเห็นคุณค่าชีวิตของเพื่อนมนุษย์ และอยากช่วยเหลือสังคมด้วยการเป็นผู้รับฟังที่ดีให้กับผู้ที่มีความทุกข์ และเป็นกำลังใจกับคนที่กำลังท้อแท้สิ้นหวัง จนอยากจบชีวิตตัวเอง เพื่อปฏิบัติงานฟังด้วยใจทางโทรศัพท์ที่เบอร์ 0 2713-6793 โดยผลัดเปลี่ยนกันมาทำหน้าที่โดยไม่ได้รับผลตอบแทนใด ๆ ซึ่งหลักการทำงานของสมาคมจะไม่เกี่ยวข้องกับศาสนา ปรัชญา หรือลัทธิการเมือง”

“ตอนนี้ประเทศไทยมีอาสาสมัครอยู่ 50 คน แต่ยังไม่พอเพียง จึงเปิดโอกาสให้ทุกคนสามารถร่วมเป็นอาสาสมัคร เพื่อมาทำงานตามเวลาที่สะดวกได้ ผู้ที่จะเป็นอาสาสมัครสะมาริตันส์ต้องมีอายุตั้งแต่ 20 ปีขึ้นไป จะนับถือศาสนาใดก็ได้ และเต็มใจที่จะเสียสละเวลาทำงานให้แก่สมาคมโดยไม่เปิดเผยตัวเอง และไม่หวังผลตอบแทนใด ๆ แต่จะได้รับความภูมิใจว่าได้เสียสละเวลาเพื่อทำประโยชน์ให้แก่สังคม ได้ช่วยบรรเทาความปวดร้าวให้แก่ผู้มีความทุกข์ ท้อแท้ และคิดฆ่าตัวตาย โดยเรามีการจัดอบรมเรื่องทักษะการรับฟัง ความเข้าใจธรรมชาติของอารมณ์ การถามคำถามปลายเปิด และเทคนิคเงียบเพื่อให้อีกฝ่ายประมวล เพื่อเตรียมความพร้อมให้กับอาสาสมัครก่อนเริ่มงาน”

การฟังด้วย “ใจ” เป็นเทคนิคสำคัญในการช่วยเหลือผู้ที่มีภาวะซึมเศร้าอันประกอบด้วย

หนึ่ง ฟังอย่างเอาใจใส่ โดยแสดงออกถึงความสนใจผ่านการสบตา การพูดตอบรับ การแสดงความเห็นใจ และการสนับสนุนให้พูดต่อ

สอง ใส่ใจตั้งคำถาม ด้วยคำถามปลายเปิด ไม่ถามเพราะกลัวบทสนทนาจะเงียบ ไม่ถามเพื่อหาข้อมูลมากเกินไป ให้ผู้พูดเป็นผู้นำการสนทนา และให้ความสำคัญกับอารมณ์ของผู้พูด

สาม เลือกใช้น้ำเสียง สุภาพ เห็นใจ ต้อนรับ ไม่รีบร้อน พูดชัด สงบ ไม่แสดงอาการลังเล ปรับระดับเสียงและความเร็วอย่างเหมาะสม

“พ.ต.หญิง ดร.พนมพร” กล่าวเพิ่มเติมอีกว่า ผู้ที่กำลังทุกข์ใจ ไม่สบายใจ หรือผู้ที่อยู่ในภาวะโรคซึมเศร้า จะรู้สึกว่าตนกำลังถูกรับฟังด้วยใจก็ต่อเมื่อผู้ฟังปล่อยให้ผู้พูดเป็นอย่างที่ต้องการ และผู้ฟังพยายามเข้าใจผู้พูดทั้งที่ผู้พูดพูดโดยไม่มีเหตุผลเลย แต่ผู้ฟังต้องเข้าใจเหตุผลและความคิดเห็นของผู้พูดทั้งที่ค้านกับความรู้สึกที่แท้จริง และปล่อยให้ผู้พูดตัดสินใจเอง โดยไม่พยายามที่จะสอดแทรกความคิดเห็นส่วนตัว แม้จะรู้สึกว่าผู้พูดกำลังคิดผิด

“นอกจากนั้นต้องไม่ดึงปัญหาไปจากผู้พูด แต่ไว้ใจให้ผู้พูดจัดการด้วยวิธีของตัวเอง ให้โอกาสผู้พูดได้ค้นพบตัวเองว่าเหตุใดถึงรู้สึกอารมณ์ไม่ดี และให้เวลาผู้พูดเพียงพอที่จะคิดหาทางออกด้วยตัวเอง ทั้งนี้ สมาคมดำเนินงานอยู่ได้ด้วยเงินบริจาคจากผู้มีจิตกุศล เห็นคุณค่า และเชื่อมั่นในหลักการทำงานของสมาคม ตลอดจนการจัดกิจกรรมหาทุน และการดำเนินงานตามโครงการต่าง ๆ เท่าที่โอกาสจะอำนวย เช่น การเป็นวิทยากรฝึกอบรมพนักงานเรื่องเทคนิคการฟังตามองค์กรต่าง ๆ”

“เพราะผู้ที่ไม่ได้เป็นโรคซึมเศร้าก็สามารถใช้ประโยชน์จากการมีทักษะการฟังที่ดีในการทำงานได้ เช่น การประสานงานกับลูกค้า และใช้ช่วยลดความเครียดในการทำงาน จึงนับเป็นเรื่องดีมากที่แซงชัวรี่ สปา ประเทศไทย คิดแคมเปญ The Big Listen เพื่อเป็นส่วนหนึ่งในการส่งเสริมการรับฟังด้วยใจ และร่วมสนับสนุนการปฏิบัติงานสมาคมสะมาริตันส์แห่งประเทศไทย”

“จักรพันธ์ ดาวมุกดา” Head of Brand Activation บริษัท พีแซท คัสสัน (ประเทศไทย) จำกัด ตัวแทนจากแซงชัวรี่ สปา ประเทศไทย กล่าวว่า ข้อมูลล่าสุดจากกระทรวงสาธารณสุขระบุว่า ตั้งแต่ปี 2557 ประเทศไทยเป็นอันดับ 3 ของโลก รองจากอันดับ 1 ญี่ปุ่น และอันดับ 2 สวีเดน ที่คนไทยฆ่าตัวตายเพราะโรคซึมเศร้า และองค์การอนามัยโลก (WHO) ได้ประมาณการว่าประชากรมากกว่า 300 ล้านคน กำลังเป็นโรคซึมเศร้า และคาดการณ์ว่าใน ปี 2563 โรคซึมเศร้าจะมีผู้ป่วยมากเป็นอันดับ 2 รองจากโรคหลอดเลือดหัวใจอุดตัน จึงนับเป็นประเด็นที่ทุกภาคส่วนควรให้ความสำคัญอย่างจริงจัง

“เราตระหนักถึงความสำคัญในการร่วมเป็นส่วนหนึ่งที่จะช่วยเหลือและเยียวยา เพื่อลดอัตราการฆ่าตัวตาย และผู้ที่อยู่ในภาวะซึมเศร้า จึงคิดหาวิธีระดมทุนผ่านชุดของขวัญสุดพิเศษ Sanctuary Spa Surprise Box ที่รวบรวมไอเท็มชิ้นพิเศษจากแซงชัวรี่ สปา มูลค่าไม่ต่ำกว่า 1,500 บาท มาจำหน่ายในราคา 800 บาท ผ่านช่องทางการจำหน่ายทาง Facebook Sanctuary Spa Thailand จากตอนนี้ถึง 31 ธันวาคม 2560 โดยทุก ๆ การซื้อ 1 กล่อง จะร่วมสมทบทุนจำนวน 100 บาท ให้กับสมาคมสะมาริตันส์แห่งประเทศไทย โดยหวังเป็นอย่างยิ่งว่าการสนับสนุนในครั้งนี้จะมีส่วนช่วยเหลือให้คนในสังคมไทยแข็งแรงขึ้น ลดสถิติการฆ่าตัวตายและช่วยเหลือผู้ที่กำลังตกอยู่ในภาวะเปราะบางทางอารมณ์ไม่มากก็น้อย”

นับว่าการฟังด้วยใจเป็นการบรรเทาภาวะวิกฤตและลดโอกาสของการฆ่าตัวตายเป็นอย่างดี และงานอาสาสมัครอาจไม่ใช่เพียงการทำสิ่งดี ๆ แต่หมายถึงการเป็นกำลังใจให้ใครสักคนสามารถลุกขึ้นยืนผ่านช่วงเวลาวิกฤตได้อย่างเข้มแข็ง ทั้งยังช่วยสร้างแรงบันดาลใจให้เขาเติบโตอย่างสร้างสรรค์ และที่สำคัญ อาจเปลี่ยนชีวิต เปลี่ยนวิธีคิดของผู้รับฟังให้เข้าใจ และใช้ชีวิตอย่างมีคุณค่ามากขึ้น