แล็บมะเร็งบนชิป

ชิป
คอลัมน์ : HR CORNER

ไม่นานมานี้คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ร่วมกับมหาวิทยาลัยนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา นำโดย “รศ.เหวยเจียง เฉิน” เดินทางมาประเทศไทยเพื่อแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ เรื่อง “แล็บมะเร็งบนชิป” (Cancer Lab-on-A-Chip : Transforms Cancer Diagnosis and Treatment) ณ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

โดยเผยความก้าวหน้าและประโยชน์ในการใช้เทคโนโลยีห้องปฏิบัติการมะเร็งบนชิป ซึ่งจะเปลี่ยนผ่านการตรวจวินิจฉัยมะเร็งในผู้ป่วยไปสู่การบำบัดรักษาได้อย่างรวดเร็ว มีประสิทธิภาพ และแม่นยำยิ่งขึ้น

“รศ.ดร.จักรกฤษณ์ ศุทธากรณ์” คณบดี คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า ความร่วมมือระหว่างมหาวิทยาลัยไทย และสหรัฐเป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อการพัฒนาบุคลากรและนวัตกรรมวิศวกรรมชีวการแพทย์ เนื่องจาก “รศ.เหวยเจียง เฉิน” เป็นนักวิศวกรรมชีวการแพทย์ที่มีชื่อเสียงของสหรัฐ ทั้งยังเป็นผู้สร้างผลงานวิจัยที่มีคุณค่าต่อวงการสุขภาพ และการแพทย์ที่ได้รับรางวัลมามากมาย

“โดยเขาได้ถ่ายทอดประสบการณ์ และองค์ความรู้แก่นักวิจัย นักศึกษาและคณาจารย์ของไทย เกี่ยวกับห้องปฏิบัติการบนชิป หรือแล็บบนชิป (Lab-on-a-Chip : LOC) ซึ่งเป็นเทคโนโลยีทางวิศวกรรมชีวการแพทย์อันก้าวหน้าที่มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการวิจัย

และทดลองทางวิทยาศาสตร์ในหลากหลายประเภท ทำให้มีต้นทุนถูกลง และรวดเร็ว ทั้งยังสะดวกสบายมากกว่าแต่ก่อน โดยไม่จำเป็นต้องลงทุนสร้างห้องแล็บขนาดใหญ่ และจัดซื้ออุปกรณ์เครื่องมือราคาสูงมากมาย”

“ตัวอย่างการใช้งานนวัตกรรมห้องปฏิบัติการบนชิปในปัจจุบันที่ใกล้ตัวเรามากที่สุด เช่น การตรวจหาผลโควิด-19 แบบ Antigen Test Kit (ATK) ได้ในเวลาไม่ถึง 30 นาที ช่วยย่นเวลาการวิจัยดีเอ็นเอ (DNA) ที่เคยยาวนานหลายปีลงได้มาก รวมถึงการวิเคราะห์ศึกษาโปรตีนในสิ่งมีชีวิต (proteomics) ได้รวดเร็วในเวลาอันสั้นอีกด้วย”

“รศ.ดร.นรเศรษฐ์ ณ สงขลา” รองคณบดีฝ่ายวิจัย คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า หลักการทำงานของห้องปฏิบัติการบนชิป LOC คือการประยุกต์ใช้เทคโนโลยี Microfluidics หรือระบบของไหลจุลภาค เพื่อสร้างท่อลำเลียงของเหลวหรือสารละลายขนาดเล็กประมาณเส้นผมเท่านั้นบนแผ่นชิป ซึ่งติดตั้งแบตเตอรี่ขนาดจิ๋วไว้เพื่อดูดของเหลวให้ไหลตามท่อไปผสมกับสารเคมีต่าง ๆ จนออกมาเป็นผลลัพธ์ของการทดสอบทางการแพทย์ภายในระยะเวลาไม่กี่นาที

สำหรับประโยชน์ของแล็บมะเร็งบนชิป (Cancer Lab-on-a-Chip) นอกจากจะช่วยแพทย์ในการตรวจวินิจฉัยโรคมะเร็ง ได้แก่ ช่วยในการตรวจทางชีวเคมี การตรวจหาเซลล์มะเร็งและแบคทีเรีย (dielectrophoresis) ตรวจหาแบคทีเรียไวรัส และมะเร็ง

โดยอาศัยปฏิกริยาของแอนติเจน-แอนติบอดี (immunoassay) PCR แบบเรียลไทม์ ที่ไม่เพียงจะช่วยให้แพทย์สืบค้นโรคมะเร็งได้เร็วยิ่งขึ้น ยังทำให้แพทย์สามารถช่วยชีวิตผู้ป่วยให้เข้าสู่การบำบัดรักษาโดยรวดเร็วอีกด้วย

นอกจากนั้น คณะผู้ชี่ยวชาญ มหาวิทยาลัยนิวยอร์กยังเข้าเยี่ยมชมห้องปฏิบัติการมาตรฐานระดับโลกของคณะวิศวะ มหิดล ภาควิชาวิศวกรรมชีวการแพทย์ ได้แก่ ห้องปฏิบัติการทดสอบความเข้ากันได้ทางชีวภาพของเครื่องมือแพทย์ (Laboratory for Biocompatibility Testing of Medical Devices : BioTesting LAB) ซึ่งเปิดให้นักวิจัยและเอกชนได้นำอุปกรณ์เครื่องมือแพทย์ต่าง ๆ มาทดสอบว่าปลอดภัยต่อการใช้งานกับร่างกายของคน

โดยไม่ต้องส่งต่างประเทศทดสอบ ซึ่งต้องใช้เวลาและค่าใช้จ่ายสูงมาก, ห้องปฏิบัติการไบโอเซนเซอร์ (biosensors laboratory), ห้องปฏิบัติการตรวจระดับโมเลกุล (Advanced Molecular Diagnostics Laboratory : AMD LAB) และห้องปฏิบัติการนวัตกรรมการแพทย์นาโน (Innovative Therapeutic Nanomedicine Laboratory : TNN LAB)

นับเป็นความร่วมมือที่เกิดประโยชน์อย่างยิ่งต่อวงการแพทย์ของไทย