วิธีดูแล “ผู้ป่วยโรคไต”

คอลัมน์​ : สุขภาพดีกับรามาฯ
ผู้เขียน : รศ.นพ.สุรศักดิ์ กันตชูเวสศิริ
สาขาวิชาโรคไต ภาควิชาอายุรศาสตร์
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล

โรคไต อาการสามารถแบ่งออกได้ 2 ระยะหลัก ๆ ได้แก่ โรคไตอาการเริ่มต้น และโรคไตระยะสุดท้าย โดยอาการของผู้ป่วยโรคไตระยะแรก มักมีอาการดังนี้

ร่างกายอ่อนเพลีย ไม่มีแรง เหนื่อยง่ายมากกว่าปกติ บางรายอาจมีอาการน้ำหนักลดลงผิดปกติ ผิวหนังแห้ง ซีดและมีจ้ำเลือดตามร่างกาย เบื่ออาหาร และคลื่นไส้อาเจียน มือเท้าชา ปวดบริเวณบั้นเอว ปวดศีรษะบริเวณขมับหรือท้ายทอย ปัสสาวะบ่อยผิดปกติ

สำหรับโรคไตระยะสุดท้าย อาการของผู้ป่วยโรคไตระยะสุดท้ายมีอาการดังนี้ ปัสสาวะลดน้อยลงหรือแทบไม่ปัสสาวะเลย เลือดออกหรือเป็นแผลในกระเพาะอาหาร หายใจเองลำบาก กล้ามเนื้อหัวใจเสื่อมและเยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ ปอดบวมและไอหรืออาเจียนเป็นเลือด มีอาการชักหรือหมดสติบ่อยครั้ง กระดูกแตกหักได้ง่าย เลือดหยุดไหลยาก เนื่องจากการทำงานของระบบเลือดผิดปกติ มีอาการติดเชื้อหรือเกิดโรคแทรกซ้อนได้ง่าย

วิธีดูแลตัวเองเบื้องต้นสำหรับผู้ป่วยโรคไต

โรคไตหากเป็นมาจนถึงระยะเรื้อรังแล้วอาจไม่สามารถรักษาให้หายขาดจากโรคได้ แต่สามารถประคองและรักษาให้อาการดีขึ้นได้ ขึ้นอยู่ที่คนไข้ดูแลและรักษาสุขภาพร่างกายของตัวเองได้ดีแค่ไหน ทั้งนี้วิธีการดูแลตัวเองหรือคนรอบข้างเบื้องต้นสำหรับผู้ที่ป่วยเป็นโรคไต สามารถทำตามได้ดังนี้

ใส่ใจในเรื่องอาหารการกินมากขึ้น ไม่รับประทานอาหารรสจัดเป็นประจำ ไม่ควรหายามารับประทานเองอย่างเด็ดขาด ควรอยู่ในการดูแลและคำแนะนำของแพทย์เป็นหลัก หากมีโรคแทรกซ้อนควรระมัดระวัง และควรทราบถึงวิธีการดูแลอาการของโรคเหล่านั้น รักษาความสะอาดของร่างกายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อลดโอกาสของการติดเชื้อ รู้จักเฝ้าสังเกตความผิดปกติของร่างกาย หากพบว่ามีอาการไม่พึงประสงค์เกิดขึ้นควรรีบไปพบแพทย์ ไปพบแพทย์ตามนัดทุกครั้ง เพื่อรักษาอย่างต่อเนื่อง

การดูแลเบื้องต้นเหล่านี้สามารถทำได้ง่าย ๆ ในผู้ป่วยที่เป็นโรคไต เพื่อหลีกเลี่ยงและลดอัตราการป่วยที่รุนแรงขึ้นกว่าเดิม ซึ่งสามารถบรรเทาการเกิดโรคแทรกซ้อนและส่งผลให้อาการของโรคดีขึ้นได้

ผู้ที่ป่วยเป็นโรคไตควรได้รับการรักษาและทราบถึงวิธีรักษาโรคไตอย่างถูกต้อง นอกจากนี้การรักษาที่ได้ประสิทธิภาพมากที่สุด คือการเข้ารับการรักษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโดยตรง เช่น แพทย์เฉพาะทางหรืออายุรแพทย์โรคไต

การเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลที่มีประสิทธิภาพก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่ช่วยให้การรักษาเป็นไปอย่างดีมากยิ่งขึ้น รวมไปถึงสิ่งสำคัญอย่างการปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ผู้ดูแลอย่างเคร่งครัด เพื่อให้ร่างกายฟื้นฟูและดีขึ้นในที่สุด