“ทรงวาด” ไม่เคยตกยุค ย่านการค้า-ประวัติศาสตร์มีชีวิต

“ทรงวาด” เป็นอย่างไร คำถามนี้อาจไม่ยาก ถ้าตอบด้วยพื้นที่ตั้ง หรือภาพรวมกว้าง ๆ แต่ถ้าจะหาคำตอบที่ลึกซึ้ง ทรงวาดในความหมายของแต่ละคน ย่อมแตกต่างตามประสบการณ์ เช่นเดียวกับความรู้สึกต่อย่านเก่า หรือเมืองต่าง ๆ ทั่วโลก ซึ่งมีความหมายเฉพาะของแต่ละคนและแต่ละเมือง

บนฝั่งขวาของแม่น้ำเจ้าพระยา “ถนนทรงวาด” ที่มีความยาวแค่ 1,196 เมตร กลับเป็นถนนสายสำคัญที่เชื่อมโยงประวัติศาสตร์และเรื่องราวมากมาย นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2435 เมื่อครั้งที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 “ทรงเป็นผู้วาด” แนวถนนสายนี้ลงบนแผนที่ เพื่อลดความแออัดของย่านสำเพ็ง เยาวราช

Songwat Week 2024

วันที่ 7-10 พฤศจิกายน 2567 ตั้งแต่เวลา 13.00-20.00 น. กลุ่มผู้ประกอบการถนนทรงวาด ได้ร่วมมือจัดงานใหญ่อีกครั้งเป็นครั้งที่ 3 ชื่อว่า “Songwat Week 2024” ในคอนเซ็ปต์ “Songwat Cross-Holistic Experience” ที่มาจากการผสมผสานระหว่างมรดกทางวัฒนธรรมจากอดีต ความเป็นโมเดิร์น และความคิดสร้างสรรค์ ซึ่งกลายเป็นจุดเด่นของทรงวาดในปัจจุบัน

ภายในงานมีกิจกรรมมากมาย ไม่ว่าจะเป็นการออกบูทร้านค้าที่อยู่ในทรงวาด เวิร์กช็อปตามร้านต่าง ๆ ศิลปะการแสดง ทอล์กโชว์ และทัวร์พาชมถนนทรงวาด ที่สำคัญยังมีการเปิดตัวหนังสือ “Songwat Guide Book” เล่มที่ 2 ด้วย

“เกียรติวัฒน์ ศรีจันทร์วันเพ็ญ” ประธานกลุ่มเมดอินทรงวาด (Made In Song Wat) กล่าวว่า การจัดงาน Songwat Week 2024 ในครั้งนี้ได้จัดขึ้นเป็นปีที่ 3 แล้ว ซึ่งที่ผ่านมาถือว่าประสบความสำเร็จเป็นอย่างมาก

เพราะมีร้านค้าใหม่ ๆ เข้ามาปักหมุดเป็นส่วนหนึ่งของถิ่นการค้าเก่าที่ยังมีมนต์เสน่ห์และน่าค้นหา ทำให้นักเดินทางทั่วโลก รวมถึงคนรุ่นใหม่ที่ชอบกลิ่นอายดั้งเดิมผสมกับความเป็นโมเดิร์นทยอยมาเยี่ยมเยือน

คอนเซ็ปต์ Songwat Cross เป็นการนำเสนอการผสมผสานวัฒนธรรมจากอดีตและปัจจุบัน จากปีที่ผ่าน ๆ มาเป็นการจัดงานที่อยู่ภายในร้านค้าแต่ละร้านเท่านั้น แต่ในปีนี้เป็นครั้งแรกที่ร้านค้าบนถนนทรงวาดร่วมแรงร่วมใจกันจัดกิจกรรมพิเศษในพื้นที่ส่วนกลาง

ไม่ว่าจะเป็นการออกบูทร้านค้า จัดกิจกรรมเวิร์กช็อป มีการแสดง ทอล์กโชว์โดยผู้คร่ำหวอดจากหลากหลายธุรกิจ และทัวร์ชมย่านแบบเอ็กซ์คลูซีฟ ให้ผู้เข้าร่วมได้รู้จักถนนทรงวาดอย่างลึกซึ้งมากขึ้น เช่น ชุมชนมุสลิมค้าพลอยเก่าแก่, ศาลเจ้าซินปุนเถ้ากง, ตึก 4 สี, มัสยิดหลวงโกชาอิศหาก, บ้านบันไดวน 100 ปี, ตึกผลไม้, ตึกคิวบา เป็นต้น

“เจริญเลิศทวี” สะท้อนธุรกิจดั้งเดิม

“สุวรรณี เจริญเลิศทวี” ผู้จัดการ บริษัท เจริญเลิศทวี จำกัด ผู้จำหน่ายสินค้ารายใหญ่ที่ยืนหยัดบนถนนทรงวาดมายาวนานกว่า 60 ปี ไม่ว่าจะเป็น ผงวุ้น เฉาก๊วย ลูกชิด ลำไยอบแห้ง และบรรดาเครื่องใส่ขนมหวานชนิดต่าง ๆ และเป็นทายาทรุ่นที่ 2 ของ “สุนทร เจริญเลิศทวี” เล่าถึงเรื่อวราวของคุณพ่อเมื่อครั้งมาลงหลักปักฐาน ณ ถนนทรงวาด ว่า

เมื่อ 77 ปีก่อน “อาเฮง” เด็กชายอายุ 14 และน้องสาวติดตามแม่ล่องเรือมาจากจีนแผ่นดินใหญ่ มาหาพ่อที่ทำงานเป็นจับกัง ณ สำเพ็ง ไม่นานแม่ก็มีน้องสาวอีกคน แล้วโชคชะตาก็พลิกผัน พ่อถูกคนบ้าแทงเสียชีวิต อาเฮงผู้ชายคนเดียวในบ้านจึงต้องเป็นหัวหน้าครอบครัวในเวลาต่อมา

งานทุกอย่างที่สุจริตและได้เงิน อาเฮงตั้งใจทำไม่ย่อท้อ ซึ่งทั้งแม่และน้องสาวก็ช่วยกันแข็งขัน ระหว่างนั้นอาเฮงก็แต่งงานมีครอบครัวมีลูกสาว 3 คน ลูกชาย 1 คน จากการเป็นกุลีก็เลื่อนขั้นเป็นหลงจู๊ และในปี 2512 อาเฮงก็สามารถเปิดร้านค้าโชห่วยเป็นของตนเอง ชื่อ “หจก.จังกิ้มง้วน” และมีลูกสาวอีก 1 คน ลูกชายอีก 2 คน รวม 7 คน จากนั้นอาเฮงจึงเปลี่ยนชื่อมาเป็น “สุนทร เจริญเลิศทวี” จากเดิม “แซ่จัง”

ความสำเร็จไม่ได้มาด้วยมือเปล่า แต่เป็นผลลัพธ์จากสมอง โชคชะตา หยาดเหงื่อ แรงกาย อุปสรรค สติปัญญา ความซื่อสัตย์ในงาน ความรักในครอบครัว สุนทร เจริญเลิศทวี กล่าวเสมอว่า เมื่อมีต้องประหยัดอดออม ใช้เท่าที่จำเป็นและควรหาให้ได้มากกว่า

ชีวิตนี้ถือความกตัญญูเป็นสำคัญ ถ้าไม่มีบรรพบุรุษก็ไม่มีวันนี้ ฉะนั้นไม่ว่าจะไปไกลถึงมุมไหนของโลก เมื่อเรามีโอกาสก็ต้องกตัญญูรู้คุณต่อบรรพบุรุษ

การค้าหน้าร้าน ต้องมีสมาธิและสติ ลูกค้า โรงงาน มีมากมายหลายรูปแบบ ต้องพร้อมเผชิญหน้า และการทำงานคือการแก้ปัญหารายวัน เมื่อร่างกายพร้อม สมองโปร่ง อะไรที่ผ่านเข้ามาก็สามารถคลี่คลายลงได้ด้วยดี

จากอดีต ทรงวาดทำหน้าที่เป็นถนนสายสำคัญในการเชื่อมต่อกับท่าเรือกลไฟและเรือใบบรรทุกสิ่งของจากหัวเมืองต่าง ๆ แถบชายทะเลมายังกรุงเทพมหานคร ในวันนี้ร่องรอยแห่งอดีตและกาลเวลายังคงปรากฏผ่านอาคารสถาปัตยกรรมเก่าแก่ และธุรกิจดั้งเดิมบนสองฟากถนน

ความหลากหลายทางศิลปวัฒนธรรมที่รวมทั้งผู้คนชาวไทยเชื้อสายจีน มุสลิม และอิทธิพลจากตะวันตกที่เคยเป็นมาก็ยังมีอยู่ แต่ในขณะเดียวกันความเปลี่ยนแปลง และความคิดสร้างสรรค์ใหม่ ๆ ก็เกิดขึ้นตลอดเวลา เติมเรื่องราวของทรงวาดในวันนี้ให้เป็นประวัติศาสตร์ที่มีชีวิต