กรมเจรจาฯจัดงานใหญ่ อาเซียนมอง”WTOReform”

อรมน ทรัพย์ทวีธรรม อธิบดีกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ (แฟ้มภาพ)
ไทยเปิดเวทีรับอาเซียน หนุนปฏิรูป WTO เร่งเครื่ององค์กรอุทธรณ์ระงับข้อพิพาททางการค้าก่อนหมดวาระ 6 ใน 7 คน ปีนี้ หวั่นคดีพิพาทค้าง 

นางอรมน ทรัพย์ทวีธรรม อธิบดีกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ เปิดเผย “ประชาชาติธุรกิจ” ว่า ในโอกาสที่ไทยจะเป็นเจ้าภาพอาเซียนในปีนี้ ในส่วนของกระทรวงพาณิชย์เตรียมจัดประชุมคณะทำงานระดับสูงว่าด้วยการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจของอาเซียน (High Level Task Force on ASEAN Economic Integration : HLTF-EI) ขึ้นในวันที่ 12-13 มีนาคมนี้ที่ รร.อนันตรา ริเวอร์ไซด์ กรุงเทพฯ เพื่อติดตามความก้าวหน้าความร่วมมือด้านเศรษฐกิจอาเซียน และจัดทำข้อเสนอแนะระดับนโยบายเพื่อรายงานต่อที่ประชุมระดับรัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียนอย่างไม่เป็นทางการ (AEM Re-treat) ซึ่งจะจัดขึ้นที่ จ.ภูเก็ต ในเดือนเมษายนนี้

พร้อมกันนี้ ภายใน HLTF จะจัดสัมมนา WTO Reform : Perspectives for ASEAN Countries ขึ้นในวันที่ 14-15 มีนาคมนี้ โดยนางสาวสุนันทา กังวาลกุลกิจ เอกอัครราชทูต ผู้แทนถาวรไทยประจำองค์การการค้าโลก (WTO) จะเชิญวิทยากรผู้เชี่ยวชาญจาก WTO มาร่วม พร้อมทั้งเชิญนายศุภชัย พานิชภักดิ์ เลขาธิการการประชุมสหประชาชาติว่าด้วยการค้าและการพัฒนา (UNCTAD) และอดีตผู้อำนวยการ WTO มาร่วมปาฐกถาเปิดวิสัยทัศน์เรื่องการปฏิรูป WTO ให้กับตัวแทนเจ้าหน้าที่ระดับสูงของอาเซียนได้รับทราบ

“ในฐานะที่ไทยเป็นประธาน General Council ที่ WTO เอกอัครราชทูตฝ่ายการพาณิชย์ ประจำ WTO ก็หารือกันว่าจะปฏิรูป WTO Reform เพราะมีปัญหาโดยเฉพาะเรื่องการระงับข้อพิพาทใน WTO ซึ่งเดิมองค์กรอุทธรณ์ (Appellate Body) WTO มี 7 คน แต่หมดวาระไปแล้ว 4 คน และกำลังจะหมดวาระอีก 2 คนในปีนี้ ฉะนั้น หากหมดวาระไป 6 คนเหลือเพียง 1 คน จะขาดบุคลากรทำงานไม่ได้ ส่งผลกระทบต่อเคสข้อพิพาทต่าง ๆ ที่คั่งค้าง หลังจากผ่านการพิจารณาชั้นต้น (panel) แล้ว แต่จะไม่มีศาลอุทธรณ์ หรือหากมีกรณีการตอบโต้ทางการค้าก็เหมือนไม่สุดคดี เขี้ยวเล็บของ WTO ชะงัก ซึ่งก่อนหน้านี้หลายประเทศตื่นตัว เริ่มหาทางออกเรื่องนี้ร่วมกัน เช่นอียูและญี่ปุ่นเสนอรายงานเรื่องการปฏิรูปแล้วว่าต้องเน้นเรื่องความโปร่งใส”

นอกจากนี้ การเจรจา WTO รอบโดฮาที่ชะงักยังส่งผลให้ไม่สามารถผลักดันประเด็นค้างทั้งเรื่องการอุดหนุนประมง (fishery subsidy) และเรื่องการลดภาษีอีคอมเมิร์ซที่ผ่านมา ซึ่งที่มีเพียงการต่ออายุเป็นช่วง ๆ เท่านั้น

อนึ่ง ปัจจุบันไทยมีข้อพิพาทค้างใน WTO ไม่มากนัก โดยเคสที่อยู่ระหว่างการหารือ (consultation) คือ เรื่องแอร์กับตุรกี เรื่องน้ำตาลกับบราซิล ซึ่งยังไม่มีการตั้ง panel ส่วนเคสเรื่องบุหรี่กับฟิลิปปินส์ อยู่ระหว่างการดำเนินการขั้นตอนสุดท้ายหลังการพิจารณา ส่วนของอาเซียนก็มีกลไกระงับข้อพิพาทเช่นกัน โดยล่าสุดไทยเตรียมคัดเลือกผู้แทนถาวรไทยประจำอาเซียน ณ กรุงจาการ์ตา ประเทศอินโดนีเซียด้วย