ส่งออกระส่ำออร์เดอร์หด ‘กำลังซื้อจีน’ วูบหลังโควิด

“หอการค้าฯ” ประเมินโควิด-19 ทุบเศรษฐกิจจีนชะลอตัว 2 ไตรมาส ทั้งปีโตแค่ 1- 2% กระทบกำลังซื้อ ยอดส่งออกสินค้าไทยในซัพพลายเชนจีน แนะเอกชนปรับตัวเร่งทำตลาดออนไลน์เมืองรอง เพิ่มมาตรฐานสินค้าให้มากขึ้น

นายอัทธ์ พิศาลวานิช ผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาการค้าระหว่างประเทศ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย เปิดเผยว่า แม้ว่าขณะนี้ประเทศจีนจะสามารถควบคุมสถานการณ์การแพร่ระบาดโควิด-19 ได้ และโรงงานเริ่มมีการผลิตสินค้าอุตสาหกรรมมากขึ้นแล้ว แต่เชื่อว่าเศรษฐกิจจีนในไตรมาส 1 จะชะลอตัวทำให้เศรษฐกิจจีนทั้งปีขยายตัวเหลือ 1-2% จากเดิมคาดว่าจะขยายตัว 6% เบื้องต้นจากการประเมินว่าปัญหาสถานการณ์โควิด-19 จะยืดเยื้อนานกว่า 3 เดือน เทียบกับการระบาดของโรคซาร์สในอดีตจะส่งผลกระทบต่อภาคการส่งออกของไทยซึ่งพึ่งพิงการส่งออกไปยังตลาดจีนในสัดส่วนประมาณ 12% ของการส่งออกไทยไปในตลาดโลก

“มีการประเมินว่าโรงงานผลิตรถยนต์ของจีน จะลดลง 15% จากปกติสามารถผลิต 28 ล้านคันต่อปี ส่งผลต่อคาดการณ์เศรษฐกิจจีนชะลอตัวจะมีผลต่อการนำเข้าและการบริโภคสินค้าภายในจีน แม้ประเทศจีนจะเข้าสู่โหมดเริ่มทำงานและโรงงานเริ่มทำการผลิตสินค้าบ้าง แต่พนักงานของจีนส่วนใหญ่ยังคงกังวลปัญหานี้อยู่ ทำให้ไม่สามารถไปทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งยังต้องการความปลอดภัยในการทำงานมากขึ้น ต้องการอุปกรณ์หน้ากากอนามัยในการป้องกันการแพร่เชื้อ และยังต้องการทำงานที่บ้านหากเป็นไปได้ ขณะที่กำลังซื้อ การบริโภคสินค้าของประชากรจีนยังชะลอตัว เนื่องจากไม่ได้ทำงานมา 2 เดือน จึงขาดรายได้ การซื้อสินค้าจึงไม่ได้เต็มที่ ระวังการจับจ่ายมากขึ้น จนกว่ารายได้จะเข้าสู่ภาวะปกติ จึงเห็นได้ว่าการนำเข้าสินค้าจากต่างประเทศอาจยังชะลอตัว หรือหากพบว่าสินค้ามีราคาแพง จะยิ่งทำให้ผู้ซื้อซื้อน้อยลง เพราะไม่สามารถซื้อสินค้าราคาสูงได้”

อย่างไรก็ตาม หากประเมินสถานการณ์ผลกระทบตลาดจีนต่ออาเซียนจะพบว่า ประเทศในกลุ่มอาเซียนที่ส่งออกพึ่งพิงตลาดจีน และพึ่งนักท่องเที่ยวจีน และได้รับผลกระทบมากที่สุด คือ ไทยและสิงคโปร์ ส่วนประเทศที่ได้รับผลกระทบรองลงมา คือ มาเลเซียและเวียดนาม ส่วนประเทศที่ได้รับผลกระทบน้อยที่สุด คือ อินโดนีเซียและฟิลิปปินส์

สำหรับการส่งออกสินค้าไทยไปจีน ส่วนใหญ่ 80% จะส่งออกในรูปแบบของชิ้นส่วนและอุปกรณ์ ซึ่งประเทศไทยเป็นผู้ผลิตในซัพพลายเชนที่สำคัญให้กับประเทศจีน ในสินค้า เช่น ยางพารา ชิ้นส่วนเครื่องใช้ไฟฟ้า เครื่องจักรกล อุปกรณ์ทางการเกษตร เคมีภัณฑ์ เป็นต้น เพื่อจีนจะได้ผลิตและส่งออกไปยังสหรัฐ และสหภาพยุโรป

แต่ด้วยปัญหาของโรคระบาด ประเทศสหรัฐและยุโรปก็ประสบปัญหาเช่นกัน ทำให้เศรษฐกิจโดยรวมมีปัญหาซึ่งอาจจะมีผลกระทบต่อการนำเข้าสินค้าจากจีน โดยจะทำให้รายได้ของจีนลดลง รวมถึงประชากรของจีนด้วย ส่วนอีก 20% ประเทศไทยส่งออกสินค้าสำเร็จรูป โดยเฉพาะในกลุ่มของผลไม้ สินค้าเกษตร อาหารแปรรูป เป็นต้น

นายอัทธ์กล่าวอีกว่า หากเศรษฐกิจจีนชะลอตัวจะส่งผลกระทบต่อการนำเข้า โดยสินค้าไทยที่ส่งออกไปจีนที่คาดว่าจะชะลอตัวลง ได้แก่ อาหารแปรรูป เกษตรแปรรูปหรือผลไม้ ผู้ส่งออกไทยต้องปรับตัวรับสถานการณ์นี้ โดยหาช่องทางขายสินค้าในตลาดจีนในรูปแบบออนไลน์ โดยเฉพาะกับกลุ่มค้าปลีกขนาดเล็กของจีนที่เติบโตขึ้นอย่างรวดเร็วและต่อเนื่อง นอกเหนือจากช่องทางการค้าบนแพลตฟอร์มขนาดใหญ่ที่ไทยเคยได้มีการเชื่อมโยงไปแล้ว


ผู้ประกอบการไทยสามารถประสานไปยังหน่วยงานของภาครัฐ หรือภาคเอกชนที่เกี่ยวข้องในการเชื่อมโยงการค้าบน platform ขนาดเล็กตามมณฑลต่าง ๆ ของจีนเพิ่มขึ้นได้ ซึ่งจะทำให้สามารถส่งออกสินค้าไปยังช่องทางต่าง ๆ ได้เพิ่มขึ้น และระหว่างที่ตลาดจีนยังมีปัญหานี้ ผู้ส่งออกไทยต้องให้ความสำคัญกับการสร้างมาตรฐานและคุณภาพสินค้า หากจะส่งออกสินค้าไปต่างประเทศจำเป็นต้องมีมาตรฐานรองรับการนำเข้าสินค้าด้วย