การศึกษา

สพร.ดึงต่างชาติ ผลักดันพิพิธภัณฑ์พัฒนาการศึกษา

ราเมศ พรหมเย็น

สถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ (สพร.) เผยข้อมูลสถานการณ์ขององค์กรด้านพิพิธภัณฑ์ของไทย ยังประสบปัญหาไม่สามารถมีบทบาทด้านการให้การศึกษา สังคมไม่หยิบยกพิพิธภัณฑ์มาใช้เป็นเครื่องมือในส่งเสริมการเรียนรู้สำหรับเยาวชน และผนวกการเรียนรู้ในพิพิธภัณฑ์เข้าในหลักสูตรการศึกษา อย่างไรก็ตามในอนาคตอันใกล้ สพร.เตรียมจัดการประชุมวิชาการด้านพิพิธภัณฑ์ “Museum Forum 2017: Museum Education NOW!” โดยจะดึงนักวิชาการ นักการศึกษาด้านพิพิธภัณฑ์ รวมถึงหน่วยงานอื่น ๆ ทั้งในและต่างประเทศ ร่วมแลกเปลี่ยนมุมมองงานการศึกษาในพิพิธภัณฑ์ พร้อมโชว์สื่อต้นแบบเพื่อการเรียนรู้สำหรับคนยุคใหม่ เสริมมาตรฐานและยกระดับการศึกษาไทย

“นายราเมศ พรหมเย็น” ผู้อำนวยการสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ (มิวเซียมสยาม) กล่าวว่า พิพิธภัณฑ์นอกจากจะมีบทบาทในฐานะการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงศิลปวัฒนธรรมแล้ว อีกหนึ่งบทบาทที่สำคัญได้แก่ บทบาทด้านการให้การศึกษา ดังจะเห็นได้จากการที่พิพิธภัณฑ์หลาย ๆ แห่ง ได้สร้างโปรแกรมเพื่อการเรียนรู้ในรูปแบบต่าง ๆ อาทิ การจัดทัวร์ท่องเที่ยวชุมชน การสร้างสื่อที่จับต้องได้ โปรแกรมสำหรับครูหรือโปรแกรมการเรียนรู้ออนไลน์ในพิพิธภัณฑ์ เป็นต้น

“แม้ว่าจะมีการลงทุนและให้การสนับสนุนจำนวนมากเพื่อรองรับแนวคิดเรื่องการเรียนรู้ตลอดชีวิต (Lifelong Learning) แต่บทบาทดังกล่าวยังไม่สามารถเชื่อมโยงไปยังระบบการเรียนและการศึกษาไทยได้อย่างเต็มรูปแบบ ดังจะเห็นได้ว่า แม้ว่าโครงสร้างหลักสูตรการศึกษาของไทยหลาย ๆ สถาบันการศึกษาจะมีการส่งเสริมให้เยาวชนไปทัศนศึกษาเพื่อเรียนรู้ภายนอกห้องเรียน แต่ก็ยังไม่มีหลักสูตรใดที่ระบุว่า นักเรียน นักศึกษา ต้องไปเยี่ยมชมและศึกษางานภายในพิพิธภัณฑ์ ซึ่งแตกต่างจากโครงสร้างหลักสูตรการศึกษาในต่างประเทศ ที่มีการระบุไว้ชัดเจนว่า นักเรียน นักศึกษาจะต้องไปเยี่ยมชมและศึกษางานในพิพิธภัณฑ์เป็นจำนวนกี่ครั้ง”

สพร.ในฐานะองค์กรที่มีพันธกิจในการพัฒนาองค์ความรู้พิพิธภัณฑ์และแหล่งเรียนรู้ เล็งเห็นว่า ประเด็นเรื่องการศึกษาและพิพิธภัณฑ์นี้เป็นเรื่องสำคัญสำหรับสังคม จึงเตรียมจัดการประชุมวิชาการด้านพิพิธภัณฑ์ ที่ดึงทั้งนักวิชาการ นักการศึกษาด้านพิพิธภัณฑ์ องค์กรการศึกษา หน่วยงานพิพิธภัณฑ์และศิลปวัฒนธรรมทั้งในและต่างประเทศ Museum Forum 2017: Museum Education NOW! เพื่อแลกเปลี่ยนมุมมอง ความรู้และประสบการณ์ระหว่างผู้ปฏิบัติงานด้านการศึกษา และงานพิพิธภัณฑ์ ปลุกกระแสสังคมไทย สร้างความเข้าใจที่ชัดเจนยิ่งขึ้นในบทบาทของพิพิธภัณฑ์ และพัฒนางานพิพิธภัณฑ์และสื่อเพื่อการเรียนรู้ที่มีคุณภาพสำหรับเยาวชนไทย

“ในปัจจุบัน พิพิธภัณฑ์และแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ ทั่วประเทศไทย ได้เดินหน้าปรับตัวและพัฒนาสื่อในพิพิธภัณฑ์ให้ก้าวทันยุคศตวรรษที่ 21 และตอบรับบริบทของสังคมไทย ไม่ว่าจะเป็นการพัฒนาเนื้อหาและแนวทางการสื่อสารภายในพิพิธภัณฑ์ให้มีความน่าสนใจ การพัฒนาสื่อในพิพิธภัณฑ์ด้วยเทคโนโลยีใหม่ ๆ เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้วิถีใหม่ พัฒนาเพื่อรองรับความสนใจและกลุ่มเป้าหมายที่หลากหลาย โดยจากข้อมูล 10 ปีย้อนหลังวงการพิพิธภัณฑ์มีการปรับตัวเป็นอย่างมาก รวมถึงภาครัฐมีการลงทุนในการพัฒนาพิพิธภัณฑ์ใหม่ ๆ ในหลากหลายแห่ง ในด้านของ สพร. เอง ก็ได้ดำเนินการพัฒนาพิพิธภัณฑ์ สื่อการเรียนรู้ และกิจกรรมพิเศษเพื่อเสริมสร้างการเรียนรู้แก่เยาวชนจำนวนมาก ซึ่งจากข้อมูลปี 2551 – 2559 มีผู้ใช้บริการ มิวเซียมสยาม พิพิธภัณฑ์ในการกำกับดูแลของ สพร. กว่า 2.17 ล้านราย”

ซึ่งถือเป็นนิมิตหมายที่ดีแก่เยาวชน และประชาชน