ม.เกษตรฯ ยืนยัน การเผา-การจราจร ต้นตอฝุ่น PM 2.5 ในพื้นที่ กทม.

PM 2.5

ม.เกษตรศาสตร์ ยืนยันฝุ่น PM 2.5 ในพื้นที่กรุงเทพฯ มาจากการเผาข้างนอกและการจราจร แนะจัดการฝุ่นในพื้นที่ ควบคู่การพยากรณ์และแจ้งเตือนล่วงหน้า

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า นายชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร พร้อมด้วยนายพรพรหม วิกิตเศรษฐ์ ที่ปรึกษาของผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครและผู้บริหารด้านความยั่งยืนของกรุงเทพมหานคร ลงพื้นที่สถานีตรวจวัดอุตุนิยมวิทยาใกล้ผิวดินและมลสารทางอากาศ (KU TOWER) เพื่อติดตามสถานการณ์ฝุ่น PM 2.5 ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร โดยมี รศ.ดร.สุรัตน์ บัวเลิศ อาจารย์คณะสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ (มก.) นำเยี่ยมชมการทำงานของ KU TOWER

อาจารย์สุรัตน์กล่าวว่า มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ได้ติดตามข้อมูลและทำงานวิจัยมาอย่างต่อเนื่อง เพื่อหาว่าฝุ่นมีต้นตอมาจากไหน เกิดขึ้นได้อย่างไร โดยเมื่อได้ข้อมูลเหล่านี้มาก็ได้มีการส่งให้ทาง กทม.ใช้ เพื่อประกอบในการตัดสินใจว่าจะดำเนินการอย่างไร

สำหรับ KU TOWER เป็นเสาสูงขนาด 117 เมตร ใช้ในการเก็บตัวอย่างลักษณะทางอุตุนิยมวิทยาใกล้ผิวดินและมลสารทางอากาศ โดยมีระดับของการวัดที่ระดับความสูง 5 ระดับคือ 10, 30, 50, 75 และ 110 เมตร และมีเรื่องของฝุ่นที่เก็บข้อมูลอย่างต่อเนื่อง 3 ระดับ ซึ่งข้อมูลเหล่านี้จะถูกนำมาใช้วิเคราะห์ที่มาของฝุ่น รวมทั้งหาองค์ประกอบทางเคมีว่าฝุ่นเหล่านี้มาจากกิจกรรมประเภทใด

อาจารย์สุรัตน์ได้อธิบายถึงสถานการณ์ฝุ่นสูงในช่วงนี้ว่า เกิดจากอากาศเย็น ทำให้อากาศหนัก เมื่ออากาศหนักขึ้นก็จะจมตัวลง ซึ่งการจมตัวลงก็ทำให้ชั้นบรรยากาศมีความแคบลง สิ่งที่อยู่ข้างในก็จะมีความเข้มข้นสูงขึ้น แต่ย้อนหลังกลับไปในช่วงเวลาก่อนหน้าที่อากาศจะจมตัวลง กิจกรรมของมนุษย์เราปล่อยอะไรบ้าง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการจราจรและอื่น ๆ ซึ่งกิจกรรมเหล่านี้คือสาเหตุที่ทำให้เกิดฝุ่นอยู่ภายใน

จริง ๆ แล้วฝุ่นใน กทม.มีแค่ระดับหนึ่งเท่านั้น ตัวเลขที่เห็นสูงสุดจะอยู่ประมาณ 50-60 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร (มคก./ลบ.ม.) แต่ถ้าเมื่อไรก็ตามที่ตัวเลขเกินระดับนี้ขึ้นมา แสดงว่ามีฝุ่นจากข้างนอกเข้ามาเติม ซึ่งที่เราพบเป็นเรื่องของฝุ่นที่มาจากการเผาไหม้ชีวมวลที่ลอยเข้ามาแล้วจมตัวอยู่ในกรุงเทพฯ ทำให้ความเข้มข้นสูงขึ้นในช่วงเช้า

ADVERTISMENT

อย่างไรก็ตาม ปกติฝุ่นจะเข้ามาตลอด แต่เมื่อเจออากาศเย็นที่ไหนก็จะจมตัวลงที่นั่น จึงทำให้เห็นว่าช่วงกลางคืนหลังเที่ยงคืนไปแล้วจะมีความเข้มข้นสูงขึ้น และหากตอนเช้าอากาศยังนิ่งอยู่ ประกอบกับมีรถในกรุงเทพฯ ที่เดินทางตอนเช้าก็จะยิ่งทำให้ความเข้มข้นสูงขึ้น

ADVERTISMENT

ในส่วนของสถานการณ์ตอนนี้ฝุ่นมาจากไหน บอกได้ด้วย 2 วิธี 1.ดูจากตัวเลขความเข้มข้น ถ้าตัวเลขความข้นข้างบนสูงกว่าข้างล่าง แสดงว่าตอนนั้นฝุ่นมีการลอยเข้ามา 2.นำตัวอย่างกระดาษกรองฝุ่นละอองไปวิเคราะห์องค์ประกอบทางเคมี แล้วเราก็จะบอกได้ว่ามีองค์ประกอบอะไรบ้าง และมาจากกิจกรรมอะไร โดยเช้าวันนี้ที่ระยะความสูง 75 เมตร ฝุ่นมีความเข้มข้นสูง แสดงให้เห็นว่าอากาศมีการจมตัว

อาจารย์สุรัตน์ให้ความเห็นว่า การจะแก้ปัญหาฝุ่นสูงตอนนี้ เนื่องจากปัญหาหลักอยู่ที่การเผาไหม้ข้างนอก ในกรุงเทพมหานครจึงควรทำในส่วนที่ทำได้ คือมาตรการลดฝุ่นที่เกิดจากในพื้นที่ ซึ่งก็คือฝุ่นจากรถยนต์ต่าง ๆ และสิ่งที่ช่วยได้เยอะคือการพยากรณ์และแจ้งเตือนล่วงหน้า ว่าช่วงไหนจะเป็นอย่างไร

ผู้ว่าฯชัชชาติกล่าวว่า ทางกรุงเทพมหานครได้มีการแจ้งเตือนล่วงหน้า ไม่ว่าจะเป็นมาตรการ WORK FROM HOME (WFH) หรือมาตรการ Low Emission Zone (LEZ) แต่เราไม่สามารถห้ามรถทุกคันเข้ามาได้ เนื่องจากอาจกระทบกับเศรษฐกิจ จึงใช้หลักการจูงใจให้คนทำดี ร่วมดูแลรักษารถให้อยู่ในมาตรฐานและขึ้นทะเบียน Green List โดยนำเทคโนโลยี CCTV และ AI เข้ามาตรวจควบคุม

ซึ่งภายหลังบังคับใช้ LEZ ตั้งแต่เวลา 00.01 น. ถึงประมาณช่วงเช้าของวันนี้ (23 ม.ค. 68) ได้ตรวจพบว่ามีรถบรรทุก 6 ล้อขึ้นไปที่ไม่ได้อยู่ใน Green List ฝ่าฝืนเข้ามาพื้นที่วงแหวนรัชดาภิเษกกว่า 700 คัน ซึ่งต้องมีการดำเนินการตามกฎหมายอย่างจริงจังต่อไป

ในการนี้ ผู้ว่าฯชัชชาติได้พูดคุยกับคณะอาจารย์และนิสิตคณะสิ่งแวดล้อม มก. ถึงแนวทางที่ควรทำ ซึ่งบางข้อเสนอแนะเป็นเชิงนโยบายและไม่ได้อยู่ในอำนาจของ กทม. อาทิ ควรมีนโยบายให้นำรถเก่าออกจากระบบ นำรถเมล์ควันดำออกจากระบบ ห้ามเผา (ในจังหวัดอื่น ๆ และประเทศเพื่อนบ้าน) บางข้อคิดเห็นเป็นสิ่งที่ กทม.ดำเนินการอยู่แล้ว อาทิ การแจ้งเตือนประชาชนล่วงหน้า หาแนวทางใช้ประโยชน์จากขยะทางการเกษตร เช่นที่ กทม.ดำเนินการใช้เครื่องอัดฟางข้าวเพื่อลดการเผา เป็นต้น

“พวกเราเป็นความหวัง ขอให้พยายามหาทางช่วยกัน จบมาก็ให้มาทำงานด้านนี้ ขอบคุณน้อง ๆ มากที่ช่วยกันคิดโดยใช้วิทยาศาสตร์นำในการหาแนวทางแก้ไขปัญหา และขอขอบคุณอาจารย์ที่สนับสนุนข้อมูลแก่ กทม. คาดว่าสถานการณ์จะดีขึ้นภายในวันเสาร์ (25 ม.ค. 68) ทางเราก็พยายามทำทุกวิถีทางที่ทำได้” ผู้ว่าฯชัชชาติกล่าวแก่นิสิตและอาจารย์ ตลอดจนผู้รับชม LIVE ในตอนท้าย