หมอยง ชี้วัคซีนต้านโควิด ในปัจจุบันยังไม่ใช่วัคซีนที่ดีที่สุด

หมอยงชี้วัคซีนต้านโควิดทุกยี่ห้อในตลาด ยังไม่ใช่วัคซีนที่ดีที่สุดในอุดมคติ ลั่นมีข้อดี-ข้อด้อยต่างกันไป ต้องพัฒนาต่อไปในระยะยาว พร้อมชวนคนไทยรวมพลังคิดประเทศไทยควรใช้วัคซีนชนิดใดดี

วันที่ 18 เมษายน 2564 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว โดยระบุว่า

• ประกาศแล้ว! พระราชกฤษฎีกาเงินช่วยค่าครองชีพผู้รับเบี้ยหวัดบำนาญ รับ 11,000 บาทต่อเดือน
• บังคับใช้แล้ว! หลักเกณฑ์การดำเนินงาน 30 บาทรักษาทุกที่ ด้วยบัตรประชาชนใบเดียว
• กีรติ รัชโน ปลัดกระทรวงพาณิชย์ เสียชีวิต อายุ 56 ปี

วัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 ในปัจจุบันยังไม่ได้เป็นวัคซีนที่ดีที่สุดหรือวัคซีนในอุดมคติ แม้วัคซีนที่ใช้ขณะนี้มีมากกว่า 13 ชนิดหรือยี่ห้อ โดยแต่ละชนิดยังมีทั้งจุดเด่นและจุดด้อยที่ต้องพัฒนาเพิ่มขึ้นอีก

ทั้งนี้ วัคซีนต้านโควิดขณะนี้ให้ใช้ในภาวะฉุกเฉินเพราะคำนึงถึงประโยชน์ที่ได้มากกว่าความเสี่ยงที่เกิดขึ้นจากวัคซีน วัคซีนที่ดีจะต้องมีความปลอดภัยสูงหรือมีอาการข้างเคียงต่ำ ถ้าฉีดแล้วมีไข้สูงเหมือนวัคซีนไทฟอยด์สมัยเก่าก็คงไม่มีใครยอมรับและได้เลิกไปในที่สุด

แน่นอนว่าวัคซีนที่ผลิตโดยกรรมวิธีใหม่ยังต้องมีการศึกษาระยะยาวต่อไป แต่คงรอไม่ได้เพราะคำนึงถึงประโยชน์มากกว่าในการที่จะต่อสู้กับโรคโควิด-19 ที่มนุษย์ต้องเสียชีวิตไปแล้วเกือบถึง 3 ล้านคน

วัคซีน mRNA มีประสิทธิภาพสูง อาการข้างเคียงหลังการฉีดมีไข้ ปวดเมื่อย โดยเฉพาะเข็มที่ 2 มากกว่าเข็มแรกและผลข้างเคียงระยะยาวต้องรอติดตามการศึกษาระยะยาวต่อไป

ส่วนวัคซีนไวรัส Vector ขณะนี้ก็มีพูดถึงเรื่องผลข้างเคียงของลิ่มเลือดแต่ก็มีอุบัติการณ์ที่น้อยมากเมื่อเปรียบเทียบกับประโยชน์ที่ได้จากวัคซีน จึงยังใช้กันอยู่

ด้านวัคซีนเชื้อตาย ใช้วิธีการแต่เดิม ความปลอดภัยค่อนข้างสูงกว่าวัคซีนตัวอื่น

อย่างไรก็ตาม ประสิทธิภาพโดยรวมของวัคซีนจะมุ่งเน้น ป้องกันการเกิดความรุนแรงของโรคและการเสียชีวิตจากโรค

การที่มีข่าวว่าวัคซีนของจีนที่ทางการจีนออกมายอมรับว่ามีประสิทธิภาพต่ำเป็นการให้ข่าวของทางตะวันตกที่ตัดตอนมาเพียงส่วนเดียว

ทั้งที่ทางการจีนพูดว่าวัคซีนทุกตัวยังต้องมีการพัฒนาเพิ่มขึ้น ไม่ว่าจะเป็นวิธีการฉีด ระยะห่างของวัคซีน หรือแม้กระทั่งอาจจะต้องมีการกระตุ้นเพื่อให้ได้ประสิทธิภาพสูงสุด รวมทั้งพัฒนาให้ได้วัคซีนที่ดีที่สุดและไม่ได้พูดถึงวัคซีนจีนตัวเดียว พูดถึงในภาพรวมของวัคซีนทั้งหมด แต่ทางตะวันตกกลับตัดตอนเป็นว่าจีนยอมรับว่าวัคซีนของจีนมีคุณภาพต่ำ

โดยหลักการแล้วเราจะได้ทุกอย่างคงจะไม่ใช่ วัคซีนทุกตัวขณะนี้ยังไม่ได้อยู่ในอุดมคติ ตามกฎเกณฑ์ข้างล่างนี้ที่ต้องมีอาการข้างเคียงต่ำ ประสิทธิภาพสูง ราคาถูก ให้เพียงครั้งเดียวก็ป้องกันโรคได้ตลอดชีวิต สามารถเก็บรักษาได้ที่อุณหภูมิห้องและเป็นที่ยอมรับ

อย่างไรก็ดี ขณะนี้ทำแบบสอบถามเรื่องการยอมรับที่จะฉีดวัคซีน มีประชาชนไทยเพียง 85% เท่านั้นที่จะยอมรับที่จะฉีดวัคซีน และการเก็บรักษาวัคซีนบางชนิดต้องเก็บในจุดเยือกแข็ง -20 ถึง -70 องศา ให้ครั้งเดียวป้องกันได้ตลอดชีวิตก็ยังไม่มี

สำหรับราคาถูกที่ทุกประเทศยอมรับ ขณะนี้ถ้าเราต้องการวัคซีน mRNA ราคาก็ร่วม 40 เหรียญ ถ้าต้องการ 10 ล้านโดส ก็ประมาณ 400 ล้านเหรียญหรือประมาณ 12,000 ล้านบาท การเก็บรักษาก็ยากและให้ได้เพียง 5 ล้านคน ประสิทธิภาพของวัคซีน องค์การอนามัยโลกจึงกำหนดไว้เบื้องต้นในการป้องกันโรคไม่น้อยกว่าร้อยละ 50 หรือลดความรุนแรงของโรค

ช่วยกันลองพิจารณาดูว่าประเทศไทยจะใช้วัคซีนอะไรดี ไม่มีใครผิดไม่มีใครถูกเพราะตอนนี้ถึงอยากได้ปริมาณวัคซีนก็ไม่เพียงพอกับความต้องการของทุกประเทศ นพ.ยง กล่าวทิ้งท้าย