รวมวิธีป้องกันฝุ่น PM2.5 และแอปเช็กค่าฝุ่น หลังตรวจพบเกินค่ามาตรฐาน 14 พื้นที่ วันนี้ (8 ก.พ.)
วันที่ 8 กุมภาพันธ์ 2565 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า จากรายงานสถานการณ์ฝุ่น PM 2.5 วันนี้ ศูนย์แก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศ รายงานการติดตามตรวจสอบคุณภาพอากาศ ณ เวลา 07.00 น. พบว่า ผลการตรวจวัดฝุ่นละออง PM 2.5 พบเกินค่ามาตรฐานใน 14 จังหวัด ได้แก่
- ประกาศแล้ว! พระราชกฤษฎีกาเงินช่วยค่าครองชีพผู้รับเบี้ยหวัดบำนาญ รับ 11,000 บาทต่อเดือน
- พบรอยร้าวบ่อฝังกลบกากแคดเมียมของ เบาด์ แอนด์ บียอนด์
- เปิดไทม์ไลน์ลูกค้าซิตี้แบงก์ต้องรู้! ก่อนโอนย้ายบัญชีมาเป็น “ยูโอบี” 21 เม.ย.นี้
1.กรุงเทพมหานคร
2.ปทุมธานี
3.สมุทรสาคร
4.สมุทรปราการ
5.ลพบุรี
6.สระบุรี
7.ราชบุรี
8.ปราจีนบุรี
9.ฉะเชิงเทรา
10.ระยอง
11.หนองคาย
12.นครพนม
13.อุบลราชธานี
14.นครราชสีมา
“ประชาชาติธุรกิจ” ได้รวบรวมวิธีป้องกันและปฏิบัติตัวเมื่อค่าฝุ่น PM 2.5 สูงเกินมาตรฐาน รวมถึงช่องทางตรวจเช็กสภาพอากาศก่อนออกจากบ้าน
ลักษณะ-ผลกระทบ PM 2.5
วันที่ 10 ตุลาคม 2562 รศ.นพ.นิธิพัฒน์ เจียรกุล ราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย และนายกสมาคมอุรเวชช์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ให้ข้อมูลว่า PM 2.5 เป็นอนุภาคขนาดเล็กมีเส้นผ่านศูนย์กลางเฉลี่ยน้อยกว่า 2.5 ไมโครเมตร แขวนลอยอยู่ในอากาศรวมกับไอน้ำ ควัน และก๊าซ สามารถนำพาสารต่าง ๆ ล่องลอยอยู่รอบตัวเราได้ในปริมาณสูง
ทำให้เกิดเป็นหมอกควันที่เป็นมลพิษต่อสุขภาพของมนุษย์ คนทั่วไปที่สูดเอาฝุ่น PM 2.5 เข้าไปจะมีอาการระคายเคืองจมูก น้ำมูกไหล ไอ เจ็บคอ แต่สำหรับคนที่ป่วยเป็นโรคเกี่ยวกับระบบการหายใจ รวมถึงผู้ที่ป่วยเป็นโรคระบบหัวใจและหลอดเลือดจะทำให้โรคที่เป็นอยู่กำเริบขึ้นมาได้ ส่วนในระยะยาวอาจก่อมะเร็งปอดและทำให้สมรรถภาพปอดของเยาวชนถดถอย
กรุงเทพมหานครมีฝุ่นชนิด PM 2.5 ที่เป็นมาจากการเผาไหม้เชื้อเพลิงธรรมชาติมากเป็นประจำอยู่แล้ว เมื่อไหร่ที่อุณหภูมิอากาศเปลี่ยนแปลงเร็ว ความชื้นในอากาศสูงขึ้น ลมอับ แสงแดดยังไม่ได้เวลามาเยือน ประกอบกับกรุงเทพฯ มีอาคารสูงจำนวนมาก ก็จะทำให้การไหลถ่ายเทอากาศในยามลมอับไม่ดี ไม่ต่างกับจังหวัดเชียงใหม่ที่เป็นเมืองแอ่งกระทะตามธรรมชาติ ก็จะเกิดปรากฏการณ์ “impaction” หมายถึง ฝุ่นขนาดเล็ก คือ PM 2.5 ฟุ้งกระจายออกไปได้ยาก
เจ้าฝุ่น PM 2.5 ตัวร้ายนี้จะมีผลเสียต่อสุขภาพมนุษย์ที่สำคัญทันทีทันใด คือ
- ทำให้ผู้ป่วยโรคปอดเรื้อรังทุกชนิดมีอาการกำเริบ
- ทำให้ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจมีอาการกำเริบ ทั้งนี้ ไม่นับผลระยะยาวที่มีอีกมากมาย
แนวทางการป้องกัน
นอกจากนี้ รศ.นพ.นิธิพัฒน์ให้คำแนะนำการปฏิบัติตัวในสถานการณ์ที่ต้องเผชิญกับฝุ่นขนาดเล็กดังนี้
- ติดตามสถานการณ์คุณภาพอากาศจากแหล่งของกรมควบคุมมลพิษที่มีครอบคลุมพื้นที่ทั่วประเทศ ไม่ใช่เพียงในกรุงเทพฯ เท่านั้น
- ถ้าเห็นค่าปริมาณ PM 2.5 เป็นสีแดง แสดงว่าสูงเกินค่ากำหนดขององค์การอนามัยโลกที่ค่าเฉลี่ยตลอด 24 ชั่วโมงไม่ควรเกิน 25 ไมโครกรัม/ลูกบาศก์เมตร
- เมื่อเห็นแล้วควรหลีกเลี่ยงเดินทางออกจากที่พักอาศัยจนกว่าระดับจะลดลงมาเป็นสีส้ม ที่ยังพอจะยอมรับได้
- ถ้าจำเป็นจะต้องเดินทาง สำหรับคนที่ไม่มีโรคเรื้อรังที่รุนแรงดังกล่าวมาแล้ว แนะนำให้ใช้หน้ากากอนามัยตลอดเวลาที่อยู่นอกอาคาร โดยต้องสวมให้ถูกวิธีและกระชับกับใบหน้าส่วนปากและจมูกให้มากที่สุด
- ถ้าเป็นคนที่มีโรคเรื้อรังที่รุนแรงดังกล่าวมาแล้ว ไม่ควรออกจากบ้าน แต่ถ้าจำเป็นจริง ๆ เช่น ต้องไปโรงพยาบาลพบแพทย์ตามนัด ให้ใช้หน้ากากชนิด N95 ซึ่งพอจะช่วยกรองเจ้าตัวฝุ่นร้ายขนาดเล็กนี้ได้ในปริมาณที่มากกว่าหน้ากากอนามัยธรรมดา แต่ต้องมีการตรวจสอบหลังการใส่ว่าหน้ากากนั้นกระชับรูปหน้าจริงตามคำแนะนำที่ปรากฏบนซองของหน้ากากนั้น ๆ
แอปฯ เช็กค่าฝุ่น
นอกจากแนวทางปฏิบัติแล้ว เราสามารถตรวจสอบค่าฝุ่นแต่ละพื้นที่ก่อนออกจากบ้านได้ เพื่อเตรียมตัวหรือหลีกเลี่ยงพื้นที่นั้น ด้วยแอปพลิเคชั่นต่อไปนี้
Air4Thai แอปพลิเคชั่น จากกรมควบคุมมลพิษ รายงานดัชนี คุณภาพอากาศของประเทศไทย โดยมีข้อมูลรายชั่วโมง และข้อมูลรายวัน กราฟแสดงคุณภาพอากาศย้อนหลัง 7 วัน พร้อมแผนที่แสดงข้อมูลจากสถานีตรวจวัดของกรมควบคุมมลพิษ
AirBKK แอปพลิเคชั่นดี ๆ จากกองจัดการคุณภาพอากาศและเสียง สำนักสิ่งแวดล้อม กรุงเทพมหานคร ที่รายงานและตรวจสอบคุณภาพอากาศของกรุงเทพฯ ความเสี่ยงต่อสุขภาพ ระยะเวลาที่สามารถอยู่ในพื้นที่นั้นได้อย่างปลอดภัย
ศูนย์เฝ้าระวังข้อมูลคุณภาพอากาศ จาก ศูนย์เฝ้าระวังคุณภาพอากาศ วช. ที่ประเมินคุณภาพอากาศว่ามีผลกระทบต่อสุขภาพตามพิกัดต่าง ๆ
Real time AQI แอปพลิเคชั่นที่ช่วยรายงานคุณภาพอากาศแบบเรียลไทม์ สามารถเช็คมลพิษตามพื้นที่ต่างๆได้ทั่วโลกในเวลาจริง เช่น เอเชีย ยุโรป อเมริกา เป็นต้น
Thailand Air รายงานคุณภาพอากาศทั่วประเทศ โดยสามารถเลือกพื้นที่ได้ รวมถึงมีค่าสี สำหรับการบอกพื้นที่ที่มีค่าฝุ่นที่เป็นอันตราย หรือมีผลกระทบต่อสุขภาพในระดับไหน
ขณะที่ภาคเหนือ ก็ต้องเผชิญกับ ฝุ่น PM2.5 มาต่อเนื่อง ก็มีแอปพลิเคชั่นติดตามค่าฝุ่นแบบเรียลไทม์เฉพาะจังหวัดด้วย
ทั้ง ยักษ์ขาว แอปพลิเคชั่นวัดฝุ่นสัญชาติไทย จากความร่วมมือของ 3 มหาวิทยาลัย คือ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง มหาวิทยาลัยราชมงคลล้านนาเชียงราย และมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย เพื่อติดตามค่าฝุ่นแบบเรียลไทม์ ที่เชื่อมโยงโครงข่ายสถานีวัดฝุ่นของโรงเรียนในเครือข่ายในจังหวัดเชียงราย
ส่วนเชียงใหม่ก็มี AirCMI แอปพลิเคชั่นวัดคุณภาพอากาศ แสดงค่าฝุ่น PM2.5 จากเฉพาะในจังหวัดเชียงใหม่เท่านั้น โดยมีเครื่องวัดในจังหวัดเชียงใหม่กว่า 200 จุด มีติดเครื่องไว้ ไม่เสียหาย
GISTDA ร่วมมือกับสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ และมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ พัฒนาแอป “เช็กฝุ่น” ซึ่งเป็นการนำฐานข้อมูลของข้อมูลจากดาวเทียม ข้อมูลภูมิสารสนเทศ และข้อมูลจากสถานีตรวจวัดที่เกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการ PM 2.5 เชิงพื้นที่ มาผสมผสานเชื่อมโยงกัน เพื่อให้ได้ข้อมูลแบบเรียลไทม์ชั่วโมงต่อชั่วโมง เพื่อให้ประชาชนสามารถใช้งานได้ด้วยตัวเอง ซึ่งจะทำให้รับรู้ และเข้าถึงข้อมูลได้รวดเร็ว และถูกต้อง สามารถหลีกเลี่ยงและป้องกันอันตรายจากมลพิษทางอากาศได้อย่างมีประสิทธิภาพ