‘ทินกร ลาวัณย์เสถียร’ ชี้ โรงงานใน EEC อ่วมค่าแรง 400-ปมจีนเทา

คอลัมน์ : สัมภาษณ์

“ระยอง” หนึ่งในจังหวัดเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (EEC) ที่มีผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัดต่อหัว (GPP) เป็นอันดับ 1 ของประเทศไทย ซึ่งการเติบโตด้านเศรษฐกิจและสังคมอย่างยั่งยืน ต้องอาศัยความร่วมแรงร่วมใจของภาคเอกชนในพื้นที่

“ประชาชาติธุรกิจ” สัมภาษณ์ “ทินกร ลาวัณย์เสถียร” หรือ “เสี่ยตั้ม” ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการ บมจ.สตาร์มันนี่ ผู้ให้บริการสินเชื่อรายย่อยถึง 93 สาขา ซึ่งเข้ามาช่วยงานหอการค้าจังหวัดระยองเกือบ 10 ปี ก่อนก้าวขึ้นมาดำรงตำแหน่งประธานหอการค้าจังหวัดระยองคนที่ 13 ถึงนโยบายและทิศทางการพัฒนาผู้ประกอบการ และภาพรวมปัญหาเศรษฐกิจในจังหวัดระยอง

นโยบายองค์กรโตยั่งยืน

นโยบายของผมพยายามให้หอการค้าเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ และเสริมสร้างโอกาสทางธุรกิจให้สมาชิกและสังคม เพื่อเพิ่มศักยภาพด้านเศรษฐกิจให้เติบโตอย่างยั่งยืน แล้วส่งต่อได้ ตอนนี้ตั้งคณะทำงานขึ้นมา เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจของจังหวัดระยอง โดยให้ผู้ประกอบการรุ่นใหม่ YEC เข้ามามีส่วนร่วมทำงาน เพื่อส่งต่อองค์กรให้ยั่งยืนได้

สมัยเราอาจจะได้วัยวุฒิและคอนเน็กชั่นต่าง ๆ แต่เรื่องเทคโนโลยีต้องเรียนรู้จากคนรุ่นใหม่ พยายาม Upskill และ Reskill ให้กรรมการและสมาชิกสามารถใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) ได้ นอกจากนี้ ทำงานร่วมกับจังหวัดผ่าน กกร.จังหวัด และ กรอ.จังหวัด เพื่อระดมความคิดเห็นและสะท้อนกลับไปสู่ภาครัฐ เพื่อนำกลับไปปรับเปลี่ยนให้ดีขึ้น

ปัจจุบันหอการค้าจังหวัดระยองมีสมาชิกสามัญประมาณ 1,000 ราย สมาชิกสมทบ 200 ราย ผมกำลังคุยกับทีมงานหอการค้ามีส่วนขับเคลื่อนเศรษฐกิจจังหวัดค่อนข้างมาก หากจะให้แข็งแรงเป็นที่พึ่งได้มากขึ้นต้องเพิ่มสมาชิกมากกว่านี้ ทั้งนี้ หอการค้าจังหวัดระยอง ได้รางวัลหอการค้ายอดเยี่ยมมา 18 ปีซ้อนแล้ว เรามีนักธุรกิจที่เป็นจิตอาสามาช่วยงานค่อนข้างมาก ขณะที่ทุกคนมีธุรกิจต้องดูแล เราพยายามทำโมเดลคล้ายการจับคู่ธุรกิจ (Business Matching) เมื่อมาทำงานเพื่อสังคม ควรให้ธุรกิจส่วนตัวเติบโตด้วย

ค่าแรง 400 บาทกระทบหนัก

ขณะนี้สมาชิกส่วนใหญ่ได้รับผลกระทบมากจากปัญหาการปรับอัตราค่าจ้างขั้นต่ำเป็น 400 บาท โดยระยองและชลบุรี เดิม ค่าจ้างขั้นต่ำจาก 372 บาท/วัน และฉะเชิงเทรา จากเดิม 350 บาท/วัน ปรับขึ้นเป็น 400 บาท ขณะที่กรุงเทพฯและปริมณฑล ค่าจ้างขั้นต่ำ 372 บาท/วัน ตรรกะตรงนี้ไม่ถูกต้อง

ถ้าทำโรงงานเฟอร์นิเจอร์ จ.ฉะเชิงเทรา ค่าแรงขึ้น 15% ขณะที่โรงงานคู่แข่ง จ.สมุทรปราการ ค่าแรงขั้นต่ำ 372 บาท/วัน ตอนนี้ไม่ต้องไปแข่งกับต่างประเทศ เพราะโรงงานในไทยด้วยกันยังแข่งขันไม่ได้ ฉะนั้น รัฐบาลต้องมาดูแลตรงนี้ เพราะถ้าผู้ประกอบการอยู่ไม่ได้คนจะตกงานจำนวนมาก ผมเสนอรัฐบาลผ่านทางคณะกรรมการหอการค้าไทย ขอปรับลดอัตราภาษีนิติบุคคลจาก 20% เหลือ 15% และขอลดเงินสมทบประกันสังคมจากที่ให้เวลา 3 เดือนเป็น 1 ปี

ที่บอกลงทุนในอีอีซีมีความได้เปรียบกว่าภูมิภาคอื่น เพราะได้สิทธิประโยชน์จาก BOI แต่เงื่อนไขให้เฉพาะการลงทุนในนิคมอุตสาหกรรม 20 กว่าแห่ง และเขตส่งเสริมเศรษฐกิจ เพียงไม่กี่แห่ง ขณะที่การปรับค่าแรงขั้นต่ำกระทบแม้แต่ร้านก๋วยเตี๋ยว ขณะที่สิ่งอำนวยความสะดวก ที่รัฐจะทำยังไม่มา ตรงนี้เป็นอุปสรรคต่อการเจริญเติบโตของจังหวัด

SMEs ขาดเงินแบงก์ไม่ให้กู้

นอกจากปัญหาเรื่องค่าแรงขั้นต่ำ มีปัญหาเรื่องแหล่งเงินทุน สืบเนื่องจากช่วงเกิดโควิดมีผลกระทบมาถึงปัจจุบัน ตอนโควิดเศรษฐกิจชะงัก โดยเฉพาะคนที่ไม่ได้ทำธุรกิจออนไลน์ล้มหายตายจากไปจำนวนมาก ผู้ประกอบการบางรายช่วงโควิดอยู่ได้ แต่ใช้เงินเก็บที่มีไปหมดแล้ว ทำให้ตอนนี้คนที่ไม่เคยเป็นหนี้เสีย (NPL) มีปัญหาหนี้เสีย คนที่ไม่เคยค้างชำระ เริ่มมีปัญหาค้างชำระ เนื่องจากนโยบายเรื่องการเงินการคลังไม่สัมพันธ์กัน

เช่น รัฐบาลมีนโยบายแบงก์พาณิชย์อัดฉีดเงินกู้ดอกเบี้ยต่ำ 3% มาช่วยผู้ประกอบการ SMEs ที่มีปัญหาให้ทำธุรกิจต่อไปได้ แต่ธนาคารพาณิชย์ไม่ได้นำเงินไปปล่อยให้คนที่มีปัญหาจริง แต่ไปปล่อยให้คนที่ไม่มีปัญหา ทำให้ผู้ประกอบการที่มีปัญหาขาดสภาพคล่องหนัก กระทบต่อการดำเนินธุรกิจ

ในภาพใหญ่ที่เศรษฐกิจเติบโตน้อยที่สุดในอาเซียน ผมว่ามาจากปัจจัยเรื่องการหยุดชะงักในการปล่อยสินเชื่อของแบงก์ ที่ปล่อยสินเชื่อน้อยมาก กลายเป็นแบงก์กำไรมากที่สุดเป็นประวัติการณ์ เพราะได้แต่ลูกค้าที่ชัวร์ ช่องว่างระหว่างอัตราเงินกู้และเงินฝากห่างกันมาก

ผมคุยกับสมาคมอสังหาริมทรัพย์จังหวัดระยอง บอกยอดขายตกไปประมาณเกือบ 60% เพราะแบงก์ไม่ปล่อยสินเชื่อซื้อบ้าน ซื้อรถยนต์ ขณะที่ผมไปคุยกับธนาคารอาคารสงเคราะห์ (ธอส.) บอกปล่อยสินเชื่อได้เกินเป้า เพราะแบงก์พาณิชย์ไม่ปล่อยกู้ ทุกคนวิ่งไปกู้ ธอส. แต่ยอดขายต่อยูนิตลดลงมาก ธุรกิจรถยนต์ โดยเฉพาะธุรกิจรถยนต์มือสอง ถ้ามีสต๊อกในมือตายกันหมด

ไทยช้าแรงงานจีนเต็มอีอีซี

ตอนนี้โรงงานจีนที่เข้าเปิดใหม่ นำแรงงานคนจีนเข้ามาด้วย โดยบอกว่า แรงงานคนไทยขาดความรู้เฉพาะทางเรื่องรถยนต์ไฟฟ้า (EV) ขณะที่ไต้หวันเริ่มวางแผนมาลงทุนมากขึ้นในประเทศไทย เพราะกังวลจะโดนจีนยึดอำนาจ ซึ่งระยองค่อนข้างเนื้อหอม จึงต้องวางแผนพัฒนาฝีมือแรงงานหลาย ๆ ด้าน ที่ผ่านมาประสานภาครัฐและสถานศึกษา ให้เปิดการเรียนการสอนให้สอดรับกับเรื่อง EV รวมถึงสอนภาษาจีน เพราะต่อไปคนจีนจะเข้าอาศัยอยู่มาลงทุนมากขึ้น

ต้องวางแผนกันดี ๆ ทั้งในด้านแรงงานและระบบสาธารณูปโภค โดยเฉพาะเรื่องน้ำ เพราะระยองเป็นเมืองอุตสาหกรรม มีปัญหาขาดน้ำ แหล่งน้ำน้อย ซึ่งได้คุยทางจังหวัดให้หาแหล่งน้ำเพิ่มขึ้น เพื่อรองรับอนาคต

รวมถึงการผลักดันโครงการต่าง ๆ ที่ล่าช้า ทั้งรถไฟความเร็วสูงและสนามบินอู่ตะเภาเป็นเชิงพาณิชย์ โครงการขนาดใหญ่เป็นโอกาสก็จริง แต่ตอนนี้เป็นโอกาสที่ช้าเกินไป จึงต้องเร่งให้เกิดได้เร็วที่สุด

จี้ตั้งกฎจีนลงทุนป้องไทยล้ม

ผู้ประกอบการคุยกันถึงกรณีที่ทุนจีนเข้ามาลงทุน เรายินดี แต่การมาลงทุนภาครัฐต้องคัดกรองให้ดีว่า เป็นจีนเทามาฟอกเงินหรือไม่ ควรต้องควบคุมให้เข้มงวด ไม่ต้องเกรงใจรัฐบาลจีน อย่างการปราบแก๊งคอลเซ็นเตอร์รัฐบาลจีนสนับสนุน

กรณีโรงงานมาลงทุนแล้วทำให้ผู้ประกอบการในจังหวัด ในประเทศไทยตายอย่างนี้ก็ไม่ค่อยดี เช่น มาตั้งโรงงานผลิตเหล็กในไทย แล้วส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมเหล็กในไทยตายหมด เพราะขายราคาถูก ขาดทุนไม่เป็นไร เพราะมีวัตถุประสงค์อื่นแอบแฝงหรือไม่ กลายเป็นโรงงานเหล็กที่คุณภาพดีของไทยสู้ไม่ได้ ต้องปิดตัวไป

การทำเขตการค้าเสรี (FTA) กับจีน ฟังดูดี แต่จริง ๆ ไม่มีในโลก รัฐบาลต้องมีการแทรกแซงบ้าง เช่น ทรัมป์เก็บภาษีจีนอีก 20% แคนาดากับเม็กซิโกอีก 10% ผมว่าทุกอย่างคือดุลยภาพ เพื่อให้ประเทศสหรัฐเดินต่อไปได้ ถ้าทรัมป์ไม่ทำแบบนี้กลายเป็นเสรีเกินไป ระยะยาวประเทศจะมีปัญหาได้ ผมว่าประเทศไทยต้องถอดแบบการเรียนรู้

ไทยเนื้อหอมต่างชาติแห่มาลงทุน แต่สุดท้ายจะกลายมาเป็นฆ่าธุรกิจของไทยเอง เพราะตอนนี้แต่ละธุรกิจเริ่มล้มหายตายจาก ผมว่าเราควรตั้งกำแพงภาษีกับสินค้าจีนบ้าง

ผมไปคุยกับ EEC จีนได้สิทธิประโยชน์ ควรกำหนดเงื่อนไขให้จีนบ้าง เช่น พนักงานต้องใช้คนไทยกี่เปอร์เซ็นต์ อาชีพบางอย่างเป็นอาชีพสงวนของคนไทย ไม่สามารถให้คนต่างชาติเข้ามาทำได้ ควรมีกำแพงเหล่านี้ให้คนไทย และให้เศรษฐกิจไทยได้ประโยชน์บ้าง

นโยบายเรื่องให้บริษัทต่างประเทศที่เข้ามาลงทุนต้องซื้อวัตถุดิบภายในประเทศไทย (Local Content) ผมก็ยังไม่เห็นชัดเจน ผมเห็นหลายโรงงานจีนที่มาตั้งในไทย ซื้อสินค้าไทยเพียงอย่างเดียว คือ ปูนซีเมนต์ที่ใช้ในการเทฐานราก แต่โครงเหล็ก หลังคาเมทัลชีต ฯลฯ นำเข้าวัตถุดิบจากจีนทั้งหมด

ปรับธุรกิจรับมือการค้าโลก

หลายจังหวัดเริ่มปรับตัว รายได้ของจังหวัดระยองมี 3 ขาหลัก ได้แก่ อุตสาหกรรม เกษตร และท่องเที่ยว โดยในส่วนของภาคอุตสาหกรรม ในช่วงเศรษฐกิจไม่ดีแบบนี้ และนโยบายของโดนัลด์ ทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา ที่เพ่งเล็งการส่งออกสินค้าของจีน ถึงสินค้าไม่ได้ผลิตจากโรงงานในจีน ดังนั้น ภาคอุตสาหกรรมอาจได้รับผลกระทบ

ภาคเกษตรในเรื่องการส่งออกทุเรียน คุยกับทางจังหวัดจะนำเทคโนโลยีมาใช้ หรือทำอัตลักษณ์ เช่น ทุเรียน GI เพื่อทำทุเรียนคุณภาพให้ราคาต่อหน่วยเพิ่มขึ้น

ส่วนด้านการท่องเที่ยว ระยองอยู่ใกล้พัทยา จ.ชลบุรีจะทำอย่างไรให้เกิดจุดเด่น เช่น การผลักดันระยองให้เป็นไมซ์ซิตี้ จะดึงดูดนักท่องเที่ยวมาประชุมสัมมนาเพิ่มขึ้น กำลังทำอยู่ ระยะทางจากกรุงเทพฯ-ระยอง ใช้เวลาขับรถ 1.30-2 ชม. เราอยากให้ระยองเปลี่ยนเป็นที่ท่องเที่ยวช่วงพักผ่อนวันหยุดยาว เพราะระยองมีชายหาดสวย ราคาไม่แพงมาก หรือคนทำงานออนไลน์หากจับตลาด Vacation เป็นตลาดที่น่าสนใจ เป็นเรื่องที่ต้องคุยกันเพื่อผลักดัน

นอกจากนี้ ทางหอการค้าพยายามผลักดันโครงการก่อสร้างถนนเฉลิมบูรพาชลทิต (ระยอง-จันทบุรี) รวมถึงการผลักดันให้ทางจังหวัดให้ถมชายหาดแสงจันทร์ ซึ่งเล่นน้ำไม่ค่อยได้ เพราะมีลักษณะหาดเว้าแหว่ง มีก้อนหินวางคั่น ซึ่งผู้ว่าราชการจังหวัดเห็นด้วยที่จะถมทรายริมชายหาด เพื่อผลักดันการท่องเที่ยวให้เศรษฐกิจดีขึ้น

จี้คุมเข้มสารเคมีรั่ว-ระเบิด

หอการค้ามีความกังวลเรื่องนี้ พอธุรกิจด้านการท่องเที่ยวเริ่มดีขึ้น ก็มีข่าวโรงงานระเบิด สารพิษรั่วไหล คนทั่วไปไม่อยากจะมาท่องเที่ยว เรื่องนี้เราพยายามผลักดันคุยกับทางจังหวัดให้ควบคุมตรงนี้ ต้องยอมรับว่า ระยองเป็นจังหวัดที่ GDP สูงที่สุดในประเทศไทย แต่ในขณะเดียวกันก็เป็นเมืองที่มีมลพิษมากที่สุดในประเทศ อย่างมาบตาพุดพบคนเป็นมะเร็งมากที่สุดเป็นอันดับต้น ๆ ของประเทศ

เพราะฉะนั้น เราพยายามที่จะผลักดันให้จังหวัดควบคุมการทำอุตสาหกรรมให้ใส่ใจเรื่องสิ่งแวดล้อมมากขึ้น ถ้าปัญหาเรื่องตรงนี้ยังไม่ได้รับการแก้ไข โอกาสที่จะพัฒนาในเรื่องการท่องเที่ยวต่าง ๆ จะยากขึ้น

ผมว่าเรื่องความปลอดภัยเป็นเรื่องหลักสำคัญมากของจังหวัดระยอง เรื่องเหล่านี้ผมว่ามันไม่ควรเกิดเลย แต่ว่าแน่นอน ความเจริญมาก เราต้องควบคุมให้ดี หากให้ความเจริญมา แต่ละเลยเรื่องพวกนี้เป็นสิ่งที่เป็นผลกระทบระยะยาวมาก

​