เศรษฐกิจภูมิภาค

“สมศักดิ์ จังตระกุล” พ่อเมืองขอนแก่น ชูแผนขับเคลื่อนเศรษฐกิจ-นวัตกรรม

สัมภาษณ์

ภาพการพัฒนาจังหวัดขอนแก่นที่กำลังรุดหน้าอย่างรวดเร็ว ทั้งด้านเศรษฐกิจ โลจิสติกส์ และสังคม อันเป็นแนวทางที่จะทำให้พื้นที่กลายเป็นฮับด้านต่าง ๆ ของภูมิภาคล่าสุด “ประชาชาติธุรกิจ” มีโอกาสสัมภาษณ์ “สมศักดิ์ จังตระกุล” ถึงภาพรวมการดำเนินงานโดยเฉพาะโครงการ “ขอนแก่นโมเดล” ที่หลายคนกำลังจับตามอง

“สมศักดิ์” บอกว่า จังหวัดขอนแก่นพยายามผลักดันตัวเอง ให้เป็นเมืองน่าอยู่สามารถเชื่อมโยงการค้าการลงทุนได้ โดยใช้โครงการ “RAILWAY INNOPOLIS” สร้างเมืองนวัตกรรมระบบรางร่วมกับกลุ่มจังหวัด “ร้อยแก่นสารสินธุ์” ได้แก่ ร้อยเอ็ด สารคาม กาฬสินธุ์ และขอนแก่น ทั้งรัฐบาลได้สร้างโครงการรถไฟรางคู่และรถไฟความเร็วสูงขึ้นมา กลายเป็นคุณูปการที่สำคัญสำหรับพื้นที่อีสาน ด้วยภูมิศาสตร์ของจังหวัดมีจุดตัดระหว่างนอร์ท-เซาท์อีโคโนมิก คอร์ริดอร์ และอีสต์-เวสต์อีโคโนมิก คอร์ริดอร์ ที่อำเภอบ้านไผ่ โดยรถไฟรางคู่สายเหนือจะเชื่อมไปยัง สปป.ลาว ต่อไปยังประเทศจีน ขึ้นไปเลี้ยวขวาบ้านไผ่ ต่อไปยังกาฬสินธุ์ ร้อยเอ็ด มุกดาหาร นครพนม เลี้ยวซ้ายวิ่งไปนครสวรรค์ แม่สอด ทะลุเมียนมาไปถึงอินเดีย

ด้านการบินปี 2561 สนามบินขอนแก่นได้รับงบประมาณขยายอาคารผู้โดยสารกว่า 2,500 ล้านบาท ปี 2562 ได้รับเพิ่มอีก 500 ล้านบาท ขยายลานจอด ฉะนั้น ระบบโลจิสติกส์ถือว่าครอบคลุมทั้งหมด

อีกตัวขับเคลื่อนเศรษฐกิจคือ ประชากรในภาคการศึกษา อาทิ มหาวิทยาลัยขอนแก่น (มข.) ที่มุ่งผลิตบุคลากรให้โรงพยาบาลศรีนครินทร์ เพื่อเป็นศูนย์กลางทางการแพทย์ของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ปัจจุบันเปิดให้บริการคนไข้อยู่ที่ 1,500 เตียง และใน 3 ปีข้างหน้าจะเพิ่มเป็น 5,000 เตียง นอกจากนี้ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสานวิทยาเขตขอนแก่นจะเป็นสถาบันวิจัยและพัฒนาระบบรางให้กับจังหวัดขอนแก่น

จังหวัดขอนแก่นเป็น 1 ใน 7 จังหวัดของประเทศที่ถูกวางให้เป็นเมืองสมาร์ทซิตี้ ด้วยองค์ประกอบ 7 ด้าน 1.smart people 2.smart education 3.smart economy 4.smart mobility คือ “ระบบขนส่งมวลชน LRT” 5.smart governance 6.smart environment 7.smart living และการสร้างเมืองให้เป็นสมาร์ทซิตี้

ดำเนินการร่วมกันทุกฝ่าย ส่วนไหนใครทำได้ก็ให้ดำเนินการ เช่น โครงการ “ขอนแก่นโมเดล” ที่ 5 เทศบาลได้รวมตัวกันตั้งบริษัท KKTS หรือบริษัท ขอนแก่น ทรานซิท ซิสเต็ม จำกัด เพื่อสร้างรถไฟฟ้ารางเบา LRT สายแรก 22.6 กม. ผ่าน 5 เทศบาล 18 สถานี และจะมีโครงการต่อไปอีก 4 สาย ตอนนี้รอสำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร (สนข.) อนุมัติ ก่อนหาผู้รับเหมาต่อไป เป็นมิติใหม่ที่หน่วยการปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นผู้ลงทุนระบบขนส่งมวลชนโดยไม่ใช้งบประมาณจากภาครัฐ และยังมีโครงการสมาร์ทบัส โครงการสร้างลิฟต์อำนวยความสะดวกสำหรับข้ามสะพานลอยหน้าโรงพยาบาลศูนย์ขอนแก่น โรงพยาบาลศรีนครินทร์ ซึ่งเป็นอีกหนึ่งการขับเคลื่อนเรื่องสมาร์ทลิฟวิ่ง นอกจากนี้ยังเป็น 1 ใน 5 เมืองไมซ์ซิตี้รองรับการประชุมสัมมนาด้วยศูนย์ประชุม KICE สามารถบรรจุคนได้กว่า 8,000 คน มีศูนย์ประชุมอเนกประสงค์กาญจนาภิเษก ที่สามารถบรรจุคนได้ 4,000 คน

“จังหวัดเรามีศักยภาพก็จริง แต่ประชากรในจังหวัดขอนแก่นมีอยู่ 1.805 ล้านคน ภายในปี 2579 คาดว่าจะเพิ่มขึ้นรวมแล้วมีเพียง 2.1 ล้านคน ซึ่งเป็นปัญหาด้านแรงงานในอนาคต เรามีผู้สูงอายุตั้งแต่ 60 ปี อยู่ 22% ส่วนเด็กของเรามีแค่ 14% ทำให้คนในวัยแรงงานน้อยลง ประมาณ 3-4 แสนคนก็ประกอบอาชีพในต่างถิ่น ฉะนั้นเราจะใช้อุตสาหกรรมเป็นตัวขับเคลื่อนในการแก้ปัญหา โดยไม่ทิ้งภาคเกษตรกรรม ผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัด (gross provincial products : GPP) 40% เป็นรายได้จากอุตสาหกรรม 50% มาจากภาคบริการ ภาคพาณิชยกรรม และภาคการศึกษา อีก 10% มาจากภาคการเกษตร”

อย่างไรก็ตาม สำนักงานคลังจังหวัดขอนแก่นได้ประเมินว่า ช่วงเดือนตุลาคม 2560 จนถึงกรกฎาคม 2561 เก็บภาษีได้มากกว่าช่วงเดือนเดียวกันปี 2559-2560 ถึง 10.4% มีการจดทะเบียนรถยนต์นั่งส่วนบุคคลใหม่มากขึ้น 22% รถจักรยายนต์ใหม่มีมากขึ้น 3% นอกจากนั้นการจัดเก็บค่าธรรมเนียมการทำธุรกรรมที่ดินเก็บได้มากขึ้น 2.4%

แต่การดำเนินงานต่อไปจะต้องคาดการณ์อนาคตให้ชัดเจน โดยใช้แบบจำลองทางเศรษฐกิจ ซึ่งมีการคาดการณ์ล่วงหน้าทั้งปัจจัยด้านประชากร ขนาดเศรษฐกิจ ภาคการบริการ การพาณิชย์ และภาคการเกษตร ในปี 2561 คาดว่า GPP อาจโตสูงสุดถึง 4.2% จากนั้นในปี 2565 น่าจะเติบโตสูงสุด 6% แต่ไม่ต่ำกว่า 3.5% ขณะที่รายได้เฉลี่ยของคนขอนแก่นต่อคนต่อปีตอนนี้สูงที่สุดในภาคอีสานอยู่ที่ 119,038 บาท และหากเป็นไปตามแบบจำลองทางเศรษฐกิจของจังหวัด รายได้เฉลี่ยจะเพิ่มขึ้นประมาณ 1.9% อยู่ที่ 213,000 บาท ในปี 2579

“เป้าหมายที่ใหญ่กว่าสมาร์ทซิตี้ในตอนนี้ คือ เราอยากยกระดับเมืองให้ไปถึงโกลบอลซิตี้ หากพูดถึงประเทศไทยต้องนึกถึงเมืองขอนแก่นในฐานะเมืองแห่งโอกาส เราพยายามสร้างเมืองดึงดูดนักลงทุนโดยใช้โครงสร้างพื้นฐานที่มีอยู่ เราพยายามสร้างคน ลดความเหลื่อมล้ำ ตรวจสอบทุกเรื่องให้ชัดเจน อย่างไรก็ตาม ข้างต้นเป็นองค์ประกอบหนึ่งที่เราจะดำเนินกลยุทธ์ในการพัฒนาจังหวัดให้เป็นเมืองน่าอยู่ที่เติมเต็มด้วยเทคโนโลยี”