ทุนท้องถิ่นเห็นต่าง เปิดด่านบ้านท่าเส้น “ทมอดาซิตี้” กัมพูชา โอกาส-ฤๅหอกข้างแคร่ไทย

ท่ามกลางปัญหาและอุปสรรคต่อการยกระดับและเปิดจุดผ่านแดนถาวรบ้านท่าเส้น-ทมอดา แม้ว่านโยบายรัฐบาลได้ประกาศให้เป็นจุดผ่านแดนถาวรตั้งแต่ปี 2560 แต่ด้วยความไม่พร้อมของพื้นที่ และปัญหาอุปสรรคต่าง ๆ รวมถึงความเห็นของนักธุรกิจในพื้นที่ โดยเฉพาะสภาอุตสาหกรรมจังหวัดตราด และหอการค้าจังหวัดตราด ที่มีความเห็นต่าง ทำให้ 2 ปีที่ผ่านมายังไม่สามารถเปิดด่านถาวรได้

ในทางกลับกันพื้นที่ชายแดนบริเวณฝั่งตรงข้าม ทางรัฐบาลกัมพูชาได้ประกาศให้เป็นเขตเศรษฐกิจพิเศษขนาด 2,265 เฮกตาร์ (1 เฮกตาร์เท่ากับ 6.25 ไร่) หรือ 14,156 ไร่ ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงแบบพลิกฝ่ามือ

เมื่อ “บริษัท เหิงเหอ กรุ๊ป” นักลงทุนสัญชาติจีน (HENG HE INVESTMENT & DEVELOPMENT GROUP (CAMBODIA) CO., LTD.) ได้เข้ามาเช่ารับสัปมทานพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษดังกล่าวจากรัฐบาลกัมพูชา พัฒนาเป็นเมืองใหม่ หรือ “ทมอดาซิตี้” มูลค่าโครงการกว่าหมื่นล้านบาท ทำให้ภาคเอกชนในพื้นที่จังหวัดตราดเริ่มมีความเห็นต่างในการเปิดจุดผ่านแดนถาวรบ้านท่าเส้น-ทมอดา อาจจะทำให้ไทยสูญเสียโอกาสทางเศรษฐกิจ หรือควรยกระดับเป็นจุดผ่อนปรนทางการค้าก่อน เพื่อให้ท้องถิ่นได้รับประโยชน์และมีระยะเวลาเตรียมตัว

เปิดแผนหมื่น ล.”ทมอดาซิตี้”

โดยนายหลี่ เหวินเจ๋อ (WENZE LI) ผู้อำนวยการบริหาร บริษัท เหิงเหอ กรุ๊ป (HENG HE INVESTMENT & DEVELOPMENT GROUP (CAMBODIA) CO., LTD.) ได้เปิดเผยถึงแผนการลงทุนต่าง ๆ ของโครงการเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษทมอดา “MDS HENGHE PURSAT THMOR DAR SPECIAL ECONOMIC ZONE” ว่า ได้วางแผนการพัฒนาไว้ 8 ปี แบ่งออกเป็น 5 โซน คือ

1) โซนที่อยู่อาศัย

2) โซนถนนการค้า

3) โซนโรงแรมและสถานบันเทิง

4) โซนท่องเที่ยว

5) โซนกิจกรรมท่องเที่ยว

“สำหรับโซนโรงแรม กาสิโน และสถานบันเทิงก่อสร้างไปกว่า 80% มีโรงแรมขนาด 48 ห้องเสร็จไปส่วนหนึ่ง เปิดบริการไปบ้างแล้ว ราคาห้องละ 100 เหรียญดอลลาร์/ห้อง (3,000 บาท) ลูกค้ามาจากฮ่องกง รวมทั้งส่วนที่เป็นกาสิโนและกำลังก่อสร้างโรงแรม 4-5 ดาว 8 ชั้น จำนวน 108 ห้อง ชั้นบนสุดเป็นห้องอาหาร ชมวิว 360 องศา มองเห็นชายฝั่งทะเลตราดและเกาะช้าง โซนนี้กำหนดแล้วเสร็จปลายปี 2562 กาสิโนที่นี่เป็นสาขาที่ 6 ของบริษัท MDS HENGHE ที่ลงทุนทั้งหมด 7 แห่ง อยู่ในกัมพูชา 5 แห่ง และเขตชายแดนไทย-กัมพูชา 2 แห่ง

ปัญหา 2 ข้อเร่งด่วน คือ การติดตั้งสัญญาณโทรศัพท์อยู่ระหว่างติดต่อเจรจากับ 3 บริษัทด้านสื่อสารของไทยเพื่อติดตั้งสัญญาณ คาดว่ามีซิมที่จะใช้ 5,000-10,000 ซิม รวมถึงวัสดุก่อสร้าง วัสดุตกแต่งสั่งซื้อจากไทย เช่น ปูนซีเมนต์ เหล็ก กระจก เนื่องจากการขนส่งสะดวกกว่าที่ต้องขนส่งมาจากพนมเปญ และปูนซีเมนต์ของไทยมีคุณภาพดีกว่า หากไทยเปิดจุดผ่านแดนถาวรจะเป็นความร่วมมือกันระหว่างไทย จีน กัมพูชา”

ด้านนายหานก่วงลุ่ย (QUANG RUI HAN) ผู้ช่วยผู้อำนวยการบริษัท เหิงเหอ กรุ๊ป ได้ชี้แจงแผนการพัฒนาของบริษัทแต่ละโซนเพิ่มเติมว่า เมืองใหม่มีอาคารที่พักอาศัย ทำธุรกิจ แหล่งท่องเที่ยวมีบริการทุกอย่างครบครัน พื้นที่อีก 4 โซนจะก่อสร้างต่อเนื่อง คือ โซนการค้า มีอาคารสำนักงาน อพาร์ตเมนต์ 5 ชั้น 30 หลัง เปิดให้เช่าทำธุรกิจพาณิชย์ อาคารบันเทิง ห้องคาราโอเกะ

โซนแหล่งท่องเที่ยวเป็นแหล่งท่องเที่ยวธรรมชาติ มีน้ำตกทมอดาที่สวยงาม สำรวจแล้วว่ามีอากาศดีที่สุด อุณหภูมิ 23 องศาเซลเซียส สนามกอล์ฟ สนามแข่งม้า โซนระบบการขนส่งและโซนกิจกรรมการท่องเที่ยวสไตล์ไทย-กัมพูชา มีกิจกรรมนั่งบอลลูนชมบรรยากาศ สวนสาธารณะ โรงพยาบาล โรงเรียนศูนย์วัฒนธรรมจีน แหล่งทำธุรกิจ ทุกโซนมีระบบการขนส่งเชื่อมต่อกันคาดว่ามีประชากรมาจากจีนอยู่อาศัยในโครงการประมาณ 300,000 คน

หอฯตราดหนุนเปิดด่านถาวร

นายสมชาย กลิ่นอยู่ รองประธานกรรมการหอการค้าจังหวัดตราด ฝ่ายการค้าชายแดน และคณะทำงานขับเคลื่อนยุทธศาสตร์เศรษฐกิจภาคตะวันออก การค้าการลงทุน และการค้าชายแดน หอการค้าไทย เปิดเผย “ประชาชาติธุรกิจ” ว่า ด่านบ้านท่าเส้นเปรียบเสมือนประตูสู่เพื่อนบ้าน ถนนหมายเลข 55 ชายแดนบ้านทมอดาไป จ.โพธิสัตว์ ระยะทาง 180 กม. ติดต่อกับทะเลสาบน้ำจืด นครวัด (เสียบเรียบ) และ ถึงพนมเปญระยะทางทั้งหมด 371 กม. และข้ามไปถึงโฮจิมินห์ซิตีของเวียดนาม ถ้าเปิดจุดผ่านแดนถาวรการเดินทางขึ้นเป็นโอกาสที่เม็ดเงินจะเข้ามาหมุนเวียนในระบบเศรษฐกิจของจังหวัดตราด

ธุรกิจจะเติบโตทั้งการค้าการลงทุนและการท่องเที่ยว ต่อไปนักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศเดินทางจากพนมเปญ เสียบเรียบ โพธิสัตว์ เข้าจุดผ่านแดนถาวรบ้านท่าเส้น-ทมอดา เที่ยวเกาะช้าง เกาะอื่น ๆ และใช้สนามบินตราด หรือสนามบินสุวรรณภูมิเดินทางต่อหรือเดินทางจากสนามบินของไทยเข้าไปกัมพูชาได้

“กัมพูชามีกำลังซื้อสูง ชาวทมอดาขายที่ดินได้ต้องการมาจับจ่ายใช้สอย ใช้บริการโรงพยาบาลกรุงเทพ-ตราด ห้างแม็คโคร โลตัส ร้านค้า ท่องเที่ยวเกาะช้างเป็นแม็กเนต ใช้จ่ายเที่ยวละหลายหมื่นบาทต่อครอบครัว คนไทยเองจะเข้าไปท่องเที่ยวแหล่งธรรมชาติ จังหวัดโพธิสัตว์ เมื่อจีนพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษเป็นเมืองธุรกิจ ชาวจีนที่มาอยู่หลายแสนคนจะเดินทางเข้ามาท่องเที่ยว หากยังไม่พร้อมที่จะเปิดจุดผ่านแดนถาวรควรเปิดเป็นจุดผ่อนปรนทางการค้า อำนวยความสะดวกเข้า-ออก และเร่งเตรียมความพร้อมเปิดจุดผ่านแดนถาวร ก่อสร้างถนน 4 เลน เชื่อมชายแดนอีก 2 กิโลเมตรที่ได้รับงบประมาณ 52 ล้านบาทแล้ว

สถานที่ทำการหน่วยงาน หากล่าช้าไทยจะเสียโอกาสทางเศรษฐกิจ เพราะปลายปี 2562 กัมพูชามีโครงการก่อสร้างถนนหมายเลข 10 ตามแนวชายแดนจุดผ่อนปรนทางการค้าบ้านเนิน 400 อ.บ่อไร่ จ.ตราด จาก อ.สำรูด จ.พระตะบอง ผ่าน อ.เวียลเวง บรรจบกับถนนหมายเลข 55 ที่บ้านทมอดา จ.โพธิสัตว์ และเชื่อมต่อกับเกาะกง ระยะทาง 193 กม. ซึ่งเป็นพื้นที่ลงทุนโครงการขนาดใหญ่ดาราซากอร์ของจีน มีสนามบินและท่าเทียบเรือขนาดใหญ่เชื่อมโยงกับสีหนุวิลล์ โดยไม่ต้องผ่านจังหวัดตราด” นายสมชายกล่าว

ทางด้านนายประเดิษฐ์ คุ้มชนม์ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลแหลมกลัด อ.เมือง จ.ตราด กล่าวว่า พื้นที่ตำบลแหลมกลัดที่อยู่ห่างเพียง 10 กม. ติดชายทะเล ปัจจุบันกัมพูชามีการพัฒนาคน มีกำลังซื้อมากขึ้น ต้องการมาเที่ยวชายทะเล เกาะช้าง เส้นทางด่านท่าเส้นนี้เชื่อมโยงไปทะเลสาบของจังหวัดโพธิสัตว์ถึงพนมเปญเพียง 371 กม.

ขณะที่คนไทยสามารถเดินทางไปเที่ยวได้หากเปิดจุดผ่านแดนถาวรจะทำให้การเดินทางสะดวกเพราะใช้หนังสือเดินทาง และเมื่อคนจีนเข้ามาอยู่ในเขตเศรษฐกิจพิเศษทมอดาเป็นแสน ๆ คนการเปิดจุดผ่านแดนถาวรจะเข้า-ออกสะดวก

อบต.แหลมกลัดเตรียมพื้นที่ประมาณ 200 ไร่ จัดเป็นที่ตั้งหน่วยงานและเปิดเป็นตลาดการค้าชายแดน มีไฟฟ้า น้ำประปา ปัญหาคือถนนเชื่อมชายแดน 2.5 กิโลเมตรที่กรมทางหลวงชนบทต้องเร่งสร้างให้เสร็จ การเปิดจุดผ่านแดนถาวรนี้เป็นโอกาสของจังหวัดตราดที่จะมีรายได้จากการค้าและบริการการท่องเที่ยว อนาคตอาจจะมีการลงทุนขนาดใหญ่รองรับการท่องเที่ยวบริเวณพื้นที่ตำบลแหลมกลัด ซึ่งราคาที่ดินได้พุ่งสูงขึ้นจาก 5-6 ปี ราคาไร่ละ 80,000-100,000 บาท เป็นไร่ละ 1-5 ล้านบาท

จี้ตราดตั้งรับ “เขตเศรษฐกิจพิเศษ” หมื่นล้าน

นายพิพัฒน์ ฤกษ์สหกุล ประธานสภาอุตสาหกรรมกลุ่มจังหวัดภาคตะวันออก 2 และอดีตประธานสภาอุตสาหกรรมจังหวัดตราด กล่าวว่า ไม่เห็นด้วยกับการเปิดเป็นจุดผ่านแดนถาวรในขณะนี้ ตัวอย่างมูลค่าการค้าชายแดนจุดผ่านแดนถาวรบ้านหาดเล็กทุกวันนี้ปีละ 37,000 ล้านบาท คนท้องถิ่นได้เพียง 5% สินค้าถูกสั่งตรงจากโรงงาน เป็นการค้าข้ามแดนไปถึงเวียดนาม จีนตอนใต้

ปัจจุบันยังเป็นช่องทางธรรมชาติผ่อนปรนให้ชาวบ้านได้ค้าขายที่ตลาดวัดท่าเส้นสัปดาห์ละ 3 วัน คือ วันจันทร์ พุธ เสาร์ ตั้งแต่เวลา 06.00-16.00 น. หากเป็นจุดผ่านแดนถาวร กัมพูชาจะไปซื้อสินค้าที่ห้างแม็คโคร โลตัสในตัวเมืองหรือสั่งตรงจากโรงงาน

อย่างไรก็ตาม อนาคตต้องเปิดจุดผ่านแดนถาวรแน่นอน ควรเป็นไปตามขั้นตอน คือ “เปิดจุดผ่อนปรนทางการค้าเช่นเดียวกับจุดผ่อนปรนที่บ้านเนิน 400 อ.บ่อไร่ เป็นการค้าชายแดนเพื่อให้คนท้องถิ่นได้ประโยชน์และมีเวลาปรับตัว ส่วนด้านการท่องเที่ยว คณะกรรมการชายแดน 4 จังหวัด พระตะบอง โพธิสัตว์ เกาะกง ตราด ควรกำหนดมาตรการการเดินทางระหว่าง 2 ประเทศเช่นเดียวกับไทย-ลาว ให้ใช้บัตรประชาชนเข้า-ออกเพื่อความสะดวก” นายพิพัฒน์กล่าว

นางวิยะดา ซวง นายกสมาคมธุรกิจท่องเที่ยวจังหวัดตราด กล่าวว่า การสร้างเมืองใหม่ที่ครบวงจรชายแดนทมอดาของจีน มีทั้งแหล่งผลิตสินค้า จำนวนประชากรที่มาอาศัยอยู่หลายแสนคน และจะเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ที่น่าวิตกมากกว่า คือ จีนจะผลิตสินค้าใช้เอง สินค้าจีนจะเข้าไปในตลาดกัมพูชาแทนที่สินค้าไทย เพราะราคาถูกกว่า และจีนมีทุนมหาศาลและกล้าลงทุน ในภาวะที่เศรษฐกิจไทยถดถอย โลกโซเชียลทำให้จีนรู้ภาวะเศรษฐกิจไทย ฝ่ายไทยต้องจับมือกับกัมพูชาให้เข้มแข็งเพื่อรับมือให้ได้

ส่วนปัญหาด้านการท่องเที่ยว การลงทุนระบบทุนนิยมในลักษณะนอมินี การถือหุ้นที่แท้จริงของคนไทย หรือปัญหาทัวร์ศูนย์เหรียญอาจจะเกิดขึ้นได้ถ้าผู้ประกอบการไทยไม่เข้มแข็ง ไม่มีแหล่งเงินทุนจากธนาคาร หรือขาดการสนับสนุนจากภาครัฐ

“ขณะนี้ควรยกระดับเป็นจุดผ่อนปรนทางการค้าไปก่อน เช่นเดียวกับจุดผ่อนปรนทางการค้าที่บ้านเนิน 400 อ.บ่อไร่ จ.ตราด-จ.พระตะบอง กัมพูชา สิ่งที่ต้องเร่งรัดดำเนินการ คือ กฎ ระเบียบ เอกสารที่ใช้ให้มีการเข้า-ออกสะดวก ชายแดนมีหลายหน่วยงาน กฎหมายหลายฉบับต้องบูรณาการการบริหารจัดการร่วมกันให้นักท่องเที่ยวเดินทางเข้ามาสะดวก เช่น การใช้บัตรประชาชนเช่นเดียวกับชายแดนไทย-ลาว


ขณะนี้กัมพูชาคือเป้าหมายสำคัญมากกว่าจีน เพราะกัมพูชามีกำลังซื้อสูงพร้อมที่จะจ่ายเงิน ต้องการมาเที่ยวและซื้อของกลับ ไม่ได้คำนึงถึงเรื่องดุลการค้าได้เปรียบเสียเปรียบ ลำดับต่อไปคือนักท่องเที่ยวต่างประเทศที่จะเดินทางมาตามรูตท่องเที่ยวจากกัมพูชา ทะเลสาบ นครวัด เข้ามาไทยทางจุดผ่อนปรนทั้ง 2 แห่งนี้”