ไร่กุหลาบปรับตัวยอดขายวาเลนไทน์ลด

แปรรูป - วิสาหกิจชุมชน อ.พบพระ นำดอกกุหลาบมาเพิ่มมูลค่าด้วยการทำเป็นกุหลาบอบแห้งและตกแต่งให้ทันสมัยมากขึ้นเพราะราคาขายตกต่ำ เกษตรกรไม่สามารถกำหนดราคาขายได้ด้วยตัวเอง ซึ่งราคาพ่อค้ารับซื้อจะเป็นคนกำหนดเอง

เกษตรกรพบพระ-เชียงใหม่ยอดออร์เดอร์กุหลาบวาเลนไทน์ปี 2563 พุ่ง หลังเกษตรกรลดพื้นที่ปลูกลงต่อเนื่อง “พบพระ” แหล่งปลูกใหญ่สุดของไทยเคยมีพื้นที่ปลูกสูงสุดถึง 7 พันไร่ ล่าสุดเหลือเพียง 1 พันไร่ ทำผลผลิตหายจากตลาดฮวบ เหตุต้นทุนปลูกสูง พ่อค้าคนกลางคุมราคาขาย เกษตรกรเบนเข็มหันปลูกพืชเศรษฐกิจ “ทุเรียน-อะโวคาโด” เพิ่ม สร้างรายได้ดีกว่า ด้าน “เชียงใหม่-ชลบุรี” ยอดซื้อต้นกุหลาบพุ่ง

“พบพระ” เหลือพันไร่

นางอรพินทร์ แสงมณี เกษตรอำเภอพบพระ จังหวัดตาก เปิดเผย “ประชาชาติธุรกิจ” ว่า ปัจจุบัน อ.พบพระ มีพื้นที่การปลูกกุหลาบลดลงเหลือเพียง 1,000 กว่าไร่ จากปีก่อนมีเกษตรกรปลูกอยู่ที่ 2,000 ไร่ สาเหตุมาจากต้นทุนที่สูงขึ้นทั้งปุ๋ย ค่าดูแลรักษา ขณะที่ราคาขายตกต่ำ เพราะเกษตรกรไม่สามารถกำหนดราคาขายได้เอง ราคาขายขึ้นอยู่กับพ่อค้าเป็นคนประเมิน และกว่าจะรู้ราคาต้องรออีก 7 วัน ทั้งนี้ในช่วงเทศกาลวาเลนไทน์วันที่ 14 ก.พ. 2563 จะมีดอกกุหลาบออกสู่ตลาดประมาณ 200,000 ดอก ลดลงจากปีก่อนเกือบเท่าตัว โดยสัดส่วนทั้งหมดแบ่งเป็นส่งไปปากคลองตลาด 60-70% ส่วนที่เหลือกระจายไปตามจังหวัดต่าง ๆ ทั่วประเทศ และคาดว่าราคาดอกกุหลาบปีนี้จะสูงกว่าปีก่อน เพราะผลผลิตลดลงเนื่องจากเกษตรกรลดความเสี่ยงหันไปปลูกไม้ผลอื่นที่สร้างรายได้ดีกว่า เช่น ทุเรียน อะโวคาโด ทดแทนพื้นที่เดิมที่เคยปลูกกุหลาบ มีเกษตรกรบางรายถึงขั้นเลิกปลูก

สำหรับราคาช่วงวันวาเลนไทน์ปี 2562 กุหลาบที่มีขนาดความยาวตั้งแต่ดอกถึงปลายก้าน 50 ซม.ขึ้นไปอยู่ที่ 6 บาท/ดอก กุหลาบที่มีความยาวตั้งแต่ดอกถึงปลายก้านน้อยกว่า 50 ซม.อยู่ที่ 3 บาท/ดอก ส่วนกุหลาบรัดดอก (มีการใช้ตาข่ายสวมบริเวณดอก เพื่อควบคุมการบานก่อนกำหนด ทำให้สวยงามขายได้ราคาสูง) อยู่ที่ 10 บาท/ดอก ส่วนราคากุหลาบนอกช่วงเทศกาลเฉลี่ยอยู่ที่ 0.80 บาท/ดอก

นางอรพินทร์กล่าวต่อไปว่า สำหรับผลผลิตดอกกุกลาบใน อ.พบพระมักประสบปัญหาโรคและแมลงศัตรูพืช รวมถึงสภาพภูมิอากาศปีนี้หนาวเย็นเป็นเวลายาวนาน และมีปัญหาเรื่องหมอกควัน ส่งผลให้กุหลาบไม่บานตามที่ต้องการ

อย่างไรก็ตาม ในกลุ่มวิสาหกิจชุมชน อ.พบพระได้มีการนำดอกกุหลาบมาเพิ่มมูลค่าด้วยการทำเป็นกุหลาบอบแห้งและตกแต่งให้ทันสมัยมากขึ้น รวมถึงได้ทดลองทำชากุหลาบสำหรับชงดื่ม แต่ยังอยู่ในขั้นตอนการผลิต เพราะยังกลัวเรื่องสารปนเปื้อน

ไร่ปฐมเพชรเน้นแปรรูป-เที่ยว

นายภราดร กานดา เจ้าของ “ไร่ปฐมเพชร” ผู้ปลูกกุหลาบรายใหญ่ อ.พบพระ จ.ตาก เปิดเผยว่า สภาพอากาศหนาวเย็นต่อเนื่องในปี 2563 ทำให้ผลผลิตดอกกุหลาบที่ได้มีคุณภาพสวยงาม แต่ผลผลิตที่ได้คาดว่าจะน้อยกว่าปีที่ผ่านมา เนื่องจากเกษตรกรเปลี่ยนไปปลูกพืชอย่างอื่นแทน เนื่องจากกุหลาบไม่สามารถกำหนดราคาขายเองได้ ราคาขึ้น-ลงวันต่อวัน ไม่สามารถเก็บไว้ได้นาน โดยกลุ่มลูกค้าส่วนใหญ่เป็นลูกค้าเจ้าประจำ

ส่วนการระบาดของโคโรน่าไวรัสมีผลกระทบต่อการนำเข้ากุหลาบจากประเทศจีนเข้ามาขายในประเทศไทยนั้น มองว่าจะทำให้ราคากุหลาบสูงขึ้นแต่ไม่มากเท่าที่ควร เนื่องจากปัจจุบันเศรษฐกิจไม่ดี ทำให้มีการซื้อกุหลาบน้อยลง รวมถึงถ้าราคากุหลาบสูงขึ้นจะทำให้ผู้ซื้อเลือกดอกกุหลาบพลาสติกแทน

“ไร่ปฐมเพชรได้ลดจำนวนการปลูกกุหลาบตัดดอก และเน้นสินค้าแปรรูปจากดอกกุหลาบ เช่น การสตัฟฟ์กุหลาบในขวดแก้ว ราคาเริ่มต้นที่ 100 บาทขึ้นไป ตามขนาดและรูปแบบ โดยสินค้าแปรรูปขายราคาเท่าเดิมทั้งปี ไม่เพิ่มราคาขึ้นแม้จะอยู่ในช่วงเทศกาลวาเลนไทน์ อีกทั้งยังเปิดไร่ให้เป็นแหล่งท่องเที่ยว ต้อนรับนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทย นักท่องเที่ยวจีน และนักท่องเที่ยวจากประเทศเพื่อนบ้าน รวมถึงทางไร่เป็นพื้นที่เปิดกว้างกว่า 40 ไร่ ทำให้นักท่องเที่ยวในไร่มีการกระจายตัว ไม่กระจุกตัวอยู่ในที่เดียวกัน”

กุหลาบกระถาง “ชลบุรี” ขายดี

นายจีรศักดิ์ ดวงพัตรา เจ้าของไร่ “จีระ โรส เนิสเซอรี่” อ.พนัสนิคม จ.ชลบุรี เปิดเผยว่า ในช่วงวันวาเลนไทน์ปีนี้กลุ่มตลาดกุหลาบกระถางเกรดพรีเมี่ยมจะได้รับความนิยมเพิ่มขึ้น โดยทางไร่คาดว่าจะมียอดขายดีทั้งปีกว่า 3 ล้านบาท ใช้พื้นที่ปลูกกุหลาบ 8-10 ไร่ สัดส่วนลูกค้า 90% จะเป็นลูกค้าในประเทศ และอีก 10% ส่งออกไปประเทศในเอเชีย โดยเฉพาะที่ประเทศเวียดนาม โดยทางไร่จะเน้นปลูกพันธุ์กุหลาบที่สามารถให้ผลผลิตได้ดีในสภาพอากาศร้อน เพราะ จ.ชลบุรีมีอากาศที่ร้อนกว่าจังหวัดทางภาคเหนือ นอกจากนี้รับจัดสวนเฉพาะกุหลาบตามที่ลูกค้าต้องการ ราคาตั้งแต่หลักแสนจนถึงหลักล้านบาท

ทั้งนี้ ช่วงเดือน พ.ย.-ก.พ.เป็นช่วงที่ขายดีที่สุดของตลาดกุหลาบกระถาง เพราะอากาศเริ่มเย็น ทำให้คนสนใจปลูกกุหลาบเพิ่มมากขึ้น ในช่วงฤดูร้อนอย่างเดือน เม.ย.-พ.ค. ความต้องการลดน้อยลงไป ส่วนราคากุหลาบกระถางจะเริ่มต้นอยู่ที่ 450 บาท ตามขนาดและสายพันธุ์ โดยกุหลาบที่ได้รับความนิยมเป็นกุหลาบพันธุ์บิชอปสคาสเซิล (Bishop’s Castle Rose) สายพันธุ์จากอังกฤษ เพราะมีกลิ่นหอม

“ตลาดผู้ซื้อกุหลาบในประเทศไทยมีจำนวนมาก แม้เป็นต้นไม้ที่ต้องดูแล ไม่ใช่ไม้ที่ปลูกทั่วไปโดยไม่ต้องดูแล แต่กลับมีลูกค้าทั้งรายใหม่รายเก่าได้แวะเวียนมาซื้อ แม้กระทั่งจังหวัดเชียงรายที่เป็นแหล่งปลูกกุหลาบยังมาซื้อของเรา ทั้งนี้มองว่าเราเป็นสถานที่ที่ปลูกเอง ผลิตเอง ขายเอง ต่างจากร้านในห้างที่ส่วนใหญ่จะรับมาขาย ทำให้ไม่ค่อยมีความรู้ ให้คำแนะนำได้ไม่ถูกต้อง ทำให้โอกาสที่จะปลูกกุหลาบรอดเหลือไม่ถึง 10%” นายจีรศักดิ์กล่าว

“เชียงใหม่” ยอดออร์เดอร์พุ่ง

นายสุรพันธ์ โลมา เจ้าของสวนกุหลาบแม่ยุพิน ต.ดอนแก้ว อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่ เปิดเผย “ประชาชาติธุรกิจ” ว่า สวนกุหลาบแม่ยุพินมีพื้นที่เพาะปลูกต้นกุหลาบราว 10 ไร่ โดยยอดขายกุหลาบในช่วงปีนี้ถือว่าดีมาก เนื่องจากมีคนทำสวนกุหลาบลดลงจากปีก่อน ซึ่งในช่วงระยะ 5 เดือนตั้งแต่ปลายปี 2562 จนถึงขณะนี้ สวนกุหลาบแม่ยุพินมียอดขายส่งต้นกุหลาบราว 20,000 ต้น ราคาขายส่งต้นละ 30-40 บาท มีตลาดหลักอยู่ที่แม่สอด สุโขทัย กรุงเทพฯ และโคราช ขณะที่ช่วงเทศกาลวาเลนไทน์ปีนี้ยอดคำสั่งซื้อต้นกุหลาบเพิ่มขึ้น แต่สินค้าแทบไม่พอขาย

อนึ่ง ในอดีต อ.พบพระ จ.ตาก ถือเป็นแหล่งปลูกดอกกุหลาบใหญ่ที่สุดในประเทศไทย โดยมีพื้นที่ปลูก ประมาณ 5,000-7,000 ไร่ ปัจจุบันลดการปลูกเหลือเพียง 1,000 ไร่ หันปลูกผลไม้อื่นที่มีราคาดีแทน