รถยนต์

โตโยต้า เร่งสปีดฝ่าวิกฤตโควิด ชู 3 คอนเน็กเต็ด มัดใจลูกค้า 

โตโยต้าร่วมงานสัมนาประชาชาติ

สถานการณ์แพร่ระบาดโควิดไม่ใช่แค่บั่นทอนชีวิตคนบนโลก แต่ยังทำลายล้างเกือบทุกอุตสาหกรรม อุตสาหกรรมรถยนต์ เป็นอีกหนึ่งที่ถูกแรงกระแทกอย่างหนัก ระบบซัพพลายเชนที่เป็นห่วงโซ่ร้อยรัดกันยืดยาว ไม่สามารถทำหน้าที่ได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ ปรากฏการณ์ ชิ้นส่วนอะไหล่ (ชิป) ขาดแคลนระบบโลจิสติกส์ถูกตัดขาด กำลังส่งผลกระทบอย่างหนักต่ออุตสาหกรรมการผลิตรถยนต์ “ทางออก ทางรอด” ของอุตสาหกรรมนี้จะเป็นอย่างไร  

ในงานสัมมนาก้าวสู่ปีที่ 45 “ประชาชาติธุรกิจ” Thailand Survivor ไทยต้องรอด นายสุรศักดิ์ สุทองวัน รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท โตโยต้า มอเตอร์ ประเทศไทย จำกัด ยักษ์ใหญ่ในอุตสาหกรรมรถยนต์ สะท้อนมุมมองการปรับตัว เพื่อความอยู่รอดไว้อย่างน่าสนใจ

“ผมว่าไม่ใช่แค่โควิดที่กระทบต่ออุตสาหกรรมรถยนต์ ดิจิทัลดิสรัปต์ ก็มีความรุนแรงเช่นกัน เพราะฉะนั้นการปรับตัวต้องทำให้เร็วขึ้น การตอบสนองกับลูกค้าจะไม่เหมือนเดิม การเข้าถึงลูกค้าด้วยวิธีเดิมๆ อาจจะไม่ได้ผลเหมือนในอดีต เราต้องทำการบ้านมากขึ้น โดยเฉพาะธุรกิจรถยนต์ไม่ได้มีแค่การผลิตอย่างเดียว มีทั้งผู้แทนจำหน่าย หน่วยบริการ หลายๆ อย่างจำเป็นต้องปรับตัวอย่างรวดเร็ว”

นายสุรศักดิ์กล่าวว่า หลายคนมองว่าโตโยต้าเป็นยักษ์ใหญ่ในอุตสาหกรรม ไม่น่าจะเดือดร้อนอะไร เพราะปีหนึ่งผลิตรถยนต์จำนวนมากต้นทุนการผลิตต่ำมีกำไรเยอะ แต่สำหรับโตโยต้ามองว่ายุคนี้ไม่ใช่ปลาใหญ่กินปลาเล็ก แต่เป็นปลาเร็วที่กินปลาช้ามากกว่า เพราะฉะนั้นโตโยต้าต้องเปลี่ยนทุกอย่างให้รวดเร็ว จึงเป็นที่มาของสปีดหรือความเร็ว และสิ่งที่โตโยต้าทำตอนนี้คือหยิบ Agile Marketing มาใช้งาน

แต่ก่อนใช้ต้องพิจารณาให้รอบคอบ  ทุกองค์กรจะมีพื้นฐานของตัวเอง โตโยต้าก็มี โตโยต้าเวย์ ซึ่งมีมาตั้งแต่เริ่มก่อตั้งบริษัท 80 ปีกว่ามาแล้ว โตโยต้าเวย์เป็นแนวคิดในการเติบโตและอยู่รอดทางธุรกิจ ถือเป็นไบเบิลที่ใช้มาตลอด มีอยู่ 3 อย่าง 1. แชลเลนจ์ 2.ไคเซ็น ทำทุกอย่างให้ง่ายแต่ได้ประสิทธิภาพ และ 3. เกนจิ เกนบุสซึ  เน้นวิเคราะห์ ไม่มีการคาดเดาทุกอย่างต้องเป็นวิทยาศาสตร์

“เราโชคดีว่าทุกอย่างของแนวคิดนี้มันสอดคล้องกันหมด มีคนเคยกล่าวว่าอุตสาหกรรมยานยนต์ทุกๆ 100 ปี จะเกิดดิสรัปชั่น  เดิมเราขี่ม้า ใช้เครื่องจักรไอน้ำ 100 ปีถัดมาเป็นเครื่องยนต์สันดาปภายใน  ถัดจากนี้ก็เริ่มพูดถึงพลังงานสะอาดที่จะมาทดแทนน้ำมันก็คงจะไปสู่การเปลี่ยนแปลงอีกรอบหนึ่งเร็วๆ นี้ โลกยานยนต์ยังพูดถึง CASE ที่เปลี่ยนแปลงของอุตสาหกรรมยานยนต์ C ตัวแรก Connected การเชื่อมโยงระหว่าง คนกับรถ คนกับบริการอย่างอื่น และรถกับรถในอนาคต

A หมายถึง  Autonomous คนตื่นเต้นกับรถยนต์วิ่งเอง วิ่งไปชาร์จไฟเอง  ตัวถัดมา S หรือ sharing  ตอนนี้คนมีรถแต่ใช้น้อยมากอยากแชร์หรือไม่สนุกกับการขับแล้ว อยากสนุกกับการนั่งมากกว่าเพราะรถเดี๋ยวนี้ปลอดภัยมากขึ้น และสุดท้าย Electrification คนเริ่มตื่นเต้นกับ Zero Emission”

ทั้งหมดนี้นำไปสู่การเปลี่ยนแปลง ทำให้โตโยต้าต้องปรับตัวเองจากบริษัทผู้ผลิตรถยนต์ไปสู่โมบิลิตี้คอมปะนี  โตโยต้าพยายามใช้แนวคิด “ขับเคลื่อนความสุขให้กับใครก็ได้ที่ต้องการเคลื่อนที่ โดยโตโยต้าจะเป็นผู้สนับสนุน” โตโยต้าวางวิชั่น 2020 ปรับทุกอย่างทั้งบิสซิเนสทรานส์ฟอร์เมชั่น ดิจิทัลทรานส์ฟอร์เมชั่น ให้สอดรับกับโมบิลิตี้คอมปะนี

“เราเอาโตโยต้าเวย์มารีวิวใหม่  แชลเลนจ์เดิมปรับเป็นแชลเลนจ์แบบโอนเนอร์ชิปกล้าได้กล้าเสียมากขึ้น ไคเซ็น ปรับใหม่ให้ได้ประสิทธิภาพมากขึ้น ส่วนเกนจิ เกนบุสซึ ชัดเจนว่าดิจิทัลแพลตฟอร์มรอรับเราอยู่แล้ว เราได้ข้อสรุปว่าถ้าจะขยับเขยื้อนต้องทำ 3 เรื่องใหญ่ด้วยความรวดเร็ว ทั้งซอฟต์แวร์ ฮาร์ดแวร์ และพาร์ตเนอร์ เพราะถ้าทุกอย่างยังเหมือนเดิมไม่มีทางเร็วแน่นอน และที่ต้องมีพาร์ตเนอร์เพราะโตโยต้าไม่ได้เชี่ยวชาญทุกเรื่อง”

ตอนนี้เริ่มทำแล้วด้วย 3 คอนเน็กเต็ด อย่างแรกคือ คอนเน็กเต็ดเวิร์ก เชื่อมโยงด้วยระบบดิจิทัล ใช้ระบบเทเลเมติกประเมินจำนวนสินค้าระยะเวลาในการถึง ระบบจะประเมินละเอียดมาก เช่น ลูกค้าต้องการรถรุ่นนี้ที่หายากในสต๊อก ต้องรู้ทันทีว่าอยู่ตรงไหน และได้ขายไปหรือยัง

2 คอนเน็กเต็ดแวลูเชน เนื่องจากธุรกิจรถยนต์มีแวลูเชนที่ค่อนข้างเยอะ ไฟแนนซ์ ประกันภัย ศูนย์บริการ ตัวถังสี รถใช้แล้ว ทั้งหมดเป็นแวลูเชนที่ค่อนข้างยาว ทุกแวลู-เชน ถ้าใช้ดิจิทัลแพลตฟอร์มสามารถบริหารได้ ตัวอย่างเรามีประกันภัยที่เรียกว่า PHYD เปย์ฮาวยูไดร์ฟ เรารู้ว่านิสัยการขับของลูกค้าเป็นอย่างไร แล้วทำไมต้องขายของแพงให้กับลูกค้าที่ขับรถดี สมัยก่อนใช้ค่าเฉลี่ยทั่วประเทศ แต่ตอนนี้เรารู้ว่าลูกค้าคนนี้ขับดี ดิสเคาต์ให้เลย อีกเรื่องเครดิต สามารถคุยกับแบงก์ ทำไมต้องไปนั่งรออนุมัติสินเชื่อได้เลย

สุดท้ายคอนเน็กเต็ดกับนิวโตโยต้าเวย์ คือการเข้าไปให้บริการในส่วนของโมบิลิตี้คอมปะนี  ไม่ได้ให้บริการเฉพาะขายรถอย่างเดียว หลายอย่างเราให้บริการช่วยผู้บริโภคด้วย ยกตัวอย่างเรามีโครงการหนึ่งเรียกว่า FTS ฟลีตเทเลเมติกเซอร์วิส  ลูกค้าที่ใช้รถฟลีตอยากรู้ว่า ค่าโลจิสติกส์ของเขาทำไมแพง อุปกรณ์เทเลเมติกสามารถบอกผู้บริโภคที่เป็นเจ้าของได้ว่า คุณควรจะเลือกเส้นทางที่มันสั้นกว่านี้ การบริโภคน้ำมันที่มากเกินไปต้องทำอย่างไร  เพราะเราสามารถเข้าไปช่วยลูกค้าให้ประสบความสำเร็จหรือมีความสุขมากขึ้น

“คอนเน็กเต็ดคือการปรับปรุงเข้าไปสู่ดิจิทัลทรานส์ฟอร์เมชั่นอย่างแท้จริง ผมเชื่อว่าทั้ง 3 ส่วนนี้ไม่ใช่เฉพาะธุรกิจรถยนต์ ทุกธุรกิจมีความจำเป็นต้องใช้ เราต้องปรับปรุงทั้งงาน พันธมิตร และก็หาธุรกิจใหม่ด้วย”