Market-Think : ปัญหาที่ดี

จีน ท่องเที่ยว เปิดประเทศ
Photo by WANG Zhao / AF
คอลัมน์ : Market-Think
ผู้เขียน : สรกล อดุลยานนท์

ตอนนี้คนในธุรกิจท่องเที่ยวคงเริ่มฝันถึงอนาคตที่สดใส

หลังจากเหี่ยวเฉามานานเกือบ 3 ปี

ตั้งแต่โควิดระบาดเมื่อต้นปี 2562 โรงแรม รีสอร์ต สายการบิน ร้านค้า สนามบิน ฯลฯ ต่างได้รับผลกระทบอย่างหนักมาก

หนักระดับที่เกินความคาดหมาย

แม้แต่ฝันก็ยังไม่กล้าฝัน

เพราะไม่คิดว่าจะมี “ฝันร้าย” ระดับนี้ในอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวไทย

ใครจะไปนึกว่าจะมีโรคระบาดแพร่ไปทั้งโลกจนคนหยุดการเดินทางข้ามประเทศ

สายการบินพังพาบเป็นลำดับแรก

ตามมาด้วยสนามบิน และดิวตี้ฟรี

จากนั้นก็กระทบเป็นโดมิโนมาถึงโรงแรม รีสอร์ต และร้านค้าต่าง ๆ

คนในอุตสาหกรรมท่องเที่ยวเป็นล้านคนเจอพิษภัยของ “โควิด”

หนักหนาสาหัสจริง ๆ

ใครอึดไหวก็ยังคงเปิดบริการต่อไป แต่ก็แทบหมดลมหายใจ

ส่วนใครไม่ไหวก็โบกมือลาปิดกิจการ

มาวันนี้ “โควิด” เริ่มเบาบางลงแล้ว และคนทั้งโลกก็ปรับตัวกับเจ้าโรคระบาดตัวนี้ได้แล้ว

อุตสาหกรรมท่องเที่ยวของไทยเริ่มฟื้นขึ้นมาอย่างช้า ๆ ตั้งแต่กลางปี

จากค่อย ๆ คลานก็เริ่มลุกขึ้นเดินได้ในช่วงปลายปี

และทันทีที่จีนเปิดประเทศให้นักท่องเที่ยวจีนเดินทางได้ในวันที่ 8 มกราคมนี้

เท่านั้นเอง ท่องเที่ยวไทยที่เพิ่งเริ่มเดินก็ทำท่าจะออกวิ่งอย่างรวดเร็ว

ด้านหนึ่งถือเป็นข่าวดีมาก

เพราะเศรษฐกิจไทยพึ่งพิงการท่องเที่ยวเป็นหลัก

รายได้จากการท่องเที่ยว คือ รายได้หลักของประเทศ

เวลาที่ธุรกิจท่องเที่ยวฟื้นตัวจะรวดเร็วมาก

และที่สำคัญ เป็นธุรกิจที่กระจายรายได้ไปอย่างทั่วถึง

แต่อีกด้านหนึ่ง ธุรกิจท่องเที่ยวที่ซบเซามานาน พอเจอสถานการณ์ที่ฟื้นตัวอย่างรวดเร็ว

ทุกจุดของสายพานการท่องเที่ยวเกิดปัญหา “ความไม่พร้อม” ในการรับมือนักท่องเที่ยวจำนวนมาก

เหมือนคนที่นอนเตียงคนไข้มานาน กล้ามเนื้อลีบต้องเริ่มหัดเดิน

แต่อยู่ดี ๆ มีคนสั่งให้วิ่ง

ก็เรียบร้อยสิครับ

ล้มลุกคลุกคลานไปตามระเบียบ

ผมคิดว่าเรื่องนี้เป็นปัญหาใหญ่ระดับ “วาระของชาติ” เลย

เคยเขียนกระตุ้นไปครั้งหนึ่งแล้วว่า คนที่รับผิดชอบต้องคุยกันอย่างจริงจัง ลงไปดูรายละเอียดทุกจุด

มีปัญหาต้องรีบแก้ไขโดยเร็ว

ตอนนี้ปัญหาใหญ่คือ เรื่อง “คน”

พนักงานในสนามบินก็ไม่พร้อม เพราะโละคนออกไปเป็นจำนวนมากในช่วง “โควิด”

ตอนนี้นักท่องเที่ยวบ่นกันเยอะมาก

ใช้เวลาในสนามบินหลายชั่วโมงกว่าจะออกมาได้

โรงแรมต่าง ๆ ก็เช่นกัน มีปัญหาเรื่องพนักงานไม่พอ

เพราะช่วงโควิดโรงแรมต้องโละพนักงานออก พอถึงเวลาที่ท่องเที่ยวฟื้นตัว เรียกพนักงานเก่าที่รู้งานกลับมา ส่วนใหญ่ไม่กลับมาเพราะได้งานใหม่แล้ว

สายการบินก็เจอปัญหาเรื่อง “คน” เหมือนกัน

ตอนนี้รัฐบาลต้องเข้าไปดู อะไรที่ช่วยได้ อำนวยความสะดวกได้ ต้องรีบทำ

ย้ำอีกครั้งว่า ต้องลงไปดูใน “รายละเอียด”

เพราะงานนี้ “รายละเอียด” คือ “พระเจ้า”

นอกจากนั้น วิธีคิดในการทำธุรกิจท่องเที่ยวหลัง “โควิด” ก็เปลี่ยนไป

ทุกคนบาดเจ็บเจียนตายจากวิกฤตครั้งนี้

คนฉลาดต้องสรุปบทเรียน

บทเรียนหนึ่งก็คือ อย่ารีบขยายเกินไป ค่อยเป็นค่อยไปดีกว่า

อีกบทเรียนหนึ่งคือ อย่าขยายองค์กรใหญ่เกินไป

“พนักงานประจำ” ไม่ต้องมาก

ถ้าเพิ่มคนให้ “เอาต์ซอร์ซ”

ยอมจ่ายแพงหน่อย แต่พอเจอพายุจะเบาตัว

แต่ปัญหาที่เล่ามาทั้งหมด ล้วนเป็น “กู๊ด พร็อพเบลม”

เพราะการรับมือกับจำนวนนักท่องเที่ยวที่เพิ่มขึ้นไม่ทัน

เป็นปัญหาที่ดีกว่าไม่มีนักท่องเที่ยว