Market-Think โดย สรกล อดุลยานนท์

“หนุ่มเมืองจันท์” : เนื่องมาจาก “ถุง”

คอลัมน์ Market-think โดย สรกล อดุลยานนท์

ถ้าถามว่านโยบายอะไรที่น่าประทับใจที่สุดของรัฐบาลชุดนี้ ผมจะยกนิ้วให้กับเรื่องการยกเลิกการแจกถุงพลาสติกของกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

แม้จุดเริ่มต้นมาจากภาคเอกชนที่ค่อย ๆ ลดการแจกถุงพลาสติกของร้านสะดวกซื้อห้างสรรพสินค้า ดิสเคานต์สโตร์ต่าง ๆ

ใช้กลยุทธ์รณรงค์ด้วยการขอบคุณ การแจกคะแนน การนำเงินที่ลดการแจกถุงพลาสติกไปบริจาค จนถึงเริ่มงดแจกเป็นบางวัน

แต่จุดตัดที่สำคัญ คือ กระทรวงทรัพยากรทรัพยากรธรรมชาตและสิ่งแวดล้อมเป็นเจ้าภาพดึงผู้บริหารของ 43 รายใหญ่มาประชุมร่วมกันในเดือนกันยายนที่ผ่านมา และเสนอให้ทุกห้าง ทุกร้าน ยกเลิกการแจกถุงพลาสติกพร้อมกันทุกแห่งในวันที่ 1 มกราคม 2563

ที่ต้องให้คะแนน “วราวุธ ศิลปอาชา” รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม เพราะผู้ประกอบการทุกรายแม้จะต้องการช่วยอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอยากยกเลิกการแจกถุงพลาสติก

แต่ถ้า “คู่แข่ง” ยังแจกอยู่ เขาก็จะเสียเปรียบ เพราะการแจกถุงพลาสติกเป็นเรื่องความสะดวกสบายและความเคยชินของลูกค้า ใครไม่แจกย่อมได้เปรียบ

เมื่อภาครัฐทำตัวเป็น “กรรมการ” สร้างกติการ่วมให้ทุกคนเริ่มต้นพร้อม ๆ กัน ปรากฏการณ์นี้จึงเกิดขึ้น

งานนี้ต้องชื่นชมภาคเอกชนทุกรายที่เห็นความสำคัญของเรื่องสิ่งแวดล้อม และลงมือทำจริง ๆ ทั้งที่รู้ว่าการงดแจกถุงพลาสติกจะมีผลต่อยอดขายในช่วงต้น ๆ

เพราะลูกค้าส่วนใหญ่ยังมีพฤติกรรมแบบเดิม ไม่ได้พกถุงผ้า หรือถุงพลาสติกใช้แล้ว พอร้านไม่แจกถุงพลาสติก บางคนก็ไม่ซื้อ หรือที่เคยคิดจะซื้อเยอะ ๆ ก็จะซื้อน้อยลง

ช่วงต้น ๆ ทุกร้านต้องเจอแน่นอนครับ แต่ผู้ประกอบการทุกรายก็ยอมเจ็บตัว เรื่องนี้ต้องปรบมือให้ และเมื่อความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่เกิดขึ้น ทุกอย่างคงไม่เหมือนเดิม

ผมลองคิดเล่น ๆ ว่าอะไรจะเกิดขึ้นบ้างหลังห้างและร้านเลิกแจกถุงพลาสติก

1. ช่วง 1 เดือนนี้ ผู้บริโภคจะซื้อของน้อยลง เพราะลืมพกถุงมา ยอดขายของร้านต่าง ๆ คงสะเทือนบ้าง

2.ถุงผ้าและถุงพลาสติกสวย ๆ ที่พับเก็บง่ายจะได้รับความนิยม และกลายเป็นแฟชั่นใหม่ “ถุงผ้า” จะเปลี่ยนจาก “ของแจก” กลายเป็น “สินค้า”อาจมีคนทำขายอย่างจริงจัง

3.ถุงผ้า กลายเป็นสื่อประชาสัมพันธ์ใหม่ ร้านค้าจะขายถุงผ้าลายสวย ๆ ที่มีแบรนด์ของตัวเอง แบรนด์ที่เท่ ๆ จะได้เปรียบ เพราะคนถือถุงผ้าที่มีชื่อแบรนด์นี้แล้วดูมีรสนิยม

4.โรงงานผลิตถุงพลาสติกคงอาการหนักเหมือนเจอสึนามิ เพราะยอดขายหายวับไปกับตา

5.ลูกค้ารายใหม่ของถุงพลาสติก คือ แม่บ้านเพราะไม่มีถุงพลาสติกที่ใช้แล้วเป็นถุงขยะต้องซื้อใหม่มาใช้แทน

6.กระแสอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมจะมาแรงขึ้นเรื่อย ๆ ดูจากในโซเชียลมีเดีย พอมีคนบ่นเรื่องร้านไม่แจกถุงพลาสติก จะมีคนเข้ามาตอบโต้ทันทีว่าเห็นแก่ตัว คนไทยให้ความสำคัญกับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมมากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด เอกชนรายไหนปรับตัวไม่ทัน อาจกลายเป็น “ผู้ร้าย” ทันที ทั้งที่แค่ทำเหมือนเดิม

7. คำว่า “พกถุง” ที่เคยเป็นคำที่ฟังแล้วทะลึ่ง ๆ จะกลายเป็นคำสุภาพแสดงความเป็นคนดี มีความรับผิดชอบ นึกถึงประโยคสนทนาของผู้ชายกับผู้หญิงสิครับ สมัยก่อนถ้ามีผู้ชายเดินมากับผู้หญิง แล้วชายหนุ่มบอกว่า

“พี่พกถุงมาด้วย”

ผู้หญิงจะรู้สึกอย่างไร ผู้ชายต้องถูกหาว่าเป็นคนลามก แต่วันนี้พอผู้ชายบอกว่า

“พี่พกถุงมาด้วย”

ผู้หญิงจะรู้สึกว่าผู้ชายคนนี้เป็นคนดี อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และใจสปอร์ตมาก

เพราะเปิดทางให้ซื้อของได้เต็มที่ โลกเปลี่ยนเร็วจริง ๆ