3 ปีกว่าที่คณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ทุบกลไกการเมืองเก่าทิ้ง ขึ้นรูปโครงสร้างการเมืองใหม่ ใต้กติกาการเมืองใหม่ ภายใต้รัฐธรรมนูญ 2560 ติดตั้งระบบการเลือกตั้งแบบจัดสรรปันส่วนผสม ไม่มีพรรคการเมืองไหนได้เสียงข้างมากเกินครึ่ง ก่อเกิดรัฐบาลผสมกร่อนอำนาจของพรรคการเมืองใหญ่ ให้อำนาจต่อรองกับพรรคกลาง-พรรคเล็ก เพิ่มอำนาจองค์กรอิสระ ชี้ขาด การอยู่-การไป ของฝ่ายบริหาร และนิติบัญญัติ กลายเป็นองค์กรแก้วิกฤตการเมือง มัดมือรัฐบาลใหม่ให้ทำตามกรอบยุทธศาสตร์ชาติ และกฎหมายแผนและขั้นตอนการปฏิรูป มี ส.ว.ลากตั้ง 250 คน
ในบทเฉพาะกาล ที่มาจาก คสช.คอยตรวจการบ้านการปฏิรูป กลไกข้างต้นถูกเขียนให้มัดแน่นยิ่งขึ้นไปอีก ผ่านกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญที่เรียกว่า “กฎหมายลูก” 10 ฉบับ แยกเป็นกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการเลือกตั้ง และกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับองค์กรอิสระที่ตรวจสอบถ่วงดุลอำนาจรัฐ โฟกัสเฉพาะกฎหมายลูกที่เกี่ยวกับ
องค์กรอิสระทุกองค์กรต่างถูกมอบ “ดาบ” ในการตรวจสอบอำนาจรัฐเพิ่มขึ้นทั้งสิ้น
- ประกาศแล้ว! พระราชกฤษฎีกาเงินช่วยค่าครองชีพผู้รับเบี้ยหวัดบำนาญ รับ 11,000 บาทต่อเดือน
- บังคับใช้แล้ว! หลักเกณฑ์การดำเนินงาน 30 บาทรักษาทุกที่ ด้วยบัตรประชาชนใบเดียว
- อะไรทำให้ “ทองคำ” แพง สงคราม หรือการเก็งกำไร ?
ในบทเฉพาะกาลยังบัญญัติให้ตัว “กรรมการ” ที่เคยดำรงตำแหน่งไม่ถูก “รีเซต” มีเฉพาะ กกต.และคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนเท่านั้นที่ถูกโละทิ้ง
โดยเฉพาะ กกต.เมื่อภารกิจภายภาคหน้า คือการเลือกตั้ง จึงต้องวางคนที่ไว้ใจใต้ร่มเงา คสช.ผู้ตรวจการแผ่นดิน ที่ไม่ถูกเซตซีโร่ กรรมการชุดปัจจุบัน ก็มี “พล.อ.วิทวัส รชตะนันทน์” อดีตรักษาการปลัดกระทรวงกลาโหม เก้าอี้เป็นประมุของค์กร ศาลรัฐธรรมนูญ ที่ล่าสุด สนช.ไม่เซตซีโร่ อ้างเหตุผลเพราะเป็นศาล ไม่ใช่องค์กรอิสระ ถ้าเอาศาลพ้นจากตำแหน่งจะเป็นเรื่องใหญ่ในช่วงชุลมุนทางการเมือง ไม่ว่ายุบพรรค ตัดสินกฎหมายสำคัญ ๆ ศาลรัฐธรรมนูญย่อมเข้ามามีบทบาทเป็นผู้ชี้ขาดเสมอ ห้ามละเมิดอำนาจศาล
ส่วน ป.ป.ช. แม้ขณะนี้ร่าง พ.ร.บ.ป.ป.ช.ยังอยู่ในชั้นพิจารณาของคณะกรรมาธิการใน สนช. และปม “เซตซีโร่” ยังไม่รู้ว่าจะลงเอยทางหัวหรือก้อย แต่เมื่อดูองค์ประกอบในคณะกรรมาธิการที่พิจารณาร่างกฎหมายฉบับนี้ มีคนในเครือข่าย คสช.มากมาย “พล.ต.อ.ชัชวาลย์ สุขสมจิตร์” อดีตรอง ผบ.ตร. ที่เคยโยกมาเป็นอธิบดีกรมสอบสวนคดีพิเศษ และขึ้นเป็นปลัดกระทรวงยุติธรรมในยุค คสช.เป็นประธาน
โดยคาดการณ์จากคนวงในว่า ผลสุดท้าย ป.ป.ช.จะไม่ถูกเซตซีโร่ทั้งโครงสร้างการเมืองใหม่-โครงสร้างองค์กรอิสระที่เข้มแข็งกว่าเดิม ถูกติดตั้งในรัฐธรรมนูญและกฎหมายลูกปี 2560 ประกอบกับ กรรมการในองค์กรอิสระก่อนการรัฐประหาร 2557 ที่ขึ้นชื่อว่า ยังคงประจำตำแหน่งเดิม
ไม่ว่าผลเลือกตั้งเป็นอย่างไร การเมืองวันข้างหน้ายังเบ็ดเสร็จอยู่ในมือ คสช.