รออีกปีครึ่ง! ฟื้นฟูหนึ้แสนล้าน”ขสมก.”สะดุดแผนดึงเอกชนPPPเช่ารถลอตใหญ่2.5พันคัน

ลงตัว ขสมก.-สหภาพฯ จับมือเดินหน้าทบทวนแผนฟื้นฟู เล็งจัด Focus Group แทน Workshop วางไทม์ไลน์เสนอ ครม.ไม่เกินปีครึ่ง

นายสุระชัย เอี่ยมวชิรสกุล ผู้อำนวยการองค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ (ขสมก.) กล่าวว่า แผนฟื้นฟูที่ปรับปรุงใหม่ ยังยึดตามแผนฟื้นฟูเดิมที่ได้ผ่านมติคณะรัฐมนตรี (ครม.) เมื่อวันที่ 25 มิ.ย.ที่ผ่านมา โดยได้ปรับจริงๆแค่ 2 ประเด็นเท่านั้น จาก 7 ประเด็นที่มีทั้งหมด

@ล้มแผนซื้อ เปลี่ยนเป็น PPP เช่า 2,511 คัน

ประเด็นแรก การจัดหารถเมล์ใหม่ เดิมกำหนดให้มีการจัดซื้อและปรับปรุงสภาพรถเดิมที่มี เปลี่ยนเป็นการเช่ารถแอร์ทั้งหมด โดยจะจ่ายค่าเช่าเป็นกิโลเมตร จำนวน 2,511 คัน เมื่อรวมกับรถเมล์ NGV ที่รับมอบแล้ว 489 คัน ก็จะรวมเป็น 3,000 คัน ตามที่ ครม.เคยอนุมัติไว้ ไม่เปลี่ยนแปลง ซึ่งอัตราค่าเช่าเฉลี่ยต่อกิโลเมตรในปัจจุบันรวมดอกเบี้ยประมาณ 11 บาทแล้วของ ขสมก.อยู่ที่ 50 บาท เพราะการเช่ารถจะทำให้การบริหารจัดการง่ายกว่าการซื้อ ซึ่งจะถือเป็นทรัพย์สินที่ต้องบำรุงรักษาไปจนกว่าจะสิ้นอายุใช้งาน ต้ทุนการซ่อมแซมก็สูงขึ้นเรื่อยๆ อีกทั้งต้นทุนค่าเชื้อเพลิงถูกกว่า

เบื้องต้น การเช่ารถดังกล่าวยังอยู่ในกระบวนการศึกษาเพื่อกำหนดราคากลาง และต้องรอแผนปฏิรูปเส้นทาง 110 เส้นทางเสร็จเรียบร้อยก่อน จึงจะคำนวณราคากลางได้ ส่วนรูปแบบการลงทุนโครงการเบื้องต้นระบุเป็นเอกชนร่วมลงทุน (PPP) ซึ่งได้สอบถามไปยังสำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ (สคร.) แล้วว่าเข้าตาม พ.ร.บ.การร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน 2562 (พ.ร.บ.ร่วมทุน 2562)

@ปฎิรูปเส้นทาง-โละกระเป๋า

และประเด็นที่สอง การปฏิรูปเส้นทางรถเมล์ ที่มีกรมการขนส่งทางบก (ขบ.) ดูแล ที่ต้องปรับปรุง เพราะที่ผ่านมาพบปัญหารถเมล์วิ่งทับซ้อนเป็นจำนวนมาก เช่น บริเวณหน้าสวนจตุจักรไปถึงอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ มีรถเมล์วิ่งทับเส้นทางกันถึง 30 สาย หรือถนนลาดพร้าวจากแฮปปี้แลนด์ถึงห้าแยกลาดพร้าว มีรถวิ่งทับเส้นทางถึง 27-28 สาย เพราะพฤติกรรมผู้โดยสารนิยมนั่งรถต่อเดียวแบบนั่งยาวตก 50-60 กม. เพื่อประหยัดค่าใช้จ่ายแทนการนั่งหลายต่อ ดังนั้น รัฐบาลจึงนโยบายที่จะทำค่าโดยสารแบบ 30 บาท นั่งได้ทุกสายทั้งวัน เพื่อลดปัญหาจราจรและความทับซ้อนของเส้นทางรถเมล์

ขณะที่ประเด็นการเออร์ลี่รีไทร์พนักงานซึ่งเป็นประเด็นกับสหภาพฯ ขสมก.นั้น ยืนยันว่ายังดำเนินการตามแผนฟื้นฟู คือลดจำนวนพนักงานเก็บค่าโดยสารและพนักงานสำนักงานบางส่วน ขณะที่พนักงานขับรถยังไม่มีแผน เพราะ ขสมก.ยังขาดพนักงานในส่วนนี้ ต้องหาจ้างเอ้าท์ซอร์สและจ้างพนักงานเกษียณกลับมาขับรถเพิ่มเติม เช่นกันกับหนี้สินกว่า 110,000 ล้านบาทของ ขสมก.ก็จะให้รัฐยกเว้นไว้ก่อนตามแผนเดิม ขณะที่หนี้ใหม่ก็จะไม่เกิด เพราะจะไม่มีการจัดซื้อรถใหม่ แต่จะใช้วิธีเช่าโดยใช้ค่าโดยสารมาจ่ายค่าเช่าแทนทั้งหมด

@มุ่ง Focus Group แทน workshop

เมื่อผู้บริหารและสหภาพเข้าใจตรงกันแล้ว ขั้นตอนต่อไปจะมีการทำ Focus Group แทนการประชุม Workshop แทน โเยวางกลุ่มเป้าหมายต่างๆ เป็น 5 กลุ่ม  ประกอบด้วย กลุ่มสหภาพ, ผู้โดยสาร, ผู้ใช้รถใช้ถนน หน่วยงานราชการและนักวิชาการ คาดว่าจะจัดประมาณ 2 ครั้ง โดยอยู่ระหว่างการวางแผนที่จะจัดกิจกรรมดังกล่าว ว่าจะจัดได้ประมาณสิ้นปีนี้ถึงต้นปีหน้า

โดยกระบวนการเสนอทบทวนแผนฟื้นฟูหลังจากนี้ จะต้องเสนอให้คณะกรรมการบริหารกิจการองค์การ (บอร์ด ขสมก.) เห็นชอบก่อน จากนั้นจะเสนอไปที่กระทรวงคมนาคม, สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สภาพัฒน์) และ ครม.ตามขั้นตอนเพื่อทบทวนแผนดังกล่าว คาดว่ากระบวนการทั้งหมดจะใช้เวลา 1 ปีครึ่งขึ้นไปจะแล้วเสร็จ

@5 ปีแรกยังต้องขอรัฐอุดหนุน

“เมื่อมีการดำเนินการตามแผนฟื้นฟู  ก็คาดว่าในช่วง 5 ปีแรกที่ดำเนินการตามแผน จะต้องขอรัฐบาลกู้เงินในลักษณะอุดหนุนบริการสาธารณะ (PSO) ไปก่อนจำนวนหนึ่ง ซึ่งแต่ละปีเราขอ PSO ประมาณ 2,000 ล้านบาทอยู่แล้ว เมื่อ ขสมก.ประเมินว่าสามารถอยู่ได้ด้วยตัวเอง คือไม่พบการติดลบในงบของ ขสมก.แล้ว จะไม่มีการขอ PSO อีก แต่ตัวเลข โมเดลการคำนวณต่างๆ ยังอยู่ระหว่างการศึกษา ยังไม่เสร็จ ซึ่งมีปัจจัยสำคัญคืิอ ต้นทุนจากการเช่ารถดังกล่าวว่า สะท้อนระยะทางและต้นทุนที่มีหรือไม่ถ้ายังติดลบก็ต้องขอ PSO ไปก่อน แต่จะพยายามขอให้น้อยที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ แต่คาดว่า EBITDA น่าจะเป็นบวกในไม่เกิน 10 ปี หลังดำเนินการตามแผนฟื้นฟู” นายสุระชัยกล่าว

ด้านนายประยูร ช่วยแก้ว รองผู้อำนวยการฝ่ายการเดินรถองค์การ ขสมก. กล่าวว่า การทบทวนแผนฟื้นฟูมองว่าเป็นเรื่องที่ดี เพราะแผนเดิมแม้จะทำให้องค์กรไปรอด แต่ประชาชนยังไม่ได้อะไร ดังนั้นตามนโยบายรัฐต้องให้ประชาชนได้ประโยชน์ด้วย จึงเกิดการฟื้นฟูแผนดังกล่าวขึ้น

โดยมีการออกมาตรการค่าโดยสาร 30 บาททุกสายทั้งวันออกมา ซึ่งจะทำให้องค์กรอยู่ได้ในระยะยาว ส่วนการเช่ารถยืนยันว่าจะไม่เกิดภาระกับ ขสมก. เพราะจะเป็นรูปแบบเอกชนร่วมลงทุนตามที่ ผอ.กล่าวไปแล้ว แต่ต้องทำความเข้าใจกับพนักงานองค์กร 13,000 คนต่อไป เร็วๆ นี้จะมีการนัดคุยกับพนักงานให้ครบทุกภาคส่วน

@สหภาพพอใจ

ขณะที่นายบุญมา ป๋งมา ประธานสหภาพแรงงานฯ ขสมก. กล่าวว่า หลังที่ได้นั่งพูดคุยกันแล้ว สหภาพไม่ขัดข้อง ทั้งเรื่องการจัดหารถ การปรับปรุงเส้นทาง โดยขอให้มีตัวแทนของสหภาพเข้าไปมีส่วนร่วมในการปรับปรุงเส้นทาง 3 คน ซึ่งทางผู้บริหารก็รับข้อเสนอไปแล้ว

ขณะที่ค่าโดยสาร 30 บาท ก็ขอฝากรัฐบาลว่า การชดเชยภาวะขาดทุนต้องเอาไปเป็นปีๆ ไป  โดยให้ปฏิบัติตาม พ.ร.บ.จัดตั้ง ขสมก. 2519 ส่วนเรื่องอื่นๆ เช่น การเออร์ลี่พนักงาน ก็ขอให้ทำตามแผนฟื้นฟูเดิม และพนักงานก็พร้อมที่จะปรับเปลี่ยนหน้าที่เมื่อมีรถใหม่เข้ามาดำเนินการ และผู้บริหารยืนยันแล้วว่า ต่อไปนี้จะให้สหภาพเข้ามามีส่วนร่วมในประเด็นที่กระทบกับพนักงานด้วย