ปัญหาฟันผุในเด็ก

ทำฟัน
คอลัมน์ : สุขภาพดีกับรามาฯ
ผู้เขียน : ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล

ปัญหาฟันผุในเด็ก พ่อแม่ ผู้ปกครอง ไม่ควรมองข้าม ผู้ดูแลควรรักษาสุขภาพช่องปากของเด็กตั้งแต่แรกเกิด เพื่อป้องกันฟันผุ โดยมีหลักการดังนี้

1.แปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์อย่างเหมาะสมกับอายุ อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง ตั้งแต่ฟันซี่แรกขึ้น และใช้ไหมขัดฟันหรือแปรงซอกฟัน การแปรงเน้นคอฟัน แปรงทั่วทุกซี่ ทุกด้าน และนานเพียงพอ (ประมาณ 2-3 นาที) ปริมาณยาสีฟันในเด็กอายุน้อยกว่า 3 ปี ใช้แค่แตะพอเปียก แปรงโดยผู้ดูแลแล้วเช็ดฟองออก

ในเด็กอายุตั้งแต่ 3-6 ปี ให้ใช้ยาสีฟันปริมาณเท่าเม็ดถั่วเขียว ในเด็กอายุมากกว่า 6 ปี ควรใช้ยาสีฟันเท่าด้านยาวของขนแปรง ควรได้รับน้ำยาบ้วนปากฟลูออไรด์ อมกลั้วปาก 1 นาที หลังแปรงฟันด้วย

2.ควบคุมการบริโภคอาหารระหว่างมื้อโดยไม่ควรเกินวันละ 2 มื้อ และชนิดของอาหารว่างไม่ควรเป็นขนมที่ประกอบด้วยแป้งและน้ำตาล นอกจากนี้ควรงดเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลหรือน้ำอัดลม

3.คำแนะนำในการดูแลสุขภาพช่องปากเพื่อป้องกันฟันผุ ตามวัยต่าง ๆ

อายุ 0-11 เดือน : เลิกนมมื้อดึกในช่วง 3-6 เดือน ฝึกให้ดื่มนมจากถ้วยหรือดูดจากหลอด

อายุ 1-4 ปี : พบทันตแพทย์ครั้งแรกเมื่ออายุ 1 ปีขึ้นไป และทุก 6-12 เดือน เพื่อประเมินสุขภาพช่องปาก แนะนำเลิกขวดนมก่อนอายุ 1 ปีครึ่ง ฟันน้ำนมจะเริ่มทยอยขึ้นในช่องปาก และขึ้นครบเมื่ออายุ 2 ปีครึ่ง-3 ปี แนะนำการแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์อย่างถูกต้อง เด็กในวัยนี้มักเกิดอุบัติเหตุกับฟันน้ำนมโดยเฉพาะในช่วงหัดเดิน ควรรับการดูแลทันทีภายใน 24 ชั่วโมง


อายุ 5-10 ปี : ฟันแท้จะทยอยขึ้น เป็นช่วงฟันชุดผสม ควรให้ทันตแพทย์เคลือบร่องฟันกรามเมื่อฟันเริ่มขึ้น เพื่อป้องกันฟันผุที่ด้านบดเคี้ยว บางครั้งอาจพบฟันแท้ขึ้นซ้อนโดยฟันน้ำนมไม่หลุด (ส่วนใหญ่ฟันน้ำนมที่ซ้อนอยู่จะหลุดไปเอง) หากเกิน 3 เดือนให้ส่งต่อทันตแพทย์