สาเหตุและการรักษา โรคมะเร็งในเด็ก

สุขภาพดีกับรามาฯ รศ.นพ.อุษณรัสมิ์ อนุรัฐพันธ์

จากสถิติที่ข้อมูลของชมรมมะเร็งในเด็กได้รวบรวมไว้ พบว่ามีเด็กที่เป็นโรคมะเร็งประมาณ 100 คน จากประชากรเด็กในประเทศไทย 1,000,000 คน ซึ่งช่วงอายุที่พบมากที่สุดคือเด็กเล็กอายุประมาณ 0-5 ขวบ หรือคิดคร่าว ๆ ก็คือ ในแต่ละเดือนจะมีเด็กไทยที่เป็นโรคมะเร็งเพิ่มขึ้นประมาณ 80 คน

โรคมะเร็งในเด็กที่พบบ่อยที่สุดคือ มะเร็งเม็ดเลือดขาวหรือลูคีเมีย รองลงมาคือมะเร็งต่อมน้ำเหลือง มะเร็งสมอง มะเร็งชนิดก้อนของมะเร็งต่อมหมวกไต และมะเร็งไต

สาเหตุของโรคมะเร็งในเด็ก

กลไกการเกิดโรคมะเร็งในเด็กนั้น แตกต่างจากผู้ใหญ่อย่างชัดเจน เนื่องจากโรคมะเร็งในผู้ใหญ่เกิดจากพฤติกรรม และการไปสัมผัสสารก่อมะเร็งต่าง ๆ แต่โรคมะเร็งในเด็กนั้นไม่ได้มีปัจจัยภายนอกมาทำให้เกิดโรคมะเร็ง และสามารถเป็นได้ตั้งแต่แรกเกิด หรือเรียกง่าย ๆ ว่าเกิดจากความผิดปกติทางพันธุกรรม ขณะที่กำลังแบ่งเซลล์ออกมาเพื่อสร้างอวัยวะ จนทำให้กลายเป็นเซลล์มะเร็ง นอกจากสาเหตุเรื่องพันธุกรรมแล้ว ในปัจจุบันยังไม่สามารถระบุสาเหตุของโรคมะเร็งในเด็กได้อย่างชัดเจน จึงทำให้ยังไม่มีวิธีการป้องกันที่ชัดเจนเช่นเดียวกัน

วิธีการรักษาโรคมะเร็งในเด็ก

วิธีรักษาโรคมะเร็งในเด็กนั้นใช้วิธีเดียวกันกับการรักษาโรคมะเร็งในผู้ใหญ่ เช่น การรักษาด้วยยาเคมีบำบัดโดยคำนวณปริมาณยาจากน้ำหนักตัวของเด็ก แต่ถ้าเป็นมะเร็งชนิดก้อนต้องใช้วิธีการผ่าตัด หรือการฉายแสง ปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดเม็ดเลือด และวิธีอื่น ๆ ซึ่งเป็นวิธีที่คล้ายกับการรักษาในผู้ใหญ่ ซึ่งการรักษาโรคมะเร็งในเด็กนั้นจะได้ผลดีกว่าผู้ใหญ่ เพราะร่างกายของเด็กสามารถเจริญเติบโตและพัฒนาได้อีก แตกต่างจากวัยผู้ใหญ่ที่ร่างกายหยุดพัฒนาแล้ว ทำให้มีเปอร์เซ็นต์ที่จะรักษาโรคมะเร็งในเด็กให้หายขาดได้สูง หากเข้ารับการรักษาอย่างต่อเนื่อง

ในอนาคตจะมีวิธีการรักษาที่ดีขึ้นตามเทคโนโลยีต่าง ๆ เช่น การปลูกถ่ายเซลล์ สามารถทำได้โดยไม่ต้องรอผู้บริจาคที่มีเซลล์เหมือนกัน เพราะปัจจุบันทางการแพทย์สามารถรักษาโดยใช้เซลล์ต้นกำเนิดจากพ่อหรือแม่ได้แล้ว รวมถึงยาที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อลดภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ไม่ทำให้ผมร่วง คลื่นไส้ อาเจียน หรือติดเชื้อ รับประทานอาหารได้ตามปกติ และยังสามารถรักษาได้ตรงจุดมากขึ้นอีกด้วย

หมายเหตุ : รศ.นพ.อุษณรัสมิ์ อนุรัฐพันธ์ สาขาวิชาโลหิตวิทยาและมะเร็งวิทยา ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล