4 ภาพยนตร์-ละคร ถ่ายทอดชีวิตชาวจีนโพ้นทะเล

เพราะคนจีนเดินทางไปตั้งรกรากในหลาย ประเทศทั่วโลก วิถีชีวิตชาวจีนในนานาประเทศจึงได้ผสมผสานกลมกลืนกับวิถีชีวิตของสังคมท้องถิ่นที่ต่างกันไป ในเทศกาลตรุษจีนปีนี้ เราหยิบยกละครและภาพยนตร์ที่เกี่ยวกับชีวิตของชาวจีนมาแนะนำเป็นตัวเลือกให้ชมกัน เพื่อจะได้เห็นได้เรียนรู้วิถีชีวิต ขนบธรรมเนียมของชาวจีนนอกแผ่นดินแม่ ว่ามีอะไรที่เหมือน และมีอะไรที่ต่างกันอย่างไร

The Joy Luck Club (1993)

ภาพยนตร์ฮอลลีวูดที่ถ่ายทอดเรื่องราวชีวิตของผู้หญิงชาวจีนที่อพยพไปตั้งรกรากในซานฟรานซิสโก สหรัฐอเมริกา เล่าเรื่องผ่านตัวละครแม่ลูก 4 คู่ ที่รู้จักกันและแลกเปลี่ยนเรื่องราวในวงไพ่นกกระจอก เนื้อเรื่องเน้นที่การเลี้ยงลูกของแม่แต่ละคน ที่สะท้อนการเลี้ยงลูกของชาวจีนในสังคมอเมริกัน ผ่านเรื่องเล่าในอดีตที่เคยพบเจอ การกดทับทางเพศ การคลุมถุงชน การรับใช้สามี และผลิตลูกชายให้สืบทอดวงศ์ตระกูล เพื่อเป็นบทเรียนให้ลูก ๆ ไม่ต้องเจอกับเหตุการณ์เช่นเดียวกันนี้

ความหวังดีที่มีต่อลูก ๆ ได้กลายเป็นความคาดหวัง และสร้างความขัดแย้งทางวัฒนธรรมและความสัมพันธ์กับลูกสาว เพราะพวกเธอเกิดและเติบโตมากับวัฒนธรรมตะวันตก ปัญหาที่พบจึงแตกต่างออกไป

เลือดข้นคนจาง (2018)

ละครดราม่าสืบสวนสอบสวนที่เป็นกระแสให้พูดถึงอย่างมากในปี 2018 กับการตามหาว่า ใครฆ่าประเสริฐ

ละครเรื่องนี้ถ่ายทอดเรื่องราวชีวิตของครอบครัวคนไทยเชื้อสายจีนตระกูลจิระอนันต์ ซึ่งเป็นเจ้าของกิจการโรงแรมที่ดำเนินในรูปแบบกงสี โดยมีประเสริฐ ลูกชายคนโตของตระกูลเป็นผู้บริหารโรงแรมในกรุงเทพฯ ส่วนสาขาพัทยา ให้ลูกสาวคนที่ 3 คือ ภัสสร เป็นผู้ดูแล

ตระกูลที่มั่งคั่งร่ำรวยและพี่น้องที่เหมือนจะรักใคร่กลมเกลียวกันดี มักจะนัดรวมตัวกันเสมอในวันสำคัญของครอบครัว มีจุดแตกหักเมื่ออากงเสียชีวิตและการแบ่งพินัยกรรมไม่เป็นธรรม ลูกสาวไม่ได้รับหุ้นของโรงแรมที่ตัวเองดูแลมาตลอดแม้แต่หุ้นเดียว แต่กลับเป็นลูกชายและหลานชายคนโตที่ได้รับไป หลังจากนั้นไม่นาน ประเสริฐก็เสียชีวิตอย่างมีเงื่อนงำ

ความสนุกไม่ได้มีเพียงการสืบหาว่าใครฆ่าประเสริฐ แต่ละครเรื่องนี้ยังได้ฉายภาพครอบครัวคนไทยเชื้อสายจีน ซึ่งเป็นระบบครอบครัวชายเป็นใหญ่ และให้ความสำคัญกับลูกสะใภ้มากกว่าลูกสาวผู้สืบสายเลือดแท้ ๆ

Crazy Rich Asians (2018)

ภาพยนตร์ฮอลลีวูดแนวโรแมนติกคอเมดี้ เรื่องราวความรักของหนุ่มสาวชาวจีนโพ้นทะเลที่เติบโตมาในสังคมที่ต่างกัน เรเชล ชู สาวจีนสัญชาติอเมริกันที่คบกับ นิค ยัง หนุ่มจีนสัญชาติสิงคโปร์ ที่ไปเรียนและทำงานที่สหรัฐ ความสนุกเริ่มขึ้นเมื่อนิคชวนเรเชลไปงานแต่งของเพื่อนสนิท และถือโอกาสนี้แนะนำเธอให้ครอบครัวได้รู้จัก

การไปเยือนเอเชียครั้งแรก เรเชลได้เจอวัฒนธรรมและวิถีชีวิตที่เธอไม่คุ้นชิน และรู้กะทันหันว่าแฟนหนุ่มของตัวเองเป็นทายาทมหาเศรษฐีที่ร่ำรวยที่สุดในสิงคโปร์ และปัญหาใหญ่คือแม่ของนิคไม่ปลื้มเธอเอาซะเลย เพราะความแตกต่างทางฐานะ ครอบครัว วัฒนธรรม แม้ว่าเธอจะเป็นคนจีนแท้ ๆ แต่เธอโตมาแบบอเมริกัน ซึ่งบ้านพระเอกนั้นยังยึดมั่นในขนบจีนแบบจีนแท้ ๆ เรื่องนี้ถ่ายทอดความพิถีพิถันในการคัดเลือกลูกสะใภ้และการเลือกทายาทสืบทอดวงศ์ตระกูลของครอบครัวคนจีนเอาไว้เป็นอย่างดี

The Farewell (2019)

ภาพยนตร์ตลกเคล้าน้ำตาในชื่อไทยว่า “กอดสุดท้าย คุณยายที่รัก” อิงจากเรื่องจริงของครอบครัวชาวเอเชียซึ่งเลือกปกปิดความลับของอาม่าที่มีเวลาเหลืออยู่บนโลกนี้เพียงแค่ 3 เดือน แม้เนื้อเรื่องอาจจะเรียบง่าย แต่ก็สะท้อนความแตกต่างทางความคิดระหว่างของชาวตะวันตกและตะวันออกเอาไว้

บิลลี่ สาวจีนที่เติบโตมาในสังคมอเมริกัน เดินทางไปจีนเพื่อพบอาม่าเป็นครั้งสุดท้าย เธอไม่เห็นด้วยกับการโกหก และมองว่าอาม่าสมควรได้รู้ความจริงเกี่ยวกับตัวเอง ต่างจากความคิดของคนในครอบครัวซึ่งเป็นตัวแทนของชาวตะวันออก ที่ต้องการให้อาม่ามีความสุขในวาระสุดท้ายของชีวิต