อาหาร

ถือศีลกินผัก : ส่องบรรยากาศเทศกาลกินเจ ‘เยาวราช’ อิ่มบุญ สุขภาพดี

เมื่อนึกถึงเทศกาลกินเจ ตลาดเยาวราชคงเป็นชื่อสถานที่ที่หลายคนนึกถึง ซึ่งบรรยากาศเทศกาลกินเจ ที่ตลาดเยาวราชในเช้านี้ได้เริ่มมีประชาชนทยอยออกมาจับจ่ายซื้อสินค้าหลากหลายประเภทแล้ว ทั้งอาหารเจ โปรตีนเกษตร รวมถึงผลไม้ โดยเฉพาะร้านอาหารเจที่จะเห็นได้ว่ามีลูกค้าค่อนข้างหนาตา

เทศกาลกินเจ หรือบางแห่งเรียกว่า ประเพณีถือศีลกินผัก ซึ่งเป็นประเพณีแบบลัทธิเต๋า รวมแล้ว 9 วัน โดยมีตำนานเล่าขานกันหลายตำนาน เช่น เพื่อเป็นการประกอบพิธีกรรมเพื่อสักการบูชาพระพุทธเจ้าในอดีตกาล 7 พระองค์และพระมหาโพธิ์สัตว์ อีก 2 พระองค์ รวมเป็น 9 พระองค์ด้วยกัน หรืออีกนัยหนึ่งเรียกว่า “ดาวนพเคราะห์” ทั้ง 9 ได้แก่ พระอาทิตย์ พระจันทร์ พระอังคาร พระพุธ พระพฤหัสบดี พระศุกร์ พระเสาร์ พระราหู และ พระเกตุ โดยในพิธีกรรมบูชานี้สาธุชนในพระพุทธศาสนา จะสละเวลาทางโลกมาบำเพ็ญศีลงดเว้นเนื้อสัตว์และแต่งกายด้วยชุดขาว

โดยเทศกาลกินเจ จะเริ่มจัดขึ้นในวันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 9 (ตามปฏิทินจีน) ของทุกปี โดยจุดเริ่มต้นจากประเทศจีน ซึ่งในปี 2561 ตรงกับวันที่ 9-17 ตุลาคม และในเทศกาลกินเจ สัญลักษณ์ที่จะเห็นได้ชัดเจน คือ ธง โดยจะมีตัวอักษรจีนสีแดง 齋 บนพื้นสีเหลือง หรือใช้คำว่า “เจ” ซึ่งจะประดับตามร้านอาหารที่ขายอาหารเจ และในเรื่องของอาหารเจ จะต้องเป็นอาหารที่ปรุงขึ้นโดยไม่มีเนื้อสัตว์ หรือผลิตภัณฑ์ที่ได้จากสัตว์ (เช่น นม ไข่ น้ำผึ้ง) และต้องไม่ปรุงด้วยผักที่มีกลิ่นฉุน ได้แก่ กระเทียม หัวหอม ต้นหอม หลักเกียว (กระเทียมโทนจีน) กุยช่าย และใบยาสูบ

ภายในตลาดเยาวราช อาหารเจปรุงสำเร็จที่มีลูกค้ายืนต่อแถวรอซื้ออยู่มากเห็นจะเป็นอาหารจำพวกเส้น เช่น ยากิโซบะ ขนมจีน หมี่เกษตร หมี่ฮ่องกง นอกจากนี้ยังมีลาบเจ ลาบเห็ด เต้าหู้ทอด เป็นต้น ซึ่งในปีนี้พ่อค้าแม่ค้าได้ปรุงออกมาจำหน่ายเป็นจำนวนมาก

และพ่อค้าแม่ค้าหลายร้านก็ยังยืนยันอีกด้วยว่าอาหารที่ตนขายนั้นขายหมดทุกวัน ซึ่งได้เริ่มขายมาก่อนหน้านี้แล้ว และถึงแม้ว่าในปีนี้ต้นทุนวัตถุดิบจะราคาแพงขึ้น แต่ก็ยังคงจะขายในราคาเดิม เฉลี่ยถุงละ 50 – 60 บาท

ทางด้านผู้ประกอบการ วันณา สำลีแก้ว ผู้ประกอบการร้านซาลาเปา ไต้แป๊ะ บอกว่า เทศกาลกินเจในปีนี้มีร้านค้าเปิดน้อยลง เพราะเนื่องจากสู้กับราคาต้นทุนของวัตถุดิบที่มีราคาแพงขึ้นไม่ไหว โดยตนเองก็ได้รับผลกระทบนี้ด้วย ซึ่งราคาไส้ที่จะใช้มาทำซาลาเปาเจนั้นก็มีการปรับขึ้นราคาถึงประมาณ 7 บาท จึงทำให้ตนต้องขึ้นราคาซาลาเปาขึ้นมาจากที่ในปีก่อนขายซาลาเปาในราคาลูกละ 20 บาท เท่านั้น ในตอนนี้เลยต้องขึ้นมาเป็นลูกละ 25 บาทแทน แต่เนื่องจากการที่ร้านค้าเปิดน้อยลงก็ทำให้ร้านของตนขายดีขึ้นตามด้วย

นอกจากนี้บนถนนเยาวราชก็เริ่มคึกคักด้วยไปด้วยผู้คนที่เดินทางมาซื้ออาหารเจ และการประดับตกแต่งสถานที่ไปด้วยธงสีเหลือง เพื่อไว้รองรับประชาชนสำหรับเทศกาลกินเจในระหว่างวันที่ 9-17 ตุลาคม

ส่วนทางด้านศูนย์พยากรณ์เศรษฐกิจและธุรกิจ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย ก็ได้เปิดเผยผลสำรวจพฤติกรรมผู้บริโภคช่วงเทศกาลกินเจ ระหว่างวันที่ 9-17 ต.ค. นี้ โดยคาดการไว้ว่าจะมีเม็ดเงินสะพัด 45,937 ล้านบาท ซึ่งขยายตัวเพิ่มขึ้น 1.9%