Banana Blah Blah x Matichon สร้างสรรค์ 14 ตัวละคร “อ่านปลดแอก” ในสวนแห่งเสรี

งานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ ครั้งที่ 49 มีกำหนดการจะเริ่มต้นขึ้นในวันที่ 17 เมษายนนี้แล้ว แต่ด้วยสถานการณ์โรคระบาดโควิด-19 ทำให้ต้องเลื่อนการจัดงานออกไปเป็นวันที่ 15-23 พฤษภาคม หากสถานการณ์ดีขึ้น ไม่มีอะไรน่าห่วงบรรดาสำนักพิมพ์ก็คงจะขนหนังสือเข้าร่วมงานให้นักอ่านได้เลือกกันอย่างจุใจ 

เวลาไปเดินงานหนังสือที่มีบูทมากมาย แต่ละบูทก็จะมีการออกแบบตกแต่งบูทให้โดดเด่นเพื่อดึงดูดสายตา อย่างสำนักพิมพ์มติชน เป็นสำนักพิมพ์ที่เอาจริงเอาจังกับการออกแบบบูทอย่างต่อเนื่องทุกงาน โดยได้เชิญศิลปินรุ่นใหม่มาร่วมสร้างสรรค์คีย์วิชวลให้ออกมาสวยงาม สนุกสนาน และมีคอนเซ็ปต์เนื้อหาที่น่าติดตามทุกปี

ครั้งนี้ก็เช่นเคย สำนักพิมพ์มติชนขนหนังสือคุณภาพเข้าร่วมงานภายใต้แนวคิด “Read to be Free อ่านปลดแอก” ที่เข้ากับสถานการณ์ปัจจุบัน โดยได้ชวนศิลปินรุ่นใหม่ กล้วย-นฤมล ยิ้มฉวี หรือที่รู้จักกันในนาม Banana Blah Blah มาร่วมครีเอตคีย์วิชวลสีสันสดใสในสไตล์ของเธอ

กล้วย-นฤมล ยิ้มฉวี ศิลปินอิลลัสเตรเตอร์สาววัย 27 ปี ที่มีผลงานวาดภาพประกอบมากมาย ไม่ว่าจะเป็นวาดภาพประกอบบทความ ปกนิตยสาร คีย์วิชวลของอีเวนต์ รวมถึงมีผลงานนิทรรศการเป็นของตนเอง ชื่อว่า It’s Okay To Take A Break ในปี 2019 และสำหรับแฟน ๆ สำนักพิมพ์มติชนอาจจะคุ้นตากับผลงานของเธอจากหน้าปกหนังสือ Happy City และ Digital Minimalism ที่ออกมาราวปีสองปีที่ผ่านมา

ด้วยลายเส้นที่เป็นเอกลักษณ์ ใช้สีสันสดใส และแฝงด้วยมุขตลกขบขัน เธอจึงเป็นผู้ที่เหมาะจะสื่อสารเรื่องของประชาธิปไตย เสรีภาพ การปลดแอก ซึ่งหลายคนอาจมองว่าเป็นเรื่องจริงจัง เข้าถึงยาก ให้ผู้คนหันมาสนใจและอยากจะรู้เรื่องราวมากขึ้น ผ่านแคแร็กเตอร์ต่าง ๆ จำนวน 14 ตัว ที่อยู่ในสวนสาธารณะที่เธอสร้างขึ้น

สำหรับไอเดียที่เธอเลือกนำเสนอเรื่องราวผ่านสวนสาธารณะ เกิดจากตัวของเธอเองที่ชอบไปนั่งเล่นในสวน และรู้สึกว่าสวนสาธารณะเป็นพื้นที่ที่ทุกคนมีเสรีภาพในการจะใช้พื้นที่ส่วนต่าง ๆ จึงเปรียบสวนสาธารณะเป็นเมือง และคนที่อยู่ในสวนนั้นเป็นคนในสังคม ที่มีอิสระในการทำกิจกรรมต่าง ๆ

หากพูดถึงประชาธิปไตย สิ่งที่เป็นไอคอนและทุกคนต้องนึกถึงคือ อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย ในผลงานการออกแบบครั้งนี้ Banana Blah Blah ได้ออกแบบเป็นน้ำพุอนุสาวรีย์ประชาธิปไตยตั้งอยู่ใจกลางสวนสาธารณะ เพื่อบ่งบอกว่าพื้นที่แห่งนี้มีความเป็นประชาธิปไตย มีน้ำพุพุ่งออกมา แสดงถึงความสดชื่นและความงอกงามของประชาธิปไตย

กิจกรรมต่าง ๆ ของผู้คนในสวนสาธารณะที่เธอวาดขึ้นล้วนต้องการสื่อให้เห็นถึงการมีสิทธิและเสรีภาพของคนในสังคม เช่น ผู้ชายนอนอ่านหนังสือเรื่องปีศาจ ของเสนีย์ เสาวพงศ์ ที่ยุคสมัยหนึ่งถูกกวาดล้างห้ามไม่ให้ประชาชนอ่าน แต่ในเมืองที่เป็นประชาธิปไตย ทุกคนมีสิทธิ์ที่จะอ่านหนังสืออะไรก็ได้ โดยที่รัฐไม่ควรปิดกั้นความรู้ของประชาชน

เป็ดยางสีเหลือง อีกหนึ่งสัญลักษณ์การเคลื่อนไหวทางการเมืองเมื่อปีที่แล้ว ก็ถูกนำมาเป็นส่วนหนึ่งของสวนสาธารณะแห่งนี้ เธอให้เหตุผลว่ามันเป็นสัญลักษณ์ที่ดูน่ารัก เข้ากับสถานที่ ทั้งยังสื่อถึงการต่อสู้ของพลังเยาวชน พลังคนรุ่นใหม่ และเพื่อให้ทุกคนระลึกถึงการต่อสู้ครั้งที่แล้วได้

รูปผู้ชายอ่านหนังสือ Everyone should be a feminist อยู่ใต้ต้นไม้ เธอต้องการสื่อถึงเรื่องการเหยียดเพศ เราทุกคนต้องเท่าเทียมกัน ไม่ว่าจะเป็นเพศหญิงหรือเพศชายต่างต้องเคารพกัน และผู้ชายก็สามารถเป็นเฟมินิสต์ได้

รูปเด็ก ๆ กำลังต่อเลโก้คำว่า Democracy ซึ่งเธอต้องการที่จะสื่อว่า เด็กควรได้เรียนรู้เรื่องประชาธิปไตย เรียนรู้เรื่องสิทธิเสรีภาพ รู้จักการเคารพคนอื่นตั้งแต่เด็ก ๆ ซึ่งจะทำให้สังคมดีขึ้น

ส่วนแคแร็กเตอร์ที่เจ้าตัวบอกว่าชอบที่สุด คือ พระที่เป็นดีเจ.กำลังเทศนาให้คนฟัง ซึ่งเธอคิดว่า “เป็นภาพที่ไม่น่าจะเกิดขึ้นในประเทศไทย เป็นพระสมัยใหม่ที่สื่อสารความคิดใหม่ ๆ อาจไม่จำเป็นต้องเทศนาผ่านบทสวดที่ดูยืดยาวและน่าเบื่อ อาจจะผสมผสานกับดนตรี หรืออะไรก็ได้ที่ทำให้เกิดสิ่งใหม่ขึ้น คนฟังก็อาจจะรู้สึกสนุกไปกับคำสอนด้วยก็ได้ วัยรุ่นอาจจะชอบศาสนามากขึ้นก็ได้”

เมื่อถามว่าการเมืองมีอิทธิพลมากน้อยแค่ไหนในการออกแบบงาน เธอบอกว่า ศิลปะหรือการออกแบบมันไม่ควรมีอะไรที่มาจำกัดสิ่งที่ศิลปินจะสื่อสาร แต่การเมืองจะมีผลก็ต่อเมื่อมีคนมาจำกัดการสื่อสารของศิลปิน จำกัดเสรีภาพ และสภาพสังคมในประเทศนั้น ๆ ที่ศิลปินสามารถแสดงออกได้มากน้อยแค่ไหน

ผลงานการวาดภาพประกอบสำหรับบูทสำนักพิมพ์มติชนในครั้งนี้ Banana Blah Blah ต้องการที่จะใส่ประเด็นต่าง ๆ ในสังคม ที่ทุกคนสามารถเชื่อมโยงกับสิ่งนั้นได้ และสิ่งที่เธอสื่อสารออกไปก็น่าจะมีพลังไม่เรื่องใดก็เรื่องหนึ่ง เพื่อให้ทุกคนมีส่วนร่วมกับประชาธิปไตย มีส่วนร่วมในสังคม เพราะทุกสิ่งที่เกิดขึ้นในประเทศเป็นเรื่องของพวกเราทุกคน


สามารถไปเลือกซื้อหนังสือน่าอ่านจากมติชน และพบกับผลงานของกล้วย-นฤมล หรือ Banana Blah Blah ที่จะพาคุณตีความสังคมไทยผ่านภาพวาด หนังสือ และการอ่าน ที่บูทมติชน L19 งานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ ครั้งที่ 49 ณ ไบเทค บางนา วันที่ 15-23 พฤษภาคม 2564 แต่ถ้าอยากจะอ่านเต็มที่แล้ว ไม่อยากรออีกเกือบหนึ่งเดือน ก็สามารถซื้อหาหนังสือทางออนไลน์ www.matichonbook.com กันก่อนได้เลย เพราะมีการจัดงานสัปดาห์หนังสือในรูปแบบออนไลน์กันก่อนจะไปออนกราวนด์ตั้งแต่วันที่ 17 เมษายน-5 พฤษภาคม 2564