ชุดแข่ง เทนนิสหญิง อลเวง สะท้อนสองมาตรฐานโลกกีฬา?

เรื่อง : อาฮุย แผ่นดินใหญ่

ในยุคที่การเรียกร้องสิทธิความเท่าเทียมทางเพศเป็นกระแสไปทั่วโลกในรอบปี ประเด็นการเหยียดเพศ ปัญหาความไม่เท่าเทียมทางเพศในกีฬาหลายประเภทแสดงสัญญาณเชิงบวกมาให้ชื่นใจกันบ้าง แต่ดูเหมือนว่าสิ่งที่เกิดขึ้นกับวงการเทนนิสจะทำให้เกิดคำถามอีกครั้ง ว่าคนกีฬามีมุมมองสิทธิที่เท่าเทียมกันทางเพศอย่างไรบ้าง

จุดเริ่มต้นประเด็นที่น่าสนใจของปรากฏการณ์นี้เกิดขึ้นตั้งแต่เดือนพฤษภาคมที่ เซเรน่า วิลเลียมส์ นักเทนนิสหญิงซึ่งเพิ่งให้กำเนิดลูกสาวคนแรกของเธอเมื่อเดือนกันยายน ปี 2017 กลับมาลงแข่งเป็นครั้งแรกในศึกเฟรนช์ โอเพ่น แกรนด์สแลมในแดนน้ำหอมเมื่อเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา และทำให้แฟนเทนนิสต้องตะลึงกับชุดแข่งของเธอ

แชมป์แกรนด์สแลมรายการคอร์ตดินลงแข่งในชุดรัดรูปสีดำของแบรนด์ไนกี้ มีแถบสีชมพูรัดที่กลางเอวซึ่งว่ากันว่าเป็นเหมือนสัญลักษณ์สื่อถึงรายการแรกหลังตั้งครรภ์ สื่อหลายแห่งเชื่อว่าชุดนี้ได้รับแรงบันดาลใจจากภาพยนตร์ซูเปอร์ฮีโร่ที่ทำรายได้ถล่มทลายในปีเดียวกันอย่าง “แบล็ค แพนเธอร์” แต่นอกเหนือความเก๋ในแง่แฟชั่น ชุดสีดำแนบเนื้อยังมีประโยชน์ในด้านการใช้งานด้วย

รายงานข่าวเผยว่า ชุดนี้ออกแบบมาส่วนหนึ่งเพื่อช่วยป้องกันเลือดจับตัวเป็นลิ่มหลังแพทย์พบว่า เธอมีอาการเลือดออกในเนื้อเยื่อหลังจากคลอดลูก ไม่ว่าชุดนี้จะมีประสิทธิภาพตามที่ว่ากันหรือไม่ แต่เซเรน่าให้สัมภาษณ์ว่าเธอสวมชุดนี้แล้วรู้สึกเหมือน “เจ้าหญิงนักรบ” เลยทีเดียว

แฟชั่นครั้งนี้ไม่เพียงช่วยให้เธอถูกพูดถึงมากขึ้น ชุดของเธอยังกลายเป็นหัวข้อสนทนาเปิดประเด็นอีกยาว แต่ชุดนี้ไม่ใช่ชุดรัดรูปชุดแรกของเซเรน่า เธอเคยใส่ชุดลักษณะคล้ายกับชุดแนบเนื้อสีดำล้ำสมัยมาก่อนแล้วในรายการยูเอส โอเพ่น เมื่อปี 2002 ครั้งนั้นเป็นของแบรนด์พูม่าจากเยอรมนี แต่สำหรับครั้งนี้ เซเรน่ามีปัญหากับชุดตามหลังมาด้วย

เบอร์นาร์ด จูดีเซลลี ประธานการแข่งรายการเฟรนช์ โอเพ่น ให้สัมภาษณ์กับนิตยสารเทนนิสแสดงความคิดเห็นว่าชุดนี้

เกินเลยไปจากความเหมาะสม เขารับไม่ได้กับชุดลักษณะเดียวกับของเซเรน่า และเรียกร้องให้นักกีฬาเคารพการแข่งและสถานที่ เซเรน่าเชื่อว่า ฝ่ายจัดแข่งสามารถวางระเบียบอย่างไรก็ได้ แต่ถ้าพวกเขารับรู้ประโยชน์เรื่องสุขภาพนอกเหนือจากเรื่องแฟชั่นแล้วน่าจะเข้าใจเจตนาของเธอ

สำหรับนักเทนนิสอาชีพอย่างเซเรน่า ย่อมเข้าใจระเบียบปฏิบัติสำหรับนักเทนนิสโดยเฉพาะในรายการเก่าแก่ทั้งเฟรนช์ โอเพ่น หรือวิมเบิลดัน ที่มีระเบียบกำหนดเครื่องแต่งกายชัดเจน อย่างในวิมเบิลดัน นักเทนนิสที่แข่งต้องสวมชุดขาวเท่านั้น สีครีมก็ไม่ได้ โรเจอร์ เฟเดอเรอร์ เคยสวมรองเท้าแข่งซึ่งส่วนพื้นเป็นสีส้มยังถูกขอให้เปลี่ยนด้วยซ้ำ

แต่ประเด็นที่น่าสนใจคือ เฟรนช์ โอเพ่นไม่ได้มีกำหนดเคร่งครัดแบบเจาะจงเหมือนกับวิมเบิลดัน ความคิดเห็นเรื่องความเหมาะสมเหมือนใช้ทัศนคติส่วนบุคคลเป็นเรื่องตัดสินมากกว่า และตอนนี้คนในวงการก็มีฝั่งที่โต้แนวคิดตรวจตราร่างกายของผู้แข่งขัน (หญิง) มากขึ้น

เรื่องราวเหมือนจะเงียบหายไป จนกระทั่งเซเรน่าเป็นคนขยี้กระแสแฟชั่นชุดแข่งอีกครั้งในแมตช์แรกของยูเอส โอเพ่น โดยเธอลงแข่งในชุดกระโปรงบานสไตล์

นักบัลเลต์ที่ออกแบบโดย เวอร์กิล แอบโลห์ นักออกแบบรุ่นใหม่ของหลุยส์ วิตตอง กับชุดของไนกี้ โดยเธอเล่าว่า ต้องหาวิธีอื่นเพื่อป้องกันอาการเลือดเป็นลิ่ม แต่สำหรับเรื่องแฟชั่นแล้ว ไม่มีใครอยากเป็นผู้เดินซ้ำรอยเดิม

ข้อถกเถียงเรื่องนี้ยังตามต่อด้วยกรณีของ อลิซ คอร์เนต์ นักเทนนิสสาวฝรั่งเศสซึ่งถูกผู้ตัดสินบนเก้าอี้ในสนามเตือนเธอเรื่องละเมิดระเบียบการแข่งในรายการยูเอส โอเพ่น หลังจากที่เธอถอดเสื้อในสนามเมื่อพบว่าเธอสวมเสื้อกลับด้านหลังจากพักเบรก การถอดเสื้อของเธอทำให้ผู้ชมเห็นสปอร์ตบราเลยทีเดียว

ระเบียบของรายการแกรนด์สแลมแนะนำให้ผู้เล่นหญิงควรเปลี่ยนเครื่องแต่งกายระหว่างเซตในห้องน้ำที่ใกล้ที่สุด แต่ระเบียบไม่ได้ระบุถึงนักเทนนิสชาย ภาพ โนวัก ยอโควิช เปลือย

ท่อนบนนั่งพักกลางคอร์ต ราฟาเอล นาดาล และ เฟดเอ็กซ์ ก็เคยเปลี่ยนเสื้อกลางคอร์ตได้เช่นกัน เรื่องนี้กลายเป็นกระแสดราม่าในสื่อสังคมออนไลน์อีกประเด็น ยิ่งทำให้ผู้ใหญ่และฝ่ายจัดแข่งรายการแกรนด์สแลมยิ่งโดนวิจารณ์เรื่องมาตรฐานการควบคุมผู้เล่นโดยจำแนกจากเพศนักกีฬา ฝ่ายจัดแข่งรีบออกแถลงการณ์ยืนยันว่าผู้เล่นทุกคนสามารถเปลี่ยนเสื้อได้เมื่ออยู่ในสนาม สำหรับผู้เล่นหญิง พวกเธอสามารถเลือกเข้าไปเปลี่ยนชุดในพื้นที่มิดชิดมากกว่านี้โดยไม่ถือเป็นการขอพักเพื่อเข้าห้องน้ำ การแก้ลำเร่งด่วนดับไฟระอุของแวดวงลูกสักหลาดได้ระดับหนึ่ง


ประเด็นที่น่าคิดคือ ถ้าไม่เกิดกระแสวิจารณ์แนวทางของเจ้าหน้าที่ควบคุมการแข่ง หรือมุมมองความคิดจากผู้ใหญ่ในวงการ ประเด็นนี้อาจไม่ถูกพูดถึงจนนำมาสู่แถลงการณ์ชี้แจงความชัดเจนในตัวระเบียบเรื่อง “พฤติกรรมที่เหมาะสมสำหรับนักกีฬา” ซึ่งดูเหมือนว่า มาตรฐานควบคุมดูแลผู้เล่นต่างเพศในรากลึกที่หยั่งลึกลงไปในแวดวงกีฬาบางชนิดก็ยังออกมาแตกต่างกัน