สหรัฐเริ่มกฎจำกัดการลงทุนในจีนต้นปี 2025 สกัดความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี

สหรัฐเคาะกฎจำกัดการลงทุนด้านปัญญาประดิษฐ์และเทคโนโลยีของบริษัทสหรัฐในจีน เริ่มใช้ 2 มกราคม 2025 ป้องกันการถ่ายทอดองค์ความรู้ของสหรัฐไปยังจีน เพื่อไม่ให้จีนพัฒนาความก้าวหน้าด้านการทหาร และกันจีนพัฒนาสินค้าเทคโนโลยีครอบงำตลาดโลก 

วันที่ 29 ตุลาคม 2024 รอยเตอร์ (Reuters) รายงานว่า รัฐบาลโจ ไบเดน สรุปกฎเกณฑ์จำกัดการลงทุนของบริษัทสหรัฐในประเทศจีน ในด้านปัญญาประดิษฐ์และเทคโนโลยีอื่น ๆ ที่อาจเป็นภัยต่อความมั่นคงของสหรัฐ

กฎซึ่งถูกเสนอโดยกระทรวงการคลังสหรัฐเมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา ได้รับคำสั่งผู้บริหารที่ลงนามโดยประธานาธิบดีโจ ไบเดนในเดือนสิงหาคม 2023 ครอบคลุม 3 ภาคส่วนหลักได้แก่ เซมิคอนดักเตอร์ ไมโครอิเล็กทรอนิกส์ เทคโนโลยีสารสนเทศควอนตัม และระบบปัญญาประดิษฐ์บางรายการ

กฎใหม่จะมีผลบังคับใช้ในวันที่ 2 มกราคม 2025 และจะถูกกำกับดูแลโดยสำนักงานกำกับดูแลธุรกรรมทั่วโลก (Office of Global Transactions) ที่ตั้งขึ้นใหม่โดยกระทรวงการคลัง

กระทรวงการคลังกล่าวว่า ชุดเทคโนโลยีบางอย่างเป็นแก่นสำคัญในการพัฒนากองทัพ ความมั่นคงทางไซเบอร์ การสอดแนม และข้อมูลข่าวกรองรุ่นใหม่ ๆ 

พอล โรเซน (Paul Rosen) เจ้าหน้าที่อาวุโสจากกระทรวงการคลังกล่าวว่า กฎใหม่นี้จะครอบคลุมเทคโนโลยี เช่น ระบบถอดรหัสทางคอมพิวเตอร์ที่ล้ำหน้า หรือเครื่องบินรบรุ่นต่อไป การลงทุนของสหรัฐซึ่งรวมถึงผลประโยชน์ที่จับต้องไม่ได้ เช่น ความช่วยเหลือด้านการบริหารจัดการ และการเข้าถึงการลงทุนและเครือข่ายของผู้ที่มีความสามารถที่มักมาพร้อมกระแสทุนดังกล่าว ต้องไม่ถูกใช้ในการช่วยเหลือประเทศที่ถูกกังวลเกี่ยวกับการพัฒนากองทัพ หน่วยข่าวกรอง และความสามารถทางไซเบอร์

ทั้งนี้ กฎดังกล่าวของรัฐบาลสหรัฐเป็นส่วนหนึ่งของการผลักดันเพื่อไม่ให้มีการนำองค์ความรู้จากสหรัฐไปช่วยจีนพัฒนาเทคโนโลยีให้ล้ำหน้าและครอบงำตลาดโลก 

จีนา ไรมอนโด (Gina Raimondo) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ของสหรัฐเคยกล่าวไว้ก่อนหน้าในปีนี้ว่า กฎดังกล่าวสำคัญต่อการป้องกันไม่ให้จีนพัฒนาเทคโนโลยีที่เกี่ยวกับกองทัพ

กฎใหม่นี้ยอมให้มีการลงทุนในบริษัทที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ของจีน ยกเว้นหลักทรัพย์บางรายการที่เคยถูกห้ามไว้โดยคำสั่งผู้บริหารก่อนหน้านี้

คณะกรรมาธิการกลั่นกรองว่าด้วยจีน (The House Select Committee on China) วิจารณ์กลุ่มผู้จัดทำดัชนีชั้นนำ (Index Provider) รายใหญ่ของสหรัฐ เกี่ยวกับการดึงเงินหลายพันล้านดอลลาร์จากนักลงทุนสหรัฐ มายังหุ้นบริษัทจีนที่สหรัฐเชื่อว่าอำนวยความสะดวกให้กับการพัฒนากองทัพจีน