IEA คาดปี 2025 น้ำมันล้นตลาดวันละกว่า 1 ล้านบาร์เรล

จับตาราคาน้ำมันลดลง องค์กรพลังงานระหว่างประเทศ (IEA) คาดการณ์ว่า ในปี 2025 น้ำมันในตลาดโลกจะล้นเกินความต้องการใช้กว่า 1 ล้านบาร์เรลต่อวัน แม้กลุ่มโอเปกพลัสยังลดการผลิต เหตุผู้ผลิตหลายประเทศ เช่น สหรัฐ บราซิล แคนาดา เพิ่มการผลิตมากกว่าความต้องการใช้ 

บลูมเบิร์ก (Bloomberg) รายงานว่า องค์กรพลังงานระหว่างประเทศ (International Energy Agency : IEA) คาดการณ์ว่า ในปี 2025 ตลาดน้ำมันโลกจะเผชิญกับอุปทานส่วนเกินมากกว่า 1 ล้านบาร์เรลต่อวัน กล่าวคือ จะมีน้ำมันในตลาดมากเกินความต้องการใช้วันละกว่า 1 ล้านบาร์เรล เนื่องจากอุปสงค์หรือความต้องการใช้ในจีนยังคงลดลงอย่างต่อเนื่อง ซึ่งปัจจัยนี้ส่งผลให้ราคาน้ำมันไม่สูงขึ้น แม้มีผลกระทบจากความวุ่นวายในตะวันออกกลางและที่อื่น ๆ ที่ปกติแล้วจะทำให้ราคาน้ำมันสูงขึ้น

IEA ระบุในรายงานที่เผยแพร่ในวันที่ 14 พฤศจิกายนว่า ปริมาณการใช้น้ำมันในประเทศจีน ซึ่งเป็นผู้ใช้น้ำมันรายใหญ่ของโลก หดตัวติดต่อกัน 6 เดือน ตั้งแต่เดือนเมษายนถึงเดือนกันยายน 2024 และภาพรวมทั้งปีจะเพิ่มขึ้นเพียง 10% จากปี 2023

รายงานของ IEA ระบุว่า ขณะที่อัตราการเติบโตของความต้องการใช้ชะลอตัวลง แต่อุปทานจากผู้ผลิตหลายประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา บราซิล แคนาดา และกายอานา คาดว่าจะเพิ่มขึ้น 1.5 ล้านบาร์เรลต่อวัน ทั้งในปีนี้และปีถัดไป

สองปัจจัยดังกล่าวจะส่งผลให้อุปทานน้ำมันโลกจะเกินความต้องการใช้มากกว่า 1 ล้านบาร์เรลต่อวันในปี 2025 ในกรณีที่กลุ่มประเทศผู้ส่งออกน้ำมันและพันธมิตร หรือโอเปกพลัส (OPEC+) ซึ่งมีนัดประชุมทบทวนนโยบายการผลิตในวันที่ 1 ธันวาคมนี้ ตัดสินใจคงแผนลดการผลิตน้ำมันเอาไว้-ไม่ฟื้นกำลังการผลิตกลับมาตามปกติ แต่หากกลุ่มโอเปคพลัสตัดสินใจยกเลิกแผนลดการผลิตน้ำมันปริมาณซัพพลายที่ล้นเกินจะมากกว่าตัวเลขที่คาดการณ์ไว้

ทั้งนี้ ท่ามกลางดีมานด์ในประเทศจีนที่อ่อนแอยิ่งขึ้น ราคาน้ำมันดิบโลกได้ลดลงแล้ว 115 นับตั้งแต่ต้นเดือนตุลาคมถึงปัจจุบัน (14 พฤศจิกายน) แม้ว่าในตะวันออกกลางจะมีการสู้รบอย่างต่อเนื่องระหว่างอิสราเอลกับกลุ่มตัวแทนของอิหร่านในประเทศต่าง ๆ และกับอิหร่านเอง แต่ผู้ค้าน้ำมันก็ได้พุ่งความสนใจไปที่ประมาณการผลิตน้ำมันที่เพิ่มขึ้นในสหรัฐ ซึ่ง IEA วิเคราะห์ว่า การลดลงของราคาน้ำมันส่อเค้าลางว่าตลาดน้ำมันจะมีอุปทานเพียงพอในปี 2025

IEA คาดว่าปริมาณการใช้น้ำมันทั่วโลกในปี 2024 จะเพิ่มขึ้น 920,000 บาร์เรลต่อวัน (ซึ่งน้อยกว่าครึ่งของการเพิ่มขึ้นในปี 2023) สู่ระดับเฉลี่ย 102.8 ล้านบาร์เรลต่อวัน ส่วนในปี 2025 คาดว่าความต้องการใช้จะเพิ่มขึ้น 990,000 บาร์เรลต่อวัน

รายงานของ IEA บอกอีกว่า อัตราการเติบโตของการใช้น้ำมันที่ต่ำกว่า 1 ล้านบาร์เรลต่อวันในทั้งสองปี สะท้อนถึงภาวะเศรษฐกิจโลกที่ต่ำกว่ามาตรฐาน และขณะนี้อุปสงค์ที่ถูกกักขัง (pent-up demand) ในช่วงการระบาดของโควิด-19 ได้ถูกปลดปล่อยออกมาหมดแล้ว อีกทั้ง การเปลี่ยนไปใช้เทคโนโลยีพลังงานสะอาดอย่างรวดเร็วก็เข้ามามีบทบาทแทนที่น้ำมันมากขึ้นด้วยทั้งในการขนส่งและการผลิตไฟฟ้า ซึ่งหมายความว่าจะไม่เห็นปรากฏการณ์ดีมานด์น้ำมันพุ่งแรงแล้ว

นอกจากนั้น เมื่อต้นปีที่ผ่านมา IEA คาดการณ์ไว้ว่า ความต้องการใช้น้ำมันของโลกจะหยุดเพิ่มขึ้นในทศวรรษนี้ ท่ามกลางการเปลี่ยนผ่านจากการใช้เชื้อเพลิงฟอสซิลไปสู่การใช้ยานพาหนะไฟฟ้าและพลังงานหมุนเวียน

ด้านสำนักเลขาธิการโอเปกเองก็ยอมรับถึงการชะลอตัวของอุปสงค์ โดยได้ลดการคาดการณ์การใช้น้ำมันของปีนี้ลง 18% ในระหว่างการปรับลดคาดการณ์ลง 4 เดือนติดต่อกัน อย่างไรก็ตาม ตัวเลขคาดการณ์ของโอเปคที่คาดว่าความต้องการใช้น้ำมันจะเพิ่มขึ้นวันละ 1.8 ล้านบาร์เรลต่อวัน ก็ยังมากเป็นสองเท่าของตัวเลขคาดการณ์ของ IEA และสูงกว่าตัวเลขคาดการณ์ของผู้สังเกตการณ์ตลาดน้ำมันรายอื่น ๆ