
อุตสาหกรรมเครื่องมือเครื่องจักร ซึ่งก่อตั้งมาอย่างยาวนานของญี่ปุ่นกำลังมาถึงจุดเปลี่ยน เนื่องจากการที่อุตสาหกรรมยานยนต์หันมาให้ความสำคัญกับรถยนต์ไฟฟ้าได้เปลี่ยนความต้องการของลูกค้าชุดใหญ่
บริษัทในอุตสาหกรรมเครื่องมือเครื่องจักรอย่าง ยามาซากิ มาซัก (Yamazaki Mazak) และบราเดอร์ (Brother) ปรับอุปกรณ์ให้เหมาะกับยุคการผลิตแบบจิกะแคสติ้ง ตอบสนองดีมานด์ส่วนใหญ่ที่มาจากลูกค้าจีน
รายงานจากนิกเคอิ เอเชีย (Nikkei Asia) ระบุว่า ในงาน Japan International Machine Tool Fair (JIMTOF 2024) ซึ่งจัดขึ้นที่กรุงโตเกียวเมื่อเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา บริษัท ยามาซากิ มาซัก (Yamazaki Mazak) ได้รับความสนใจจากผู้ร่วมงาน ด้วยการจัดแสดงงานแพลตฟอร์มอีวีที่มียางรถยนต์และพวงมาลัย
และผลงานจัดแสดงใกล้ ๆ กันคือ ศูนย์เครื่องจักรกลแนวนอนแห่งใหม่ที่ออกแบบมาเพื่อรับมือกับชิ้นส่วนที่สร้างผ่านจิกะแคสติ้ง (gigacasting) ซึ่งจิกะแคสติ้งนี้เป็นเทคโนโลยีหล่อโครงสร้างตัวถังของอีวี ซึ่งเป็นกระบวนการที่ได้รับความนิยมเพิ่มมากขึ้น ถูกใช้โดยเทสลาและบริษัทอื่น ๆ กระบวนการนี้ช่วยลดน้ำหนักและยังทำให้การประกอบง่ายขึ้นอีกด้วย
ในตลาดศูนย์เครื่องจักรขนาดใหญ่เพียงไม่กี่ศูนย์ที่ทำงานได้ดีสำหรับจุดประสงค์นี้ ยกตัวอย่างเช่น เครื่องมือดังกล่าวซึ่ง ขณะนี้ใช้กับชิ้นส่วนเครื่องบินมีความสามารถในการตัดที่แข็งแกร่ง ซึ่งจะตัดชิ้นส่วนอะลูมิเนียมที่เกินความจำเป็นในรถยนต์ไฟฟ้า
คาซูยา โฮริเบ เจ้าหน้าที่ฝ่ายการจัดการบริษัท ยามาซากิ มาซัก (Yamazaki Mazak) กล่าวว่า ดีมานด์ส่วนใหญ่มาจากผู้ผลิตรถยนต์และชิ้นส่วนชาวจีน
ผู้ผลิตเครื่องมือเครื่องจักรกลกำลังโฟกัสที่อีวี เนื่องจากการผลิตยานยนต์กำลังอยู่ในช่วงเปลี่ยนผ่านครั้งประวัติศาสตร์
อีวีมีชิ้นส่วนที่น้อยกว่ารถยนต์สันดาป ซึ่งสามารถกำจัดกระบวนการกลึงบางอย่างออกไป ในขณะเดียวกันก็ต้องการชิ้นส่วนอื่น ๆ เช่น การเจาะรูในชิ้นส่วนอะลูมิเนียม และการประมวลผลส่วนประกอบที่เกี่ยวข้องกับแบตเตอรี่ ซึ่งทำให้ซัพพลายเออร์เครื่องมือเครื่องจักรต้องปรับสินค้าให้เหมาะสมขึ้นด้วย
ตามข้อมูลของสมาคมผู้ผลิตเครื่องมือกลแห่งญี่ปุ่น (the Japan Machine Tool Builders’ Association) ระบุว่าอุตสาหกรรมเครื่องมือเครื่องจักรของญี่ปุ่นถือเป็นผู้บุกเบิกเทคโนโลยีจิกะแคสติ้งที่พัฒนาในสหรัฐอเมริกาในช่วงทศวรรษปี 1950 โดยญี่ปุ่นเป็นซัพพลายเออร์เครื่องมือเครื่องจักรรายใหญ่ที่สุดของโลกในช่วงทศวรรษปี 1980 และยังคงได้รับคำสั่งซื้อในแต่ละปีมูลค่าราว 1.5 ล้านล้านเยน (ราว 330,000 ล้านบาท) แต่ในปี 2009 ญี่ปุ่นถูกจีนแซงหน้า และขณะนี้ญี่ปุ่นกำลังแข่งขันกับเยอรมนีเพื่อชิงอันดับที่สอง
แม้กระทั่งท่ามกลางการเปลี่ยนผ่านอีวี ผู้ผลิตเครื่องมือเครื่องจักรกลญี่ปุ่น ซึ่งได้รับการยกย่องในด้านความสามารถทางเทคนิค ตลอดจนบริการหลังการขายที่ครอบคลุมอาจมีโอกาสได้เฉิดฉาย
ยามาซากิ มาซัก คาดว่าในที่สุดรถยนต์ไฟฟ้าจะมีส่วนแบ่งในตลาดรถยนต์จำนวนมาก แม้ว่ารถยนต์ไฟฟ้าเต็มรูปแบบยังคงเผชิญความกังวลเกี่ยวกับเรื่องระยะทางและเวลาในการชาร์จ แต่บริษัทเห็นว่าความต้องการรถยนต์แบบปลั๊กอิน-ไฮบริด (PHEV) เพิ่มขึ้น
“หากผู้ผลิตรถยนต์ไฟฟ้าเริ่มลงทุนในรถยนต์ปลั๊กอิน-ไฮบริด จิกะแคสติ้งก็อาจถูกนำมาใช้กับรถยนต์เหล่านี้เช่นกัน” ตัวแทนของบริษัทยามาซากิ มาซัก กล่าว
บราเดอร์ อินดัสทรีส์ (Brother Industries) ผู้ผลิตเครื่องพิมพ์ที่พัฒนาเครื่องมือเครื่องจักรขนาดเล็กได้ขยายผลิตภัณฑ์เพื่อรองรับการกลึงชิ้นส่วนที่เกี่ยวข้องกับอีวี ซึ่งกำลังมีขนาดใหญ่ขึ้นจากการรวมชิ้นส่วน
“การเพิ่มขึ้นของรถยนต์ไฟฟ้าส่งผลให้การกลึงวัสดุที่ตัดง่าย อาทิ อะลูมิเนียม เพิ่มมากขึ้น ซึ่งถือเป็นแรงส่งให้กับตลาดเครื่องจักรขนาดเล็ก” มาโคโตะ โฮชิ ผู้บริหารระดับสูงบริษัทบราเดอร์ อินดัสทรีส์กล่าว
นอกจากนี้ บริษัทโคมัตสุ เอ็นทีซี (Komatsu NTC) ได้จัดแสดงศูนย์กลึงแนวตั้งแบบจิกะแคสต์โดยเฉพาะเป็นครั้งแรก ขณะที่บริษัทฟานัค (Fanuc) ได้จัดแสดงหุ่นยนต์ที่ใช้สำหรับถอดชิ้นส่วนแบบจิกะแคสต์ได้
“ขณะนี้คำสั่งซื้อจากจีนเพิ่มขึ้น เนื่องจากบริษัทที่ลงทุนอย่างแข็งขันกำลังเลือกผลิตภัณฑ์ญี่ปุ่นคุณภาพสูง” โยชิฮารุ อินาบะ ประธานสมาคมผู้ผลิตเครื่องมือเครื่องจักรของญี่ปุ่นและประธานบริษัทฟานัคกล่าว
อุปสรรคที่อาจเกิดขึ้นได้คือ รัฐบาลสหรัฐชุดใหม่ภายใต้ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ซึ่งคาดว่าจะยกเลิกการอุดหนุนรถยนต์ไฟฟ้าและเปลี่ยนแนวทางนโยบายด้านสิ่งแวดล้อม
แม้จะมีภาษีศุลกากรของทรัมป์และความเสี่ยงทางภูมิรัฐศาสตร์อื่น ๆ ที่อาจเกิดขึ้น แต่คาซูฟูมิ อิเคดะ ประธานบริษัทบราเดอร์กล่าวว่าบริษัทจะพัฒนาผลิตภัณฑ์ต่อไป โดยไม่ถูกอิทธิพลจากเทรนด์การเมืองในระยะสั้นมาทำให้ไขว้เขว