
นิวซีแลนด์เหนื่อยต่อกับงบประมาณที่ขาดดุลอย่างหนักกับภาวะเศรษฐกิจที่อยู่ในช่วงขาลงยาวนาน และคาดว่างบประมาณจะขาดดุลนานขึ้นกว่าเดิม และกลับมาเกินดุลอีกครั้งภายในมิถุนายน 2029
บลูมเบิร์ก (ฺBloomberg) รายงานว่ารัฐบาลนิวซีแลนด์กำลังเผชิญกับภาวะขาดดุลการคลังอย่างหนัก และคาดการณ์ว่าจะขาดดุลนานขึ้นกว่าเดิม จากผลิตภาพที่ตกต่ำและภาวะขาลงทางเศรษฐกิจที่ยืดเยื้อ ซึ่งส่งผลให้รายได้ภาษีน้อยลง
จากรายงานอัพเดตภาวะทางเศรษฐกิจและการคลังทุกครึ่งปีที่เผยแพร่ในวันที่ 17 ธันวาคม 2024 กระทรวงการคลังนิวซีแลนด์ คาดการณ์ว่าดุลการดำเนินงานก่อนกำไรขาดทุน (OBEGAL) จะยังคงขาดดุลต่อไปอย่างน้อยจนถึงมิถุนายน 2029 จากที่เคยคาดการณ์ว่าจะกลับมาเกินดุลในช่วงปี 2028
นิโคลา วิลลิส (Nicola Willis) รัฐมนตรีคลังนิวซีแลนด์ เสนอมาตรการให้แยกงบฯรายรับและรายจ่ายของรัฐวิสาหกิจประกันภัย เอซีซี (ACC) เป็นทางเลือกในการบริหารงบประมาณที่เรียกว่า “OBEGALx” ซึ่งมาตรการนี้จะทำให้งบประมาณกลับมาเกินดุลในปี 2029
ไม่ว่าจะมาตรการใดก็ตาม งบประมาณของนิวซีแลนด์ก็อ่อนแอกว่าที่คาดการณ์ไว้เมื่อกลางปี ด้วยรายรับภาษีที่ต่ำกว่าคาดการณ์ อันเป็นผลจากการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจที่ใช้เวลานานขึ้น ซึ่งคาดว่าการเติบโตรายปีของงบฯการคลังสิ้นสุดในเดือนมิถุนายน 2025 จะอยู่ที่ 0.5% ต่ำกว่าคาดการณ์ครั้งก่อนเกือบ 1 ใน 3
ไมลส์ เวิร์กแมน (Miles Workman) นักวิจัยเศรษฐกิจอาวุโสที่เอเอ็นแซด (ANZ Bank) กล่าวว่า แนวโน้มการคลังถูกปรับลดมากกว่าที่คาดการณ์ไว้ เนื่องจากกระทรวงการคลังปรับลดแนวโน้มการเติบโตทางเศรษฐกิจลงอย่างมาก
หากคาดการณ์ดังกล่าวถูกต้อง งบประมาณจะขาดดุลการคลังอย่างน้อย 9 ปีติดต่อกัน และสิ้นสุดลงช่วงปี 2028 ซึ่งนับตั้งแต่ขึ้นดำรงตำแหน่งในปลายปี 2023 วิลลิสประกาศแผนประหยัดงบประมาณกว่าหลายพันล้านดอลลาร์ ด้วยการปรับลดรายจ่าย ปลดบุคลากรภาครัฐ และปรับลำดับความสำคัญของโครงการรัฐ
วิลลิสกล่าวว่า การเติบโตที่ถูกปรับลดลงมา เน้นย้ำถึงความสำคัญของการฟื้นฟูวินัยทางการคลังเพื่อขับเคลื่อนการเติบโตทางเศรษฐกิจ ซึ่งสถานะทางการคลังของรัฐบาลนิวซีแลนด์เสื่อมถอยลงตลอด 6 ปีที่ผ่านมา อย่างไรก็ตาม จุดเปลี่ยนสำคัญได้มาถึงแล้ว
กระทรวงการคลังคาดการณ์ว่าเศรษฐกิจจะกลับมาเติบโตอย่างแข็งแรงในปีการคลัง 2025-26 ด้วยการเติบโต 3.3% สะท้อนจากผลกระทบที่รุนแรงของการลดอัตราดอกเบี้ยโดยธนาคารกลาง อย่างไรก็ตาม ผลิตภาพแรงงานที่ต่ำยังคงฉุดการเติบโต และรายรับภาษีคาดว่าจะอยู่ที่ 13,000 ล้านดอลลาร์นิวซีแลนด์ ส่วนรายจ่ายงบประมาณจะเพิ่มขึ้นจากต้นทุนทางการเงินที่เพิ่มขึ้นด้วยจำนวนนักเรียนที่จะเพิ่มขึ้น