
จากการเยือนปานามาของมาร์โก รูบิโอ รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐ ซึ่งเน้นย้ำการลดอิทธิพลจีนออกจากพื้นที่คลองปานามา ได้ผลลัพธ์ออกมาว่า กองทัพเรือสหรัฐจะสามารถผ่านคลองปานามาได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย และปานามาจะลดการพึ่งพาจีน ด้วยการไม่ต่ออายุโครงการ Belt and Road Initiative ของจีนอีกด้วย
มติชน รายงานว่า มาร์โก รูบิโอ ประเดิมทริปแรกในต่างประเทศในฐานะรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐด้วยการเยือนประเทศปานามา เมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พร้อมนำคำเตือนไปยังนายโฮเซ่ ราอูล มูลิโน ประธานาธิบดีปานามา ว่าให้ลดอิทธิพลของจีนในพื้นที่คลองปานามาทันที ตามที่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ เคยพูดหลายครั้งก่อนหน้านี้ ไม่เช่นนั้นปานามาอาจเผชิญกับการตอบโต้จากสหรัฐ
รูบิโอซึ่งเดินทางไปยังประเทศกลางอเมริกาแห่งนี้ได้เยี่ยมชมคลองปานามา และพบปะและพูดคุยกับมูลิโน ซึ่งได้ต่อต้านแรงกดดันจากรัฐบาลใหม่ของสหรัฐ เกี่ยวกับการจัดการคลองที่สำคัญต่อการค้าระหว่างประเทศ โดยมูลิโนให้สัมภาษณกับผู้สื่อข่าวหลังการประชุมว่า รูบิโอไม่ได้ขู่ว่าจะยึดคลองปานามาคืน หรือใช้กำลังแต่อย่างใด
ด้านรูบิโอได้กล่าวในนามทรัมป์ ซึ่งประกาศความตั้งใจที่จะให้สหรัฐจะกลับมาควบคุมคลองปานามาเองว่า ทรัมป์เชื่อว่าการดำรงอยู่ของจีนในพื้นที่คลองปานามาอาจละเมิดสนธิสัญญาที่ทำให้สหรัฐยินยอมมอบคลองดังกล่าวให้แก่ปานามาในปี 1999 เนื่องสนธิสัญญาดังกล่าวเรียกร้องให้มีการดำเนินนโยบายเป็นกลางอย่างถาวรในพื้นที่นี้
กระทรวงต่างประเทศสหรัฐออกแถลงการณ์ระบุว่า รัฐมนตรีรูบิโอชี้แจงอย่างชัดเจนว่า สถานะปัจจุบันนี้เป็นสิ่งที่ยอมรับไม่ได้ และหากไม่มีการเปลี่ยนแปลงทันที สหรัฐจะต้องดำเนินมาตรการที่จำเป็นเพื่อปกป้องสิทธิของตนภายใต้สนธิสัญญา
แถลงการณ์ดังกล่าวเป็นการแสดงออกที่ตรงไปตรงมาอย่างมากในเชิงการทูต แต่ก็สอดคล้องกับแนวทางและน้ำเสียงที่ทรัมป์เคยพูดมาตลอดในด้านนโยบายต่างประเทศ โดยทรัมป์ได้เพิ่มแรงกดดันต่อเพื่อนบ้านและพันธมิตรของสหรัฐ รวมถึงการเรียกคืนคลองและการประกาศขึ้นภาษีนำเข้าสินค้าจากแคนาดาและเม็กซิโก ซึ่งนำไปสู่การเปิดฉากสงครามการค้าที่ได้รับการตอบโต้กลับทันทีจากชาติที่ถือเป็นพันธมิตรใกล้ชิดระหว่างกัน
มูลิโนกล่าวว่า การพูดคุยกับรูบิโอเป็นไปด้วยความเคารพและให้เกียรติซึ่งกันและกัน ทั้งยังเป็นไปในเชิงบวก เขาไม่ได้รู้สึกว่ามีภัยคุกคามที่แท้จริงต่อสนธิสัญญา รวมถึงความถูกต้องตามกฎหมายของมัน
ประธานาธิบดีปานามากล่าวด้วยว่า ปานามาจะไม่ต่ออายุข้อริเริ่มสายแถบและเส้นทาง หรือ Belt and Road Initiative ของจีนเมื่อข้อตกลงหมดอายุลง
ทั้งนี้ ปานามาเข้าร่วมโครงการดังกล่าวนับตั้งแต่ปี 2017 ซึ่งส่งเสริมและให้เงินทุนแก่โครงการโครงสร้างพื้นฐานและการพัฒนา หลังจากที่ปานามาตัดสัมพันธ์ทางการทูตกับไต้หวันและยอมรับรัฐบาลจีน ขณะที่บรรดานักวิจารณ์กล่าวว่า ข้อริเริ่มดังกล่าวได้ทำให้ประเทศสมาชิกที่ยากจนจมอยู่ในกองหนี้สินจำนวนมหาศาลกับจีน
รูบิโอได้เยี่ยมชมคลองปานามาในช่วงพระอาทิตย์ตกดินพร้อมกับริกาวร์เต วาซเกซ ผู้บริหารคลองปานามา ซึ่งย้ำว่าคลองแห่งนี้จะยังคงอยู่ในมือของปานามาและเปิดให้กับทุกประเทศเข้ามาใช้ได้ รูบิโอได้ข้ามประตูน้ำและเยี่ยมชมหอควบคุม
ก่อนหน้านี้ ในกรุงปานามาซิตี เมืองหลวงของปานามา มีผู้คนประมาณ 200 คนออกมาเดินขบวนพร้อมถือธงชาติปานามา และตะโกนว่าขับไล่รูบิโอให้ออกไปจากปานามา ยกย่องอธิปไตยของประเทศ และย้ำความเป็นหนึ่งเดียวของดินแดนปานามาด้วย
ไม่เพียงเท่านั้น จากคำกล่าวของทางการสหรัฐ ปานามายังกล่าวอีกด้วยว่า จะปรับปรุงลำดับความสำคัญใหม่ให้กับการเดินเรือของสหรัฐ โดยมูลิโนรับรองกับรูบิโอว่ากองทัพเรือสหรัฐจะไม่เสียค่าผ่านคลองปานามาอีกด้วย