จีนจบปี 2019 สวย ลุ้น ‘ดีลค้าเฟส 1’ หนุนส่ง 2020

Photo by NICOLAS ASFOURI / AFP

ชีพจรเศรษฐกิจโลก

นงนุช สิงหเดชะ

ปฏิเสธไม่ได้ว่าความหวังใหญ่ของทั้งโลกในปีนี้คือ การที่สหรัฐอเมริกาและจีนสามารถบรรลุข้อตกลงการค้าระยะแรกได้ภายในเดือนมกราคม แม้จะผิดหวังกันมาหลายครั้งในปีที่แล้ว แต่ดูเหมือนครั้งนี้มีความเป็นไปได้สูงที่สองฝ่ายจะลงนามกันอย่างเป็นทางการ หากไม่มีอะไรพลิกล็อกอีก เศรษฐกิจโลกจะถอนหายใจโล่งได้ในระดับหนึ่ง

นับตั้งแต่สหรัฐเปิดสงครามการค้าด้วยการขึ้นภาษีสินค้าจากจีน ตลอด 1 ปีเศษที่ผ่านมา ต้องยอมรับว่าเศรษฐกิจจีนเป็นฝ่ายได้รับผลกระทบเร็วและมากกว่าอเมริกา เห็นได้จากการชะลอตัวของเศรษฐกิจเป็นระยะ ในขณะที่อเมริกาสามารถรักษาอัตราการเติบโตได้ดีกว่า เพราะได้เปรียบในแง่พื้นฐานเศรษฐกิจที่แข็งแกร่งกว่า แต่ในระยะยาวแล้วอเมริกาก็หนีไม่พ้นจะได้รับพิษจากสงครามครั้งนี้เช่นกัน

อย่างไรก็ตาม ในซีกของจีนนั้นดูเหมือนจะปรับตัวได้ค่อนข้างดีและเริ่มส่งสัญญาณของความมีเสถียรภาพ

เห็นได้จากรายงานของบลูมเบิร์กที่ระบุว่า เศรษฐกิจกิจจีนปิดฉากปี 2019 ได้อย่างสดใส โดยอ้างข้อมูลจากสำนักงานสถิติแห่งชาติจีนที่ชี้ว่า ดัชนีผู้จัดการฝ่ายจัดซื้อในภาคการผลิตเดือนธันวาคม อยู่ที่ 50.2 หรือขยายตัวเป็นเดือนที่สองต่อจากเดือนพฤศจิกายน ซึ่งอยู่ที่ 50.2 เช่นกัน และยังสูงกว่าคาดการณ์ของบรรดานักเศรษฐศาสตร์ที่เชื่อว่าจะอยู่ที่ 50.1 ภาคที่ขยายตัวอย่างแข็งแกร่งได้แก่อาหารและเครื่องดื่ม เสื้อผ้า ยารักษาโรค รถยนต์

นอกจากนี้ ในเดือนธันวาคมคำสั่งซื้อใหม่ของภาคการผลิตยังเพิ่มขึ้นเป็นครั้งแรกนับจากเดือนพฤษภาคม 2018 (ก่อนเกิดสงครามการค้า) โดยดัชนีขยับจาก 48.8 ในเดือนพฤศจิกายน มาอยู่ที่ 50.3 อาจมีสาเหตุจากบรรดาผู้ผลิตคาดหวังในทางบวกเกี่ยวกับความสัมพันธ์ทางการค้าหลังจากอเมริกาและจีนประกาศข้อตกลงการค้าระยะที่ 1 เมื่อวันที่ 13 ธันวาคม

ข้อมูลภาคการผลิตดังกล่าวชี้ให้เห็นว่าเศรษฐกิจจีน ณ สิ้นปี 2019 ดูเหมือนจะถึงจุดต่ำสุดของ “วัฏจักรของการเติบโตช้า”

กล่าวอีกอย่างหนึ่งก็คือ วัฏจักรการเติบโตช้ายุติลงแล้ว โดยได้รับแรงหนุนจากความหวังที่ว่าสหรัฐและจีนน่าจะลงนามยุติศึกการค้าด้วยการไม่ขึ้นภาษีสินค้าระหว่างกันมากไปกว่านี้ ขณะเดียวกัน มาตรการกระตุ้นภายในของจีนหลายอย่าง ตั้งแต่ลดภาษีไปจนถึงการลงทุนโครงสร้างพื้นฐาน ก็มีส่วนส่งเสริมเช่นกัน

ศูนย์ข้อมูลโลจิสติกส์ของจีนระบุว่า เทศกาลตรุษจีนที่กำลังจะมาถึง ช่วยกระตุ้นตลาดภายในประเทศนอกจากนี้ เทศกาลคริสต์มาสช่วงเดือนธันวาคมได้เพิ่มความต้องการสั่งซื้อสินค้าจากต่างประเทศ พร้อมกันนั้นข่าวดีเกี่ยวกับข้อตกลงการค้าระหว่างจีนและอเมริกาช่วยรักษาความมั่นใจของตลาด ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อทั้งการนำเข้าและส่งออก

หยิงเค่อ โจว นักเศรษฐศาสตร์ของ บาร์เคลย์ แคปิตอล เอเชีย ในฮ่องกง ออกรายงานถึงลูกค้าบริษัทว่า ข้อมูลภาคการผลิตดังกล่าวของจีนสะท้อนถึงการฟื้นตัวอย่างต่อเนื่องของภาคการผลิต ส่วนหนึ่งเป็นเพราะความตึงเครียดทางการค้าที่ผ่อนคลายลง เราจึงยังคงมีความหวังทางบวกของการฟื้นตัวในระยะสั้น นอกจากนี้ คาดว่าธนาคารกลางจีนจะลดอัตรากันสำรองของธนาคารพาณิชย์อีกด้วย

ปัจจัยบวกทั้งมาตรการกระตุ้นของรัฐบาลจีน โดยเฉพาะมาตรการขจัดความยากจนจะสร้างแรงสนับสนุนภาคการบริโภคของจีนต่อเนื่องไปจนถึงปีนี้ รวมทั้งข้อตกลงทางการค้าระหว่างจีนกับสหรัฐ จะทำให้การส่งออกของจีนขยายตัวต่อไป

ในส่วนของความคืบหน้าข้อตกลงการค้าเฟสที่ 1 นั้น หนังสือพิมพ์เซาท์ไชน่า มอร์นิ่งโพสต์ ของฮ่องกง รายงานว่า วอชิงตันได้ส่งจดหมายเชิญมายังจีน และ นายหลิว เหอ รองนายกรัฐมนตรีจีน ในฐานะหัวหน้าทีมเจรจาได้ตอบรับคำเชิญเพื่อนำคณะไปเซ็นข้อตกลงที่วอชิงตันในสุดสัปดาห์นี้ สอดคล้องกับคำให้สัมภาษณ์ก่อนหน้านี้ของนายโรเบิร์ต ไลไทเซอร์ ผู้แทนการค้าสหรัฐ ที่ว่าการลงนามอาจเกิดขึ้นภายในสัปดาห์แรกของเดือนมกราคม

ล่าสุด ประธานาธิบดีทรัมป์ได้ออกมายืนยันด้วยตัวเองว่า จะลงนามข้อตกลงการค้าเฟส 1 กับจีนในวันที่ 15 มกราคม ที่ทำเนียบขาว ส่วนข้อตกลงเฟส 2 ตนจะเดินทางไปเจรจาที่ปักกิ่