แนวรบดิจิทัลของยูเครน ระดมทุน ‘วอร์บอนด์-คริปโต’ สู้ศึก

นับตั้งแต่สงครามยูเครน-รัสเซียปะทุขึ้นเมื่อ 24 ก.พ. 2022 รัฐบาลยูเครนได้ใช้กลยุทธ์อันชาญฉลาด เปิดแนวรบแบบใหม่คือสงครามดิจิทัล ที่เคียฟมุ่งการระดมทุนเพื่อสนับสนุนกำลังพลในแนวหน้า รวมถึงการฟื้นฟูเมืองจากความเสียหาย

ล่าสุดเมื่อ 1 เมษายน หน่วยงาน MetaHistory NFT-Museum ของพิพิธภัณฑ์ยูเครน ได้เปิดระดมทุนผ่านการขายคอลเล็กชั่นภาพ NFT จากโครงการ MetaHistory ซึ่งสามารถจำหน่ายผลงานศิลปะได้ถึง 1,282 ชิ้นในการเปิดขายวันแรก กวาดเงินอีเทอเรียมได้ถึง 190 เหรียญ คิดเป็นเงินประมาณ 600,000 ดอลลาร์สหรัฐ การระดมทุนล่าสุดนี้ชี้ว่า รัฐบาลเคียฟใช้เทคโนโลยีบล็อกเชนมาช่วยในการระดมทุนช่วงสงคราม ควบคู่กับการระดมทุนรูปแบบดั้งเดิม เพื่อฝ่าวิกฤตความขัดแย้งกับชาติเพื่อนบ้านระดับมหาอำนาจ

“พันธบัตรสงคราม” (war bond) คือวิธีดั้งเดิมรัฐบาลเคียฟใช้ระดมเงินทุน โดยนับตั้งแต่เปิดขายเมื่อต้นเดือนมีนาคม จนถึงตอนนี้เคียฟระดมทุนได้เกือบ 1 พันล้านดอลลาร์ จากพันธบัตรที่ขายให้กับนักลงทุนทั้งในและต่างชาติ รวมถึงบรรดาสถาบันการเงินในยูเครน ซึ่งเต็มใจจะให้รัฐบาลกู้ยืม แม้จะมีความเสี่ยงว่าพวกเขาอาจไม่ได้รับเงินคืนก็ตาม หากรัฐบาลประธานาธิบดีโวโลดิมีร์ เซเลนสกี ถูกโค่นล้มสำเร็จ

การระดมทุนด้วยพันธบัตรสงคราม เป็นรูปแบบ “old school” ที่หลายชาติเคยทำมาก่อน ตั้งแต่สงครามโลกทั้งสองครั้ง

แต่สิ่งที่น่าสนใจกว่าการระดมทุนผ่าน “คริปโตเคอร์เรนซี” ที่ยูเครนใช้เป็นระดมทุนสู้ศัตรูเป็นชาติแรก ทั้งยังได้รับการตอบรับอย่างดีเป็นวงกว้าง “ยูริย บุตซา” กรรมาธิการด้านการจัดการหนี้สาธารณะของยูเครน เผยกับซีเอ็นเอ็นว่า “ภาระทางการคลังของเรามากกว่าที่คาด เพื่อช่วยบรรเทาภาระ รัฐบาลได้พยายามอย่างไม่เคยปรากฏมาก่อนตลอดห้าสัปดาห์เพื่อหาเงินบริจาคในระดับโลก”

การระดมทุนด้วยพันธบัตรอาจสร้างภาระหนี้ในระยะยาวต่อยูเครน ต่างกับ “คริปโตเคอร์เรนซี” ซึ่งเป็นหนึ่งในตัวเลือกที่น่าสนใจสำหรับการฟื้นฟูโครงสร้างพื้นฐานประเทศใหม่หลังสงคราม

จึงเป็นเหตุผลที่ยูเครนใช้แนวคิดการบริจาคเหรียญคริปโตจากหลายสกุลเงินดิจิทัล และการขาย NFT ผ่านวอลเลตของรัฐบาล ซึ่งตัดปัญหาความกังวลเรื่องภาระผูกพันการชำระหนี้ โดยนับตั้งแต่ที่เคียฟเปิดรับบริจาคผ่านบล็อกเชน จนถึงวันที่ 28 มี.ค. เคียฟระดมคริปโตได้เป็นมูลค่ากว่า 56 ล้านดอลลาร์ โดยมียอดบริจาคเฉลี่ยต่อคนราว 30 ดอลลาร์สหรัฐ

อเล็กซ์ บอร์นยาคอฟ รมช.กระทรวงดิจิทัลของยูเครน เผยว่า เงินดังกล่าวจะถูกนำไปใช้เสื้อเกราะ วิทยุสื่อสาร และยารักษาโรค ต่อทั้งแนวหน้าและพลเรือน

วิกเตอร์ ซาโบ ผู้จัดการกองทุน บริษัท Abrdn plc ในสหราชอาณาจักร ให้ความเห็นว่า “วิธีที่เคียฟใช้นับว่ามีความคิดสร้างสรรค์มาก ทั้งยังสนับสนุนที่ยิ่งสร้างกระแสโดยอาศัยความนิยมคริปโตจากคนทั่วโลก” สอดคล้องกับนักวิเคราะห์จาก Scenius Capital มองว่า “ยูเครนใช้คริปโตเพื่อประโยชน์อย่างแท้จริง ผ่านการสนับสนุนทางการเงิน แสดงให้เห็นคุณค่าที่รัฐบาลพึ่งพาคริปโต และเทคโนโลยี NFT แทนที่จะต่อต้านมันเพียงเพราะเป็นสิ่งใหม่และน่ากลัว”