การตลาด

“กินเจ” ซมพิษไวรัส ธุรกิจอาหารพลิกเกม (ลุ้น) ชิง 4.6 พันล้าน

เหลือเวลาอีกเพียง 6-7 วัน หรือประมาณ 1 สัปดาห์เท่านั้นที่จะเริ่มเข้าสู่เทศกาลกินเจ ที่ปีนี้จะเริ่มตั้งแต่วันที่ 17 และยิงยาวไปจนถึงวันที่ 25 ตุลาคม รวม 9 วันแต่ดูเหมือนว่าบรรยากาศในภาพรวมของเทศกาลกินเจปีนี้จะไม่คึกคักเท่าที่ควร เมื่อเทียบกับปีที่ผ่าน ๆ มา ที่ผู้ประกอบการต่าง ๆ โดยเฉพาะสินค้ากลุ่มอาหาร ร้านอาหาร ซูเปอร์มาร์เก็ต ห้างสรรพสินค้า ฯลฯ จะทุ่มงบฯการตลาดและลุกขึ้นมาทำกิจกรรมทางการตลาด มีการโฆษณาประชาสัมพันธ์กันอย่างคึกคัก รวมทั้งภาพการประดับธง ธงราว สีเหลือง สัญลักษณ์ของเทศกาลกินเจที่มีให้เห็นทั่วไปทั้งในตลาดสด ซูเปอร์มาร์เก็ต อย่างละลานตา ทั้งนี้ เพื่อเป็นการช่วงชิงโอกาสและหน้าขายสำคัญที่กำลังจะมาถึง

แต่สำหรับปีนี้บรรยากาศในภาพรวมหาเป็นเช่นนั้นไม่ จากการสำรวจพบว่าการเตรียมตัวเพื่อรองรับเทศกาลเจของผู้ประกอบการต่าง ๆ ทั้งที่เป็นช่องทางจำหน่าย และสินค้าที่เกี่ยวเนื่องกับเทศกาล ทั้งที่เป็นกลุ่มอาหาร เครื่องปรุงรส และเครื่องดื่ม “เริ่มสตาร์ต” ค่อนข้างช้า

สังเกตได้จากซูเปอร์มาร์เก็ต ร้านสะดวกซื้อหลาย ๆ แห่งที่ยังไม่มีการดิสเพลย์เพื่อสื่อถึงเทศกาลกินเจที่กำลังจะมาถึงในไม่กี่วัน เช่นเดียวกับการจัดโปรโมชั่นเพื่อกระตุ้นการจับจ่ายสินค้าที่เกี่ยวเนื่องกับการกินเจยังมีให้เห็นอย่างบางตา

ว่ากันว่า มูลค่าตลาดรวมช่วงเทศกาลกินเจที่มีถึง 4,500-4,600 ล้านบาท แต่ปีนี้อาจจะลดหายลงไปไม่น้อย นั่นอาจจะเพราะปัจจัยจากผลกระทบทางเศรษฐกิจและไวรัสโควิด-19 ที่เกิดขึ้น

“กำธร ศิลาอ่อน” กรรมการผู้จัดการใหญ่ สายการผลิตและการเงิน บริษัท เอส แอนด์ พี ซินดิเคท จำกัด (มหาชน) เจ้าของร้านอาหารและเบเกอรี่ภายใต้แบรนด์ “เอส แอนด์ พี” เปิดเผย “ประชาชาติธุรกิจ” ว่า เทศกาลกินเจปีนี้คาดว่าจะคึกคักน้อยลงหากเทียบกับปีที่ผ่านมา เนื่องจากปัจจัยทางเศรษฐกิจและกำลังซื้อลดลง ขณะนี้หากสังเกตจะเห็นว่าช่วงนี้หลาย ๆ แบรนด์ทั้งร้านอาหารและสินค้าต่าง ๆ เริ่มจัดแคมเปญต้อนรับเทศกาลกินเจบ้างแล้ว

สำหรับในภาพรวม แม้จะมีผู้บริโภคที่เลือกรับประทานอาหารเจอยู่เป็นจำนวนมาก แต่จากปัจจัยทางเศรษฐกิจและกำลังซื้อที่เกิดขึ้นก็อาจจะทำให้คนกลุ่มนี้หันไปเลือกซื้อสินค้าที่ราคาถูกลง

อย่างไรก็ตาม สำหรับเอส แอนด์ พีเพื่อรับโอกาสขายในทุก ๆ ปี เอส แอนด์ พีก็จะมีเมนูเจทั้งที่เป็นอาหารและเบเกอรี่ออกมารองรับมากกว่า 10 รายการ และที่สำคัญคือการเน้นจุดแข็งในเรื่องของความอร่อยและราคาที่เข้าถึงง่าย เพื่อตอบโจทย์ผู้บริโภค

“จากปัจจัยทางด้านเศรษฐกิจและกำลังซื้อ คาดว่ายอดขายช่วงเทศกาลกินเจปีนี้จะลดลงเล็กน้อยเมื่อเทียบกับปีที่ผ่านมา” ผู้บริหาร เอส แอนด์ พีกล่าว

เป็นไปในทิศทางเดียวกับ “บุณย์ญานุช บุญบำรุงทรัพย์” ประธานบริหารหน่วยธุรกิจบาร์บีคิวพลาซ่า และงานบริหารความสัมพันธ์ลูกค้า บริษัท ฟู้ดแพชชั่น จำกัด ที่แสดงความเห็นในเรื่องนี้ว่า เทศกาลกินเจปีนี้อาจไม่คึกคักมากนัก เพราะมีหลายปัจจัยทั้งภาวะเศรษฐกิจและกำลังซื้อที่ยังชะลอตัว แน่นอนว่าผู้บริโภคระมัดระวังในการใช้จ่ายมากขึ้น รวมถึงผู้ประกอบการร้านอาหาร ร้านค้า ต่างก็ระมัดระวังเรื่องการลงทุน

“ส่วนของบาร์บีคิวพลาซ่าเองก็ไม่ได้ปรับเมนูออกมารับเทศกาลกินเจ เพราะเชื่อว่าลูกค้าที่เข้ามาในร้านไม่ได้เจาะจงจะมากินเจที่ร้าน”

อย่างไรก็ตาม แม้เทศกาลกินเจอาจจะมีอุปสรรคอยู่บ้าง แต่อีกด้านหนึ่งนี่คือโอกาสทางการตลาดที่สำคัญ แม้แต่ซิซซ์เล่อร์ภายใต้การดำเนินงานของบริษัท เอสแอลอาร์ที จำกัด ในเครือบริษัท เดอะ ไมเนอร์ ฟู้ด กรุ๊ป จำกัด (มหาชน) ที่มีชื่อเสียงทางด้านสเต๊ก-สลัดบาร์ก็โดดเข้าร่วมเพื่อช่วงชิงยอดขาย

จากช่วงเทศกาลกินเจด้วยเมนูแพลนต์เบสใหม่ที่ทำจากพืช 100% ตลอดเดือนตุลาคม ได้แก่ เมนูสเต๊ก ออมนิมีต กับสปาเกตตีซอสทรัฟเฟิล และบียอนด์ เบอร์เกอร์ ซอสบาร์บีคิว พร้อมเปิดตัวเมนูเจใหม่บนสลัดบาร์ อาทิ ซุปเสฉวนเจใส่ฟองเต้าหู้ น้ำสลัดใสซอสงาเจ ฟรุตสลัดเจ และมีจำกัดเฉพาะ 30 สาขาที่ร่วมรายการ ตั้งแต่ 5 ตุลาคมเป็นต้นไป

เช่นเดียวกัน การเคลื่อนไหวของผู้ประกอบการค้าปลีก ทั้งศูนย์การค้า-ตลาดสดที่ใช้โอกาสนี้ในการจัดกิจกรรมทางการตลาดเพื่อเพิ่มทราฟฟิก

“ณัฐกิตติ์ ตั้งพูลสินธนา” ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ สายงานการตลาด บริษัท เซ็นทรัลพัฒนา จำกัด (มหาชน) หรือซีพีเอ็น เปิดเผยว่า ในช่วงเทศกาลกินเจปีนี้ได้เตรียมกลยุทธ์ “J Lifestyle Destination” ทำให้ศูนย์การค้าเซ็นทรัลทุกสาขากลายเป็นศูนย์รวมของร้านอาหารเจ ที่ศูนย์อาหาร Central FoodPark ทุกสาขา หลัก ๆ จะมุ่งขยายตลาดไปยังผู้บริโภคกลุ่มมิลเลนเนียลช่วงอายุประมาณ 23-38 ปี ที่มีแนวโน้มหันมากินเจมากขึ้น รวมถึงยังได้ขนทัพอาหารเจต้นตำรับเมนูเจจากร้านชื่อดังจากย่านต่าง ๆ อาทิ ถนนเจริญกรุง, ตลาดเยาวราช หรือตลาดดัง ๆ ประจำจังหวัด, รวมถึงกิจกรรมอิ่มบุญอย่างการสักการะขอพรพระโพธิสัตว์กวนอิมและบูชาวัตถุมงคลจากศาลเจ้าชื่อดัง เป็นต้น

“การจัดเทศกาลเจที่ศูนย์การค้าทุกสาขาทั่วประเทศจะช่วยกระตุ้นการจับจ่ายในช่วงปลายปีให้กลับมาคึกคักยิ่งขึ้น คาดว่าจะมียอดทราฟฟิกเพิ่มกว่า 20%” ผู้บริหารซีพีเอ็นย้ำ

เช่นเดียวกับ “ตลาดยิ่งเจริญ” ที่เตรียมจัดงานเทศกาลกินเจ “ยิ่งกิน ยิ่งเจริญ” ตั้งแต่วันที่ 15-25 ตุลาคมนี้ โดยได้รวมร้านค้ากว่า 30 ร้าน นำเมนูอาหารเจกว่า 100 มาให้บริการ “ณฤมล ธรรมวัฒนะ” ประธานกรรมการบริหาร บริษัท สุวพีร์ โฮลดิ้ง จำกัด และบริษัทในเครือ ผู้บริหารงานตลาดยิ่งเจริญ ระบุว่า เทศกาลถือศีลกินเจปีนี้คาดว่ายังคงความคึกคัก แต่ปีนี้มีปัจจัยโควิด-19 อาจจะมีผลบ้างในเรื่องการจับจ่ายและการใช้เงิน แต่อาหารยังเป็นปัจจัยสำคัญที่ผู้บริโภคยอมจ่าย และผู้ค้าได้เริ่มจัดกิจกรรมจำหน่ายสินค้า ควบคู่กับการจัดโปรโมชั่นราคาอาหารปรุงสำเร็จที่ยังขายราคาเดิม ในด้านราคาสินค้าพืชผักผลไม้ ซึ่งเป็นสินค้าทางการเกษตร เป็นปกติเมื่อมีความต้องการมากขึ้น ราคาอาจจะมีการปรับขึ้นบ้างในบางรายการ โดยเฉลี่ยร้อยละ 5-10 ในช่วงต้น ๆ ของเทศกาล และคาดว่าจะปกติในช่วงกลางถึงปลายเทศกาล

นอกจากนี้ จากกระแสการดูแลสุขภาพที่กำลังได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่อง และพฤติกรรมการบริโภคอาหารของคนไทยที่เปลี่ยนไป รวมถึงการทานเนื้อสัตว์น้อยลง และหันมาทาน plant based meat มากขึ้น “แม็คโคร” ผู้ค้าส่งรายใหญ่ ได้ถือโอกาสนี้จับมือ Meat Avatar เปิดตัวเนื้อสัตว์จำแลงที่ผลิตจากพืช ผัก กับกลุ่มผู้ประกอบการด้านอาหาร ร้านอาหาร และโรงแรม พร้อมจัดคุกกิ้งโชว์จากเชฟชื่อดัง เพื่อตอบโจทย์การบริโภคอาหารเพื่อสุขภาพแทนเนื้อสัตว์ด้วย

แม้เทศกาลกินเจปีนี้อาจจะไม่คึกคักเหมือนในอดีตที่ผ่านมา แต่นี่คือโอกาสทางการตลาดที่สำคัญที่ทุกคนต้องคว้าไว้ให้ได้