วันปิยมหาราช : เปิดพระนาม 16 ราชสกุล จุฬาลงกรณราชสันตติวงศ์

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงฉายร่วมกับพระราชโอรส
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงฉายร่วมกับพระราชโอรสที่ทรงศึกษาวิชาการอยู่ในยุโรป เมื่อคราวเสด็จประพาสยุโรปครั้งที่ 1 พ.ศ. 2440 (FILE PHOTO : silpa-mag)
อัพเดตวันที่ 23 ตุลาคม 2565

พระนามพระราชโอรส พระราชธิดา และพระราชนัดดา ที่สืบสาแหรกจาก จุฬาลงกรณ์ราชสันตติวงศ์ พระปิยมหาราช

“เมื่อข้าพเจ้าเป็นเด็กและอยู่ต่างประเทศ มีความรู้สึกว่ามีพี่น้องมากเหลือเกิน จนจำไม่ได้ว่าใครเป็นใคร ได้รบกวนถามแม่อยู่เสมอด้วยคำถาม เช่น พี่องค์นี้เป็นลูกใคร ครั้นได้รับหนังสือ มหามกุฎราชสันตติวงศ์ ก็ได้ใช้เป็นคู่มือตลอดไป ต่อมาได้เคยนึกอยากจะรวบรวมลำดับสันตติวงศ์ พระราชวงศ์จักรี โดยไม่ทิ้งพระนามเจ้านายที่สิ้นพระชนม์แล้ว” คือแรงบันดาลพระทัยของเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์

ในการพระนิพนธ์หนังสือจุฬาลงกรณราชสันตติวงศ์” ที่มีพระนามพระราชโอรส พระราชธิดา และพระราชนัดดา ในมหาสาขาต่าง ๆ รวม 16 มหาสาขา ที่สืบราชสันตติวงศ์จากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในรัชกาลที่ 5″

หนังสือ “มหามงกุฏราชสันตติวงศื” เป็นกระดูกสันหลัง ประกอบหนังสืออื่นอีก 2-3 เล่มด้วย สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงสงขลานครินทร์ ทรงอุตสาหะ สอบถามเจ้าพี่ พระประยูรญาติหลายพระองค์ ทรงขอบพระทัยข้อมูล โดยเฉพาะอย่างยิ่งจาก พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิมลฉัตร และหม่อมเจ้าแววจักร์ จักรพันธุ์ รวมทั้งหม่อมเจ้าปิยะรังสิต ด้วย

ในวาระวันปิยมหาราช 23 ตุลาคม 2564 “ประชาชาติธุรกิจ” ขออัญเชิญ พระราชประวัติ และราชสกุล พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระนามเดิมว่า สมเด็จเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์” พระราชโอรสลำดับที่ 9 ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จขึ้นเสวยราชย์เป็นกษัตริย์องค์ที่ 5 แห่งราชวงศ์จักรี ทรงมีพระราชโอรส 32 พระองค์ และพระราชธิดา 44 พระองค์

โดยพระราชทาน ราชสกุล” ให้บรรดาพระราชโอรส ทั้ง 16 มหาสาขา ดังนี้

มหาสาขาที่ 1 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชายกิติยากรวรลักษณ์ กรมพระจันทบุรีนฤนาถฯ เป็นพระราชโอรสลำดับที่ 12 ในเจ้าจอมมารดาอ่วม ทรงเป็นองค์ต้นราชสกุลกิติยากร” มีพระโอรส พระธิดา รวม 24 พระองค์ จากพระชายา 1 พระองค์ และหม่อม 4 คน

มหาสาขาที่ 2 สมเด็จเจ้าฟ้าชายมหิดลอดุลยเดชฯ สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก เป็นพระราชโอรสลำดับที่ 7 ในสมเด็จพระนางเจ้าสว่างวัฒนา พระบรมราชเทวี องค์ต้นราชสกุลมหิดล” ทรงอภิเษกสมรสกับ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี มีพระโอรส พระธิดา รวม 3 พระองค์

มหาสาขาที่ 3 สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าชายยุคลฑิฆัมพรฯ กรมหลวงลพบุรีราเมศวร์ องค์ต้นราชสกุลยุคล” เป็นพระราชโอรสลำดับที่ 1 ในพระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดา อภิเษกสมรสกับ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิงเฉลิมเขตรมงคล มีพระโอรส 3 พระองค์

มหาสาขาที่ 4 สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าชายบริพัตรสุขุมพันธ์ฯ กรมพระนครสวรรค์วรพินิตฯ องค์ต้นราชสกุล บริพัตร” เป็นพระราชโอรสลำดับที่ 2 ในสมเด็จพระปิตุจฉาเจ้า สุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี มีพระโอรส ธิดา 10 พระองค์ กับ หม่อมเจ้าประสงค์สม ไชยันต์ และ หม่อมสมพันธ์ ปาลกะวงศ์ ณ อยุธยา

มหาสาขาที่ 5 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชายรพีพัฒนศักดิ์ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ องค์ต้นราชสกุล รพีพัฒน์” เป็นพระราชโอรส ลำดับที่ 2 ในเจ้าจอมมารดาตลับ มีพระโอรส พระธิดา รวม 13 พระองค์ กับ หม่อมอ่อน, หม่อมแดง และ ม.ร.ว.สอางค์ ปราโมช

มหาสาขาที่ 6 สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าชายจักรพงศภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ องค์ต้นราชสกุลจักรพงศ์” เป็นพระราชโอรสลำดับที่ 4 ในสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชชนนี พันปีหลวง มีพระโอรสองค์เดียวคือ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชายจุลจักรพงศ์ กับ หม่อมคัทริน เดสนิตสกี

มหาสาขาที่ 7 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชายประวิตรวัฒโนดม กรมหลวงปราจิณกิติบดี องค์ต้นราชสกุล ประวิตร์” เป็นพระราชโอรสเจ้าจอมมารดาแช่ม มีพระโอรส ธิดา กับ หม่อมชื้น และ หม่อมช้อย กัลยาณมิตร์ รวม 7 พระองค์

มหาสาขาที่ 8 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชายจิรประวัติวรเดช กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช องค์ต้นราชสกุลจิรประวัติ” เป็นพระราชโอรสเจ้าจอมมารดาทับทิม มีพระโอรส ธิดา กับ หม่อมเจ้าประวาศสวัสดี โสณกุล และ หม่อมเจ้าสุมนมาลย์ โสณกุล รวม 6 พระองค์

มหาสาขาที่ 9 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชายอาภากรเกียรติวงศ์ กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ องค์ต้นราชสกุล อาภากร” เป็นพระราชโอรสเจ้าจอมมารดาโหมด มีพระโอรส พระธิดา รวม 10 พระองค์ กับ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิงทิพยสัมพันธ์ และหม่อมอีก 6 คน

มหาสาขาที่ 10 สมเด็จเจ้าฟ้าชายมหาวชิราวุธฯ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ไม่มีพระราชโอส มีพระราชธิดา 1 พระองค์ คือ สมเด็จเจ้าฟ้าหญิงเพ็ชรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี ในพระนางเจ้าสุวัทนา (อภัยวงศ์) พระวรราชเทวี

มหาสาขาที่ 11 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชายเพ็ญพัฒนพงศ์ กรมหมื่นพิไชยมหินทโรดม องค์ต้นราชสกุล เพ็ญพัฒน์” เป็นพระราชโอรสในเจ้าจอมมารดามรกฎ มีพระโอรส พระธิดา รวม 3 พระองค์ กับ หม่อมเจ้าหญิงวรรณวิลัย กฤดากร และ หม่อมเทียม คชเสนี

มหาสาขาที่ 12 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชายวุฒิไชยเฉลิมลาภ กรมหลวงสิงหวิกรมเกรียงไกร องค์ต้นราชสกุล วุฒิไชย” ในเจ้าจอมมารดาทับทิม มีพระโอรส พระธิดารวม 10 พระองค์ กับ หม่อมเจ้าหญิงพร้อมเพราพรรณ ดิศกุล และ หม่อมประพันธ์ ชตารุ่ง

มหาสาขาที่ 13 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชายสุริยงประยูรพันธ์ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภา องค์ต้นราชสกุล สุริยง” ในเจ้าจอมมารดาโหมด มีพระโอรส พระธิดา รวม 9 พระองค์ กับหม่อม 4 คน คือ หม่อมจง หม่อมเรณี หม่อมเรณิ และหม่อมหวง

มหาสาขาที่ 14 พระบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชายรังสิตประยูรศักดิ์ สมเด็จกรมพระยาชัยนาทนเรนทร องค์ต้นราชสกุลรังสิต” ในเจ้าจอมมารดา ม.ร.ว.เนื่อง สนิทวงศ์ มีพระโอรส พระธิดา รวม 3 พระองค์ กับหม่อมเอลิซาเบธ

มหาสาขาที่ 15 สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าชายจุฑาธุชธราดิลกฯ กรมขุนเพ็ชรบูรณ์อินทราชัย องค์ต้นราชสกุลจุฑาธุช” เป็นพระโอรสลำดับที่ 8 ในสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชชนนี พันปีหลวง มีพระโอรส พระธิดา กับ หม่อมละออ และ หม่อมระวี รวม 2 พระองค์

มหาสาขาที่ 16 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน องค์ต้นราชกสกุลฉัตรไชย” เป็นพระโอรสในเจ้าจอมมารดาวาด มีพระโอรส พระธิดารวม 12 พระองค์ กับพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิงประภาวสิทธินฤมล และ เจ้าจอมลาคำ ณ เชียงใหม่ กับหม่อมอีก 5 คน