กว่าจะเป็น “สว.”

สว.
คอลัมน์ : สามัญสำนึก
ผู้เขียน : วรศักดิ์ ประยูรศุข

เรื่องราวของ สว.หรือสมาชิกวุฒิสภา ในความรับรู้ของคนทั่วไป จะแตกต่างจาก สส.แม้จะมีสถานะเป็นผู้แทนปวงชนด้วยกันก็ตาม

สส.มาจากเลือกตั้ง แม้มีเสียงครหาในเรื่องการซื้อเสียง หรือใช้กลยุทธ์ตุกติก แต่สภาทุกชุด ยังมี สส.ที่รู้กันว่า เป็นพวกน้ำดีเข้ามาพอเป็นหน้าเป็นตา จะมากน้อยก็อีกเรื่องหนึ่ง

ส่วน สว.มักแต่งตั้งเป็นหลัก หลัง ๆ ใช้คำอื่นที่เผ็ดร้อนกว่าแต่งตั้ง สะท้อนถึงความรู้สึกของคนที่เฝ้าสังเกตบทบาท

นาน ๆ จะมีแบบเลือกตั้งเข้ามาสักที เช่น เมื่อปี 2543 ช่วงรัฐธรรมนูญประชาธิปไตย 2540 แต่เข้ามาแล้วโดนยำว่าเป็น “สภาผัวเมีย” เพราะมีผู้สมัครที่มีความสัมพันธ์ทางครอบครัวกับสภาผู้แทนฯ

เลยต้องตีวงเลี้ยวกลับทางเดิม ไปแต่งตั้งกันมาใหม่

สว.ชุดล่าสุดที่กำลังหมดวาระในวันที่ 10 พ.ค.นี้ มีจำนวน 250 คน เป็นไปตามบทเฉพาะกาลในรัฐธรรมนูญ 2560 บทบาทเป็นอย่างไร น่าจะอยู่ในความรับรู้ของประชาชนอยู่แล้ว

ADVERTISMENT

ชุดใหม่ที่กำลังจะมาแทน จะมีจำนวน 200 คน จากกระบวนการที่เรียกว่า “เลือก” จะเริ่มต้นรับสมัครในเดือน พ.ค.นี้

รอบนี้ วิธีการเลือกจะแปลกแตกต่าง ระเบียบวิธีการหาเสียงมีข้อจำกัด ออกไปทางลึก ๆ ลับ ๆ

ADVERTISMENT

เป็นการเลือกแบบเข้ากับยุคสมัย ที่ผู้บริโภคนิยมเสาะหา “ร้านลับ” หรือ “บาร์ลับ” เพื่อความตื่นเต้นในการกินดื่มหรือบริโภค

สว.รอบนี้ จะมาจาก 20 กลุ่มอาชีพ อาทิ กลุ่มบริหารราชการแผ่นดินและความมั่นคง, กลุ่มกฎหมายและกระบวนการยุติธรรม, กลุ่มการศึกษา, กลุ่มสาธารณสุข, กลุ่มอาชีพทำนา, กลุ่มอาชีพทำสวน ป่าไม้ ปศุสัตว์ ประมง, ไปจนถึง กลุ่มศิลปะ วัฒนธรรม ดนตรี การแสดงและบันเทิง นักกีฬา, กลุ่มสื่อสารมวลชน ผู้สร้างสรรค์วรรณกรรม, กลุ่มผู้ประกอบวิชาชีพอิสระ และกลุ่มอื่น ๆ

ใครทำมาหาเลี้ยงชีพด้วยอาชีพไหน ก็ไปสมัครกลุ่มนั้น หรือจะยื่นกลุ่มอื่น ๆ ก็ได้ พอยื่นใบสมัครพร้อมกับจ่ายเงิน 2,500 บาทแล้ว ในเดือน มิ.ย. จะมีการเลือกตั้ง 3 รอบ คือ ระดับอำเภอ ในวันที่ 9 มิ.ย., ระดับจังหวัด วันที่ 16 มิ.ย. และระดับประเทศ วันที่ 26 มิ.ย.

วิธีการเลือก จะให้ผู้สมัครแต่ละกลุ่มเลือกกันเอง แล้วเอาพวกคะแนนสูงสุดจำนวนหนึ่ง เข้าไปรอบแบ่งสาย แล้วให้เลือกจากคนละกลุ่ม ที่เรียกว่าเลือกไขว้ เอาพวกคะแนนสูงสุดในแต่ละกลุ่ม ไปเลือกต่อในระดับจังหวัด และระดับประเทศด้วยวิธีเดียวกัน

พอไปถึงระดับประเทศ โหวตกันเองและโหวตไขว้เสร็จสรรพ จะเลือกเอา 10 คนแรกจาก 20 กลุ่ม เป็นสว. ส่วน 10 คนคะแนนรองลงไป เป็นบัญชีสำรอง

เผื่อไว้หาก 10 คนแรกถูกร้องจนโดนสอย เหลือไม่ครบ 10 จะเลื่อนบัญชีสำรองขึ้นมา ไม่ต้องเลือกซ่อม

ต้นเดือน ก.ค.ที่จะถึงนี้ จะได้เห็นหน้าตารูปโฉมของ สว.ชุดใหม่ที่สอบผ่านเข้ามานั่งในสภาสูง

ที่คงจะอยากรู้ไม่แพ้กันคือ วิธีคัดเลือก สว.แบบที่ว่านี้ สอบผ่านด้วยหรือไม่