รู้จัก China Eastern Airlines 1 ใน 3 ยักษ์สายการบินจีน ตกในหุบเขาวันนี้

Photo by AFP / China OUT

เปิดประวัติไชน่า อีสเทิร์น แอร์ไลน์ส จากรัฐวิสาหกิจส่อเจ๊ง สู่ท็อปสิบสายการบินยักษ์ของโลก

วันที่ 21 มีนาคม 2565 จากเหตุการณ์สายการบินไชน่า อีสเทิร์น แอร์ไลน์ส เที่ยวบินที่ MU 5735 พร้อมผู้โดยสารและลูกเรือ 133 ราย เส้นทางระหว่างคุนหมิงไปกว่างโจว ประสบเหตุตกในเขตปกครองตนเองมณฑลกว่างซีจ้วงทางตะวันตกเฉียงใต้ของจีน

แม้ขณะนี้ยังไม่ทราบชะตากรรมของผู้โดยสาร 123 ราย กับลูกเรืออีก 9 ราย แต่จากข้อมูลของเครือข่ายความปลอดภัยการบิน (ASN) ชี้ว่า อุตสาหกรรมการบินของจีนได้รับการบันทึกว่ามีสถิติการเกิดอุบัติเหตุในระดับต่ำมาก ครองแชมป์ประเทศที่มีมาตรฐานความปลอดภัยด้านการบินสูงในอันดับต้นๆ ของโลกมานานกว่า 10 ปี

โดยอุบัติเหตุครั้งล่าสุดก่อนหน้านี้ของจีนเกิดขึ้นเมื่อปี 2553 โดยเป็นเครื่องบินของสายการบินเหอหนานแอร์ไลน์ รุ่นเอ็มบราเออร์ อี-190 ที่ประสบเหตุตกมีผู้เสียชีวิต 44 ราย จากทั้งหมด 96 ราย

Photo by Daniel SLIM/AFP

อย่างไรก็ตาม สำหรับกรณีอุบัติเหตุของไชน่า อีสเทิร์น แอร์ไลน์ส เที่ยวบิน MU 5735 ซึ่งเป็นเครื่องบินรุ่นโบอิ้ง 737-800 อายุ 6 ปีนั้นได้ปรากฏภาพคลิปวิดีโอที่บันทึกเหตุการณ์ขณะเครื่องบินตกไว้ได้ โดยพบว่าเครื่องบินมีลักษณะการตกที่ผิดปกติจากเหตุเครื่องบินตกโดยทั่วไป

โดยเที่ยวบิน MU 5735 นั้นมีการตกแบบทิ้งดิ่งลงเป็นแนวตั้งตกสู่เนินเขา จนเกิดประกายไฟลุกไหม้อย่างรุนแรง อย่างไรก็ตาม เจ้าหน้าที่ตรวจสอบของจีนได้รุดเข้าไปยังจุดเกิดเหตุเพื่อสอบสวนหาสาเหตุการตกแล้ว

สำหรับประวัติของ China Eastern Airlines (中国东方航空公司) หรือจงกั๋วตงฟังหางคงกงซือ ก่อตั้งเมื่อ 25 มิถุนายน 2531 ปัจจุบันถือเป็น 1ใน “Big Three” หรือ 3 ยักษ์ใหญ่แห่งสายการบินพาณิชย์จีน อันประกอบด้วย แอร์ ไชน่า, ไชน่า เซาเทิร์น แอร์ไลน์ส และไชน่า อีสเทิร์น แอร์ไลน์ส

ปัจจุบันบริษัทมีสำนักงานใหญ่ในนครเซี่ยงไฮ้ มีฐานให้บริการทั้งผู้โดยสารและขนส่งคาร์โก้ทั่วทุกพื้นที่ของจีน มีเครื่องบินในฝูงบินมากถึง 601 ลำ อีกทั้งมีสายการบินในเครือหลายแห่ง

ช่วงปี 2531 ถือเป็นปีต้นกำเนิดของอุตสาหกรรมการบินเชิงพาณิชย์ของจีน จากที่ก่อนหน้านี้ CAAC Airlines ถือเป็นสายการบินของรัฐบาลเพียงแห่งเดียวที่ผูกขาดการเดินอาการในประเทศ ภายใต้การบริหารการบินพลเรือนของการบริหารจีนหัวตง

อย่างไรก็ตาม หลังจาก CAAC Airlines ดำเนินกิจการมาได้ 36 ปี รัฐบาลได้หั่นธุรกิจของ CAAC Airlines ออกเป็นสายการบินใหม่ 6 สายการบินในปี 2531 เนื่องจากการบริหารของ CAAC Airlines ในขณะนั้นรัฐบาลต้องแบกรับภาระการให้บริการก้อนใหญ่จนส่งผลให้เกือบเข้าสู่ภาวะล้มละลาย จนทำให้สายการบินได้แยกออกเป็น 6 สายการบินในปี 2531 โดยแต่ละแห่งให้บริการในภูมิภาคใดภูมิภาคหนึ่ง อาทิ ไชน่า อิสเทิร์น แอร์ไลน์ และ ไชน่า เซาท์เทิร์น แอร์ไลน์ส

Photo by Hector RETAMAL/AFP

หลังจากแยกตัวออกเป็นไชน่า อีสเทิร์น แอร์ไลน์ส ได้ราว 9 ปี ในปี 1997 China Eastern Airlines จึงได้เข้าซื้อกิจการ China General Aviation เนื่องจากไม่สามารถทำกำไรได้อีกต่อไป และต่อมาได้ถือกลายเป็นสายการบินแรกของประเทศที่เสนอขายหุ้นในตลาดต่างประเทศ ในปี 1998 ได้จับมือร่วมทุนกับบริษัท COSCO คอนเทนเนอร์ชิปปิ้งทางเรือรายใหญ่ของจีน ในการให้บริการส่งสินค้าคาร์โก้ทางอากาศภายใต้ชื่อ China Cargo Airlines

ต่อมาในปี 2544 การเข้าซื้อกิจการ Great Wall Airlines กระทั่ง 2ปีต่อมาไชน่า อีสเทิร์น แอร์ไลน์สได้เข้าซื้อกิจการ 2 สายการบินใหญ่ของจีนคือ China Yunnan Airlines และ China Northwest Airlines ถือว่าเป็นสายการบินในท้องถิ่นจีนที่มีอัตราการเติบโตเร็วที่สุด หากไม่นับสายการบินแห่งชาติที่รัฐบาลถือหุ้น 100% อย่างแอร์ไชน่า ท้ายทศวรรษที่ 1990 นี้จึงถือเป็นการเติบโตอย่างก้าวกระโดดของอุตสาหกรรมเดินอากาศของจีน

ปลายทศวรรษ 2000 ไชน่า อีสเทิร์น แอร์ไลน์ส มีการเติบโตครั้งสำคัญอีกรอบ จากการเข้าซื้อกิจการของ Shanghai Airlines เป็นครั้งแรกในปี 2552 เพื่อขยายการขนส่งระหว่างจีนแผ่นดินใหญ่และฮ่องกง รวมถึงเที่ยวบินระหว่างประเทศจากฮ่องกงสู่ภูมิภาคใกล้เคียง

ปัจจุบันไชน่า อีสเทิร์น แอร์ไลน์ส ยังเป็นหนึ่งในผู้ถือหุ้นรายใหญ่อันดับ 2ของเครือสายการบิน Air France–KLM ภายใต้สัดส่วนที่ 9.6% อีกทั้งยังมีสายการบินในเครือหลายสายการบินทั้งเที่ยวบินพาณิชย์ เที่ยวบินขนสินค้าคาร์โก้ และสายการบินต้นทุนต่ำ ดังนี้ China Cargo Airlines, China United Airlines,OTT Airlines และ Shanghai Airlines

อนึ่ง ช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาจีนได้มีการพัฒนาอุตสาหกรรมการผลิตเครื่องบินในประเทศอย่างก้าวกระโดด โดยเครื่องบินรุ่นล่าสุดที่จีนพัฒนาจนประสบความสำเร็จและนำมาให้บริการเที่ยวบินในประเทศอย่างรุ่น COMAC ARJ21-700 นั้น ทางสายการบินไชน่า อีสเทิร์น แอร์ไลน์ส ได้ถือเป็นผู้สั่งซื้อหลักของเครื่องรุ่นดังกล่าวมาให้บริการภายใต้สายการบินต้นทุนต่ำ OTT Airlines ซึ่งถือเป็นสายการบินแรกของจีนที่ใช้เครื่องรุ่นดังกล่าวมาให้บริการผู้โดยสารเชิงพาณิชย์ในเส้นทางบินระยะใกล้

ทั้งนี้ จากข้อมูลของฟอร์บสเมื่อปี 2563 พบว่า China Eastern Airlines อยู่ในอันดับ 10 ของสายการบินที่มีผลประกอบการสูงสุดของโลกด้วยรายได้ราว 17,300 ล้านดอลลาร์สหรัฐ มีพนักงานในเครือทั้งหมดราว 77,000 คน และยังถือเป็นสายการบินใหญ่อันดับ 6 ของโลกในแง่มีจำนวนฝูงบินมากถึง 600 ลำ