“ไอย์มาน อัล-ซาวาฮิรี” ผู้นำอัลกออิดะห์ ซึ่งถูกสังหารในการโจมตีด้วยโดรนของสหรัฐ ถือเป็นนักอุดมการณ์และผู้วางยุทธศาสตร์หลักของอัลกออิดะห์ ที่คอยบงการเครือข่ายทั่วโลก และวางแผนโจมตีสหรัฐหลายต่อหลายครั้ง
วันที่ 2 สิงหาคม 2565 อัลจาซีราห์รายงานว่า จักษุแพทย์อายุ 71 ปีผู้นี้ มีบทบาทสำคัญในการโจมตีสถานทูตสหรัฐในเคนยาและแทนซาเนียเมื่อปี 2541 รวมถึงเหตุระทึกโลก 9/11 ในกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. และนิวยอร์กซิตี้ ซึ่งคร่าชีวิตผู้คนไปเกือบ 3,000 คน
- ร้อนทะลุ-โลกเดือด “เอลนีโญ” ถึง “ลานีญา” ถล่มประเทศไทย
- กดเงินไม่ใช้บัตร ATM พุ่ง 3 เท่า แห่เปิดใช้ข้ามแบงก์-เพิ่มค่าฟี
- ผู้บริหารหญิง บริษัทโลจิสติกส์ใหญ่ ตกคอนโดหรูริมแม่น้ำเจ้าพระยา เสียชีวิต
เขาได้รับการเสนอชื่อให้เป็นผู้นำของกลุ่มในช่วง 2 เดือน หลังจาก “โอซามา บิน ลาเดน” ผู้ก่อตั้งอัลกออิดะห์ ถูกสังหารโดยสหรัฐเมื่อปี 2554
ในขณะที่ บิน ลาเดน มีภูมิหลังเป็นครอบครัวชาวซาอุดีอาระเบียที่มีอภิสิทธิ์ แต่ อัล-ซาวาฮิรี ต้องผ่านประสบการณ์ของการปฏิวัติใต้ดิน และในขณะที่ บิน ลาเดน มอบความมั่งคั่งให้อัลกออิดะห์ อัล-ซาวาฮิรี ทำหน้าที่เป็นผู้นำด้านยุทธศาสตร์และเต็มไปด้วยทักษะการจัดการองค์กร
“บรูซ ฮอฟฟ์แมน” ศาสตราจารย์และผู้เชี่ยวชาญด้านความมั่นคง มหาวิทยาลัยจอร์จทาวน์ กล่าวกับเอพีว่า “บิน ลาเดน ให้ความเคารพต่อเขา (อัล-ซาวาฮิรี) เสมอ”
อัล-ซาวาฮิรี เป็นที่รู้จักครั้งแรกเมื่อเขายืนอยู่ในที่คุมขังของห้องพิจารณาคดี หลังการลอบสังหาร “อันวาร์ ซาดัต” ประธานาธิบดีอียิปต์ เมื่อปี 2524
“เราได้เสียสละแล้ว และเรายังคงพร้อมสำหรับการเสียสละมากกว่านี้ จนกว่าศาสนาอิสลามจะได้รับชัยชนะ” อัล-ซาวาฮิรี ซึ่งอยู่ในเสื้อคลุมสีขาว ตะโกนขึ้น
อัล-ซาวาฮิรี รับโทษจำคุก 3 ปี จากข้อหาครอบครองอาวุธโดยผิดกฎหมาย แต่ถูกตัดสินให้พ้นโทษจากข้อหาหลักที่เกี่ยวกับการลอบสังหาร
แพทย์ที่ได้รับการฝึกฝน และมีนามแฝงว่า The Doctor เดินทางไปปากีสถาน เพื่อทำงานกับสภาเสี้ยววงเดือนแดง คอยรักษานักรบมูจาฮิดีนที่ได้รับบาดเจ็บในอัฟกานิสถาน จากการต่อสู้กับกองกำลังโซเวียต
และนั่นคือตอนที่เขาได้รู้จักคุ้นเคยกับ บิน ลาเดน ที่เข้าร่วมต่อต้านอัฟกัน
โจมตีอียิปต์
อัล-ซาวาฮิรี เป็นผู้นำของอิสลามญิฮาดในอียิปต์เมื่อปี 2536 ต่อมาเขายังเป็นผู้นำการต่อสู้เพื่อโค่นล้มรัฐบาลอียิปต์ และจัดตั้งรัฐอิสลามที่เคร่งครัด ซึ่งทำให้มีชาวอียิปต์เสียชีวิตมากกว่า 1,200 คน
ทางการอียิปต์ดำเนินการปราบปรามกลุ่มญิฮาดอิสลาม หลังการพยายามลอบสังหาร “ฮอสนี มูบารัค” ประธานาธิบดีในขณะนั้น เมื่อเดือนมิถุนายน 2538 ในเอธิโอเปีย
อัล-ซาวาฮิรี ผู้มีผมสีเทา สวมผ้าโพกศีรษะสีขาว ตอบโต้ด้วยคำสั่งให้โจมตีสถานทูตอียิปต์ในกรุงอิสลามาบัดของปากีสถาน ในปีเดียวกัน โดยให้รถยนต์สองคันที่เต็มไปด้วยระเบิด พุ่งชนประตูทางเข้าอาคาร ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิต 16 ราย
นอกจากนี้ เขายังมีความเกี่ยวข้องกับการโจมตีนักท่องเที่ยวต่างชาติในเมืองลักซอร์ของอียิปต์ เมื่อปี 2540 ซึ่งทำให้มีผู้เสียชีวิต 62 ราย
ในปี 2542 ศาลทหารอียิปต์ตัดสินประหารชีวิต อัล-ซาวาฮิรี โดยที่เขาไม่อยู่ที่นั่น
ในเวลาต่อมา เขายังได้ช่วย บิน ลาเดน ก่อตั้งอัลกออิดะห์ และเชื่อกันว่าเป็นเวลาหลายปีที่เขาซ่อนตัวอยู่ตามแนวชายแดนระหว่างปากีสถานและอัฟกานิสถาน
ในคำสรรเสริญ บิน ลาเดน เขาสัญญาว่าจะเดินหน้าโจมตีตะวันตกต่อไป พร้อมกล่าวถึงการคุกคามของผู้ก่อตั้งกลุ่มว่า “คุณไม่ต้องฝันถึงความปลอดภัย จนกว่าเราจะได้ใช้ชีวิตอย่างเป็นจริง และจนกว่าคุณจะออกจากดินแดนของชาวมุสลิม”
แต่เขาต้องตกตะลึงเมื่ออัลกออิดะห์ถูกกีดกันจากการปฏิวัติอาหรับในปี 2554 ซึ่งส่วนใหญ่เริ่มต้นโดยนักเคลื่อนไหวชนชั้นกลางและปัญญาชนที่ต่อต้านระบอบเผด็จการมานานหลายทศวรรษ และอีกครั้งเมื่อกลุ่มรัฐอิสลาม (ไอเอส) ซึ่งเกิดขึ้นระหว่างปี 2557-2562 ในอิรัก และซีเรีย ได้รับความสนใจจากทั่วโลก
อัล-ซาวาฮิรี เกิดในปี 2494 ในครอบครัวที่มีชื่อเสียงในกรุงไคโร เขาเป็นหลานชายของอิหม่ามผู้ยิ่งใหญ่แห่งอัลอัซฮัร มัสยิดที่สำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของศาสนาอิสลาม
เขาเติบโตในย่านมาอะดี ชานเมืองอันร่มรื่นของกรุงไคโร ซึ่งเป็นปลายทางยอดนิยมของชาวต่างชาติจากประเทศตะวันตกที่เขาต่อต้าน
มีรายงานว่า อัล-ซาวาฮิรี ซึ่งเป็นลูกชายของศาสตราจารย์เภสัชวิทยา ถูกจับกุมเมื่ออายุเพียง 15 ปี ในข้อหาเข้าร่วมกลุ่มภราดรภาพมุสลิมที่ผิดกฎหมาย นอกจากนี้เขายังได้แนวคิดปฏิวัติจากนักเขียนชาวอียิปต์ “ซัยยิด กุตบ์” ซึ่งถูกประหารชีวิตเมื่อปี 2509 ในข้อหาพยายามโค่นล้มรัฐ
ผู้ที่เรียนกับ อัล-ซาวารี ที่คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยไคโร เมื่อช่วงทศวรรษ 1970 กล่าวถึงเขาว่า เป็นชายหนุ่มที่มีชีวิตชีวาคนหนึ่ง ซึ่งออกไปดูหนัง ฟังเพลง เล่นมุกตลกกับเพื่อน ๆ
“เมื่อเขาออกจากคุก เขาแตกต่างไปจากเดิมอย่างสิ้นเชิง” แพทย์คนหนึ่งที่เรียนกับ อัล-ซาวาฮิรี กล่าว โดยปฏิเสธที่จะเปิดเผยชื่อ