April Fool’s Day เมษาหน้าโง่ มีที่มาอย่างไร อำกันเรื่องอะไรบ้าง

ค้นที่มามากกว่า 100 ปี และตัวอย่างเหตุการณ์แกล้งอำฮา ๆ ในวัน April Fool’s Day 

วันที่ 1 เมษายน 2565 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ตามวัฒนธรรมตะวันตก จะถือเอาวันที่ 1 เมษายนของทุกปี เป็นวันที่ผู้คนสามารถแกล้งโกหกกัน หรืออำขำ ๆ กันได้แบบไม่โกรธไม่เคือง เพราะเป็นวัน “April Fool’s Day” หรือในชื่อไทยว่า “เมษาหน้าโง่” ซึ่งประเทศไทยเองก็ไม่พลาดที่จะหยิบวันดังกล่าวมาร่วมสนุกตามกระแสโลกไปด้วย

ในโอกาสที่ปฏิทินโลกวนกลับมา ณ วันที่ 1 เมษายนอีกครั้ง “ประชาชาติธุรกิจ” พาไปสืบค้นที่มาของวันดังกล่าว และสิ่งที่คนมักจะทำกันเมื่อถึงวันนี้

อำกันมาหลายศตวรรษ

บทความ April Fools’ Day เผยแพร่ทางเว็บไซต์ History.com เปิดเผยที่มาที่ไปของวันเมษาหน้าโง่ไว้ว่า ถ้าเอาที่มาจริง ๆ ยังคงเป็นเรื่องลึกลับ นักประวัติศาสตร์คาดการณ์ถึงจุดกำเนิดของวัน ๆ นี้ไว้หลากหลาย บางแห่งก็ไปอ้างเหตุการณ์ในปี ค.ศ. 1582 (ประมาณ พ.ศ 2125) ที่ประเทศฝรั่งเศส

ซึ่งในปีดังกล่าว มีเหตุการณ์เปลี่ยนการใช้ปฏิทินใหม่ จากปฏิทินจูเลียน (Julian calendar) ที่ใช้มายาวนานตั้งแต่สมัยอาณาจักรโรมัน มาเป็นปฏิทินเกรกอเรียน ( Gregorian calendar) โดยสิ่งที่เป็นจุดเปลี่ยนสำคัญในการเปลี่ยนปฏิทินคือ การกำหนดวันเริ่มศักราชใหม่จาก 1 เมษายน เป็น 1 มกราคม

ทีนี้ การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวจะมีคนที่ไม่รู้ หรือรู้ช้ากว่าชาวบ้านเขา ก็ยังคงเฉลิมฉลองกันต่อไปในช่วงสัปดาห์สุดท้ายของเดือนมีนาคม – 1 เมษายน จึงเกิดการแซวกลุ่มคนเหล่านี้ในเชิงตลกขบขันว่า “พวกเมษาหน้าโง่” นอกจากนี้ ที่ฝรั่งเศสยังเป็นที่ริเริ่มของการเอากระดาษรูปปลาไปแปะหลังเพื่อน เพื่อแกล้งกันด้วย

นอกจากที่ฝรั่งเศสแล้ว นักประวัติศาสตร์ยังนำเทศกาลสำคัญ ๆ ของประเทศต่าง ๆ มาพิจารณาด้วย เช่น เทศกาลฮิลาเรีย (ภาษาละติน แปลว่า สนุกสนาน) ซึ่งมีการเฉลิมฉลองในกรุงโรมโบราณช่วงปลายเดือนมีนาคม พิธีดังกล่าวเกี่ยวข้องกับผู้คนที่แต่งตัวในลักษณะต่าง ๆ เพื่ออำกันเล่นด้วย

แพร่หลายในคริสต์ศตวรรษ 18

หลังจากนั้น ประเพณีนี้แพร่หลายไปสู่สหราชอาณาจักรในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 18 ในสกอตแลนด์ จัดให้มีงานที่เกี่ยวกับประเพณีนี้ถึง 2 วัน วันแรก จะเป็นวันที่ล่านกกาเหว่า (Gowk ซึ่งนกกาเหว่า เป็นสัญลักษณ์ของคนโง่) ซึ่งจะมีการทำภารกิจแบบปลอม ๆ และวันที่ 2 เป็นวัน Tailie Day ซึ่งผู้คนจะเล่นแกล้งกันอย่างสนุกสนาน

แกล้งอะไรบ้าง?

เว็บไซต์ British Council ลงรายละเอียดของเหตุการณ์อำกันเล่นในวันเมษาหน้าโง่ไว้หลายเหตุการณ์ เช่น

• ในปีค.ศ. 1990 Burger King ตีพิมพ์โฆษณาในนิตยสาร USA Today เสนอเมนูใหม่ “Left-handed WHOPPER” แฮมเบอร์เกอร์สำหรับคนถนัดซ้าย ผลที่เกิดขึ้นคือ มีคนโทรมาสั่งอาหารในเมนูนี้จริง ๆ ถึง 1,000 คน

• สวนสัตว์ในญี่ปุ่นโฆษณาว่า มีสมาชิกใหม่ เป็นนกเพนกวินยักษ์สูง 165 ซม. น้ำหนัก 80 กก. ซึ่งแท้จริงแล้ว เพนกวินดังกล่าวคือมนุษย์ที่แต่งชุดเพนกวินนั่นเอง

• สำนักข่าว ดิ อินดิเพนเด้นท์รายงานเมื่อปี 2011 ว่า ประเทศโปรตุเกสประกาศขายนักฟุตบอลชาวโปรตุเกสชื่อดัง “คริสเตียโน่ โรนัดโด้” ในราคา 160 ล้านยูโร เพื่อหนี้สินของประเทศ

นี่คือส่วนหนึ่งของวันอำกันเล่นที่ฮิตไปทั่วโลก ก่อนจะอำหรือแกล้งใครก็ดูอารมณ์คนที่จะแกล้งให้ดี Happy April Fool Day

• 1 เมษายน “April Fool’s Day” วันโกหกของโลก

 

​