ประวัติ ยาโยอิ คุซามะ ศิลปินชาวญี่ปุ่น วัย 94 ปี ตำนานเจ้าแม่ลายจุด ที่ยังคงสร้างผลงาน เป็นศิลปินผู้มีผลงานราคาแพงที่สุดในโลกคนหนึ่ง ผู้พักในโรงพยาบาลจิตเวชในโตเกียว
ในช่วงนี้ใครที่เดินทางไปยังสยามพารากอน คงได้เห็นงานแสดงศิลปะ (installation) รูปฟักทองขนาดใหญ่ที่ตั้งอยู่บริเวณลานพาร์ค พารากอน หรืออาจเห็นจากโซเชียลมีเดียของดารานักแสดงชาวไทยที่อวดรูปคู่กับผลงานศิลปะสุดอาร์ตพร้อมติดแฮชแท็ก #LVxYayoiKuama กันมาบ้างแล้ว
- ร้านธงฟ้า 1.4 แสนแห่ง พร้อมรับดิจิทัลวอลเลต เช็กจังหวัดไหนร้านธงฟ้ามาก-น้อยสุด
- นักท่องเที่ยวเข้าต่ำแสน หวั่นโลว์ซีซั่นทรุดหนัก ททท.ชี้กระทบสั้นยอดบุ๊กกิ้งแอร์ไลน์แน่น
- เปิด 10 อันดับมหาวิทยาลัยรัฐ-ราชภัฏ-เอกชน ที่ได้รับความนิยมมากสุด
โดยงานศิลปะดังกล่าวมีชื่อว่า “Dancing Pumpkin” เป็นผลงานความร่วมมือระหว่าง “ยาโยอิ คุซามะ” กับแบรนด์แฟชั่นลักเซอรี่อย่างหลุยส์ วิตตอง สำหรับการแสดงงานศิลปะชุด Dancing Pumpkin จะจัดแสดงตั้งแต่วันนี้-2 เมษายน 2566
สำหรับยาโยอิ คุซามะ เกิดเมื่อวันที่ 22 มีนาคม 2472 ที่เมืองมัตสึโมโตะ จังหวัดนางาโนะ ประเทศญี่ปุ่น ปัจจุบันอายุ 94 ปี เป็นศิลปินประติมากรรมร่วมสมัยที่ยังทำงานด้านการวาดภาพ การแสดง วิดีโออาร์ต แฟชั่น กวีนิพนธ์ เรื่องแต่ง และศิลปะอื่น ๆ
ผลงานของเธอมีพื้นฐานมาจากศิลปะเชิงแนวคิดและแสดงคุณลักษณะบางอย่างของสตรีนิยม เป็นศิลปะเซอร์เรียลลิสม์ (Surrealism) หรือลัทธิเหนือจริง ที่เน้นการถ่ายทอดภาพจากจิตใต้สำนึก ความเพ้อฝัน ไปจนถึงความแปลกแยกโดดเดี่ยว รวมถึงงานอาร์ตบรูท ป๊อปอาร์ต และการแสดงออกทางนามธรรม ที่ผสมผสานเนื้อหาเกี่ยวกับอัตชีวประวัติ จิตวิทยา และเรื่องเพศ
ครอบครัวของคุซามะเป็นเจ้าของฟาร์มในเมืองมัตสึโมโตะ เธอเริ่มสร้างผลงานศิลปะตั้งแต่วัยรุ่น ได้ศึกษาต่อที่โรงเรียนศิลปะและช่างศิลป์แห่งเกียวโต เมื่ออายุได้ 19 ปี โดยเน้นด้านการวาดรูปโบราณของญี่ปุ่นที่สืบทอดกันกว่าพันปีที่เรียกว่า “นิฮงกะ”
และด้วยความที่คุซามะเป็นศิลปินหัวก้าวหน้า และเบื่อหน่ายกับวิถีดั้งเดิมของญี่ปุ่น เธอจึงตัดสินใจไปศึกษางานศิลปะที่นิวยอร์กในเวลาต่อมา
โดยในช่วงทศวรรษ 1950 ผลงานส่วนมากเป็นแนวเอ็กซ์เพรสชั่นนิสต์ ทั้งด้านประติมากรรมกลางแจ้ง งานปั้น แกะสลัก และงานหล่อ
คุซามาะเป็นคนที่มีจินตนาการสุดล้ำ ทำให้เธอสามารถยืนอยู่แถวหน้าในฐานะศิลปินแนวอาวองต์-การ์ดชื่อดังของนิวยอร์กได้ในที่สุด
ต่อมาช่วงต้นทศวรรษ 1960 เธอก็โด่งดังสุดขีดจากผลงานบอร์ดี้เพนต์ลายจุดสีสันจัดจ้านชื่อว่า “อินฟินิตี้ เน็ตส์” ซึ่งเป็นกลายเป็น Signature ประจำตัวเธอ ซึ่งเป็นที่มาของการขนานนามว่า “เจ้าแม่ลายจุด”
แต่หลังจากนั้นไม่นาน ยาโยอิ คุซามะ ต้องเดินทางกลับบ้านเกิดประเทศญี่ปุ่น เพื่อรักษาอาการทางจิตเวช อย่างไรก็ตาม อาการป่วยไม่ใช่อุปสรรคขัดขวางการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะ เธอเริ่มศึกษาบทกวีและบทประพันธ์ พร้อมนำเสนอออกมาในมุมมองเกี่ยวกับจิตใต้สำนึกของมนุษย์ เรื่องเพศ และการต่อสู้เพื่อสิทธิสตรี ทำให้เธอได้รับการบันทึกว่าเป็นหนึ่งในศิลปินแนวอาวองต์-การ์ดที่ทรงอิทธิพลที่สุดในบรรดาศิลปินที่ยังมีชีวิตอยู่ และเป็นศิลปินหญิงยุคปัจจุบันที่ขายผลงานได้แพงที่สุดในโลก
ปัจจุบันคุซามะยังพักอยู่โรงพยาบาลจิตเวช Seiwa Hospital ในย่านชินจูกุ โตเกียว โดยทุก ๆ วันเธอออกมาทำงานที่สตูดิโอ ซึ่งตั้งอยู่ใกล้กับโรงพยาบาล
